67
prosedurlarının yaradılması istiqamətlərində görülmüş işlər, eləcə də səhmdar
cəmiyyətlərində korporativ idarəetmə sahəsində qanunvericilikdə ediləcək yeniliklər
barəsində investorlara məlumat verilmişdir. Bundan əlavə, xarici dövlətlərin qiymətli
kağızlar
bazarı
tənzimləyiciləri
ilə
müqavilə-hüquq
bazası
və
əlaqələr
genişləndirilmişdir. “Azərbaycan Respublikasının qiymətli kağızlar bazarı üzrə
qanunvericiliyinin Avropa İttifaqı qanunvericiliyinə uyğunlaşdırılması və Qiymətli
Kağızlar üzrə Dövlət Komitəsinin institusional inkişafı” Tvinninq layihəsinin uğurla
həyata keçirilməsi QKDK ilə Polşa Maliyyə Nəzarəti Agentliyi arasında
əməkdaşlığın hüquqi əsasının formalaşdırılması, ikitərəfli münasibətlərin daha da
genişləndirilməsi və davamlılığının təmin edilməsinə şərait yaratmışdır. Bu
baxımdan, Bakı şəhərində “Azərbaycan Respublikasının Qiymətli Kağızlar üzrə
Dövlət Komitəsi ilə Polşanın Maliyyə Nəzarəti Agentliyi arasında ikitərəfli
əməkdaşlıq haqqında” Memorandum imzalanmışdır. Həmçinin, Azərbaycan ilə
Moldova arasında ikitərəfli münasibətlərin yüksələn xətlə inkişaf etməsi və iqtisadi
əlaqələrin durmadan genişlənməsi hər iki ölkənin kapital bazarları institutları
arasında birgə əməkdaşlıq əlaqələrinin möhkəmləndirilməsi üçün zəmin yaratmışdır.
Bunun məntiqi nəticəsi olaraq, 23 oktyabr 2014-cü il tarixində “Azərbaycan
Respublikasının
Qiymətli
Kağızlar
üzrə
Dövlət
Komitəsi
və
Moldova
Respublikasının Maliyyə Bazarları üzrə Milli Komissiyası arasında qiymətli kağızlar
bazarları sahəsində əməkdaşlıq və məlumat mübadiləsi haqqında” Anlaşma
Memorandumu imzalanmışdır. Bununla da, QKDK-nın xarici ölkələrin qiymətli
kağızlar bazarı tənzimləyiciləri ilə imzaladığı ikitərəfli əməkdaşlıq sazişlərinin sayı
7-yə çatmışdır. Müstəqil Dövlətlər Birliyinə üzv dövlətlərinin qiymətli kağızlar
bazarlarının tənzimləyici dövlət orqanları rəhbərləri şurasının iclası keçirilmişdir. 24
oktyabr 2014-cü il tarixində Azərbaycan Respublikasının Qiymətli Kağızlar üzrə
Dövlət Komitəsinin sədrliyi ilə keçirilən tədbirdə Rusiya, Moldova, Belorus,
Qazaxıstan, Qırğızıstan, Tacikistan, MDB İcraiyyə Komitəsinin nümayəndələri
iştirak etmişdirlər. Tədbirdə MDB üzv dövlətləri arasında qiymətli kağızlar bazarı
sahəsində iqtisadi inteqrasiyanın dərinləşdirilməsi, bazar tənzimlənməsinə qabaqcıl
68
beynəlxalq standartların tətbiqi və MDB çərçivəsində kapitalın hərəkətinin
liberallaşdırılması istiqamətində əməkdaşlığın, eləcə də, üzv dövlətlərin qiymətli
kağızlar bazarında investorların hüquqlarının və qanuni maraqlarının effektiv
qorunmasının təmin olunması məsələləri müzakirə olunmuşdur. Həmçinin, 2014-cü il
ərzində QKDK-nın təşkilati-funksional cəhətdən gücləndirilməsi və kadr
potensialının inkişaf etdirilməsi üzrə bir sıra tədbirlər həyata keçirilmişdir. QKDK
əməkdaşlarının bilik və bacarıqlarının artırılması istiqamətində Kapital Bazarlarının
Müasirləşdirilməsi Layihəsinin ekspertləri, eləcə də Tvinninq layihəsi çərçivəsində
Polşa Maliyyə Nəzarəti Agentliyinin mütəxəssisləri tərəfindən qiymətli kağızlar
bazarının tənzimlənməsi və maliyyə bazarlarına dair müxtəlif treyninqlər təşkil
olunmuşdur. Bütövlükdə, 2014-cü il ərzində QKDK-nın 5 əməkdaşının 20 gün
müddətində xarici ölkədə və 33 əməkdaşının isə 96 gün müddətində ölkədaxili
müxtəlif mövzularda, təlimlərdə iştirakı təmin edilmişdir. Təlimlər işçilərin
peşəkarlığının, bilik səviyyələrinin artırılması, müasir tələblərə cavab verməsi və bu
sahədə daha məhsuldar olmaları baxımından çox böyük əhəmiyyət daşıyır.
3.2. Azərbaycanda səhm bazarının inkişaf perspektivləri və
iqtisadiyyata müsbət təsiri
Azərbaycan Respublikasında qiymətli kağızlar bazarının qabaqcıl beynəlxalq
təcrübəyə uyğunlaşdırılması məqsədilə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 16
may 2011-ci il tarixli Sərəncamı ilə “2011-2020-ci illərdə Azərbaycan
Respublikasında qiymətli kağızlar bazarının inkişafı” Dövlət Proqramı təsdiq
olunması, həmin Dövlət Proqramında bazar arxitekturasının təkmilləşdirilməsi,
qiymətli kağızlarla ticarət, klirinq-hesablaşma proseslərinin sadələşdirilməsi və
optimallaşdırılması, birbaşa emal prinsipi əsasında inteqrasiya olunmuş elektron
ticarət platformasının yaradılması və bütövlükdə qiymətli kağızlar bazarının
institusional inkişafı məsələləri üzrə 6 istiqamətdə tədbirlərin həyata keçirilməsini
nəzərdə tutur:
69
1. Qiymətli kagızlar bazarının institusional inkişafı
2. Maliyyə vasitəçiliyi və kollektiv investisiya sxemlərinin fəaliyyətinin təşkili və
təşviqi
3. Qiymətli kağızlar bazarında tələb və təklifin dəstəklənməsi
4. Maliyyə şəffaflığı prinsiplərinin və korporativ idarəetmənin tətbiqinin
genişləndirilməsi
5. Qiymətli kağızlar bazarına dair normativ hüquqi bazanın təkmilləşdirilməsi
6. Qiymətli kağızlar bazarına dair məlumatlılığın və peşəkar hazırlığın yüksəldilməsi
Qeyd olunan Dövlət Proqramının icrası 10 dövlət qurumuna həvalə olunmuş və
əlaqələndirilməsi Qiymətli Kağızlar üzrə Dövlət Komitəsinə tapşırılmışdır. Dövlət
Proqramının səmərəli icrasını təmin etmək və aidiyyəti dövlət orqanlarının bu
istiqamətdə fəaliyyətini əlaqələndirmək məqsədilə Qiymətli Kağızlar üzrə Dövlət
Komitəsi, Mərkəzi Bank, Maliyyə, İqtisadi inkişaf, Vergilər, Ədliyyə, Rabitə və
İnformasiya Texnologiyaları, Təhsil nazirlikləri, Əmlak Məsələləri Dövlət Komitəsi,
Auditorlar Palatası nümayəndələrindən ibarət əlaqələndirmə Qrupu yaradılmış və
mütəmadi olaraq koordinasiya görüşləri keçirilmişdir. Həmçinin, Dövlət Proqramının
Qiymətli Kağızlar üzrə Dövlət Komitəsində icrasının təmin olunması məqsədilə
2011-2012-ci illəri əhatə edən Tədbirlər Planı hazırlanmış və icrasına başlanılmışdır.
Dövlət Proqramında nəzərdə tutulmuş tədbirlərin ilk 5 il müddətində icrası zamanı
qabaqcıl beynəlxalq təcrübədən istifadə etmək, zəruri texniki, təşkilati, məlumat
dəstəyini təmin etmək məqsədilə Dünya Bankı ilə birgə Kapital Bazarlarının
Müasirləşdirilməsi Layihəsi razılaşdırılmış və layihənin maliyyələşdirilməsinin təmin
edilməsi məqsədilə 2011-ci ilin 22 sentyabr tarixində Bakı şəhərində Azərbaycan
Respublikası ilə Beynəlxalq Yenidənqurma və İnkişaf Bankı arasında Kredit Sazisi
imzalanmışdır. Həmin saziş Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabinetinin 307s
nömrəli, 11 oktyabr 2011-ci il tarixli Sərəncamı ilə təsdiq olunmuşdur. Layihənin
icrasının səmərəliliyini təmin etmək məqsədilə Qiymətli Kağızlar üzrə Dövlət
Komitəsidə zəruri layihə idarəetmə və nəzarət mexanizmləri formalaşdırılmışdır.
Paralel olaraq, Avropa Birliyinin Avropa Qonşuluq və Tərəfdaşlıq Aləti olan
Dostları ilə paylaş: |