Azərbaycan respublikasi təHSİl naziRLİYİ baki biznes universiteti
Yüklə 2,83 Kb. Pdf görüntüsü
|
74 - regionun daxil olduğu ölkənin rəqabətqabiliy- yətliliyi; - regionun təbii-iqlim, coğrafi, ekoloji və sosial- iqtisadi parametrləri; - regionda sahibkarlıq və innovasiya fəallığı; - regionun infrastruktur parametrlərinin beynəlxalq və ölkə normativlərinə uyğun gəlməsi səviyyəsi (geridə qalması və ya qabaqlaması); - regionun beynəlxalq inteqrasiyası və kooperasiyası səviyyəsi. Ölkələrin rəqabət üstünlüklərini aşağıdakı amillər təşkil edə bilər: 1. Elmi-tədqiqat və sınaq-layihə işlərinə büdcədən ayrılan vəsaitlərin miqdarı (misal üçün ABŞ-da bu işlərə ümumi daxili məhsulun təxminən 4%-i yönəldilir). 2. İnsanın inkişafına yönəldilən xərclər (təhsilə, səhiyyəyə, sosial ehtiyajlara və s). 3. Ölkənin siyasi və hüquq sisteminin stabilliyi. 4. Hər bir adam başına düşən ümumi daxili məhsul. 5. Ömür uzunluğunun yüksəkliyi. 6. Resurslardan istifadənin yüksək effektliliyi. 7. Optimal ixracat. 8. İnflyasiyanın aşağı olması. 9. Təbii sərvətlərin mövcud olması və labüd iqlim, əlverişli coğrafi mövqe. 10. Rəqabət qabiliyyətli firmaların üstünlük təşkil etməsi. 11. Əmək resurslarının rəqabət qabiliyyətliliyi. 12. Maliyyə sisteminin çevik olması. 75 13. Daxili bazarın dinamikliyi. 14. Normadan artıq dövlət borclarının olmaması. 15. Ölkə əhalisinin yüksək təhsilli olması. 16. Bütün fəaliyyət sahələrində biliklər əsasında güclü rəqabət. 17. Ölkənin açıqlığı, beynəlxalq inteqrasiya və kooperasiyanın yüksək olması. 18. Bazarlar və regionların (ölkə subyektlərinin) infrastrukturasının yüksək keyfiyyəti. 19. Vergi və gömrük rüsumlarının səviyyələrinin aşağı olması. 20. Ölkədə biznes mədəniyyətinin yüksək səviyyədə olması. 21. Ölkənin idarə edilməsinin yüksək səviyyəli informasiya təminatı. 22. Rəqabət üstünlüklərinin inteqral qiymətləndiril- məsinə sistemli, kompleks və normativ yanaşma metodu- na üstünlük verilməsi. Obyektlərin rəqabət üstünlüklərinin inteqral qiymət- ləndirilməsinə sistemli yanaşdıqda onların xarici mühit amillərini və daxili sistem strukturlarını ayrı-ayrılıqda qiy- mətləndirmək gərəkdir. Rəqabət üstünlüklərinin qiymətləndirilməsinə kom- pleks yanaşdıqda bu amillər nəzərə alınmalıdır: - texniki; hüquqi; bazar; elmi; iqtisadi; təşkili; psi- xoloji və s. Rəqabət üstünlüklərinin qiymətləndirilməsinə norma- tiv yanaşmada konkret obyektlərin konkret üstünlüklərinin normalaşdırılmasını və monitorinqlərinin aparılmasını 76 nəzərdə tutur. Misal üçün layihələşdirmə mərhələsində əmtəələrin rəqabət üstünlüklərinin inteqral qiymətləndirilməsini bu düsturla təyin etmək olar † : ij ij i n i m j i a Jt 1 1 Burada - Jt - konkret əmtəənin rəqabət üstünlük- lərinin inteqral göstəricisi. i =1,2,….,n - konkret əmtəənin rəqabət, üstünlüyü- nün sıra nömrəsi, rəqabət üstünlüyü. J = 1,2, ….m - əmtəənin i - rəqabət üstünlüyü amili- nin nömrəsi. i a - i saylı rəqabət üstünlüyünün j- amilinin çəkisi ij =1. i - i saylı rəqabət üstünlüyünün nisbi və normativ qiyməti-kəmiyyəti. ij - i saylı rəqabət üstünlüyünün j- amilinin nisbi və ya normativ kəmiyyəti. Azərbayjan Respublikasında dövlətin xarici ticirət fəaliyyəti üzərində inhisarçılığı faktiki olaraq 1992-1993- cü illərdə ləğv edilmişdir. Həmin dövrlərdə Ticarət Nazir- liyi, Material Ehtiyatları Nazirliyi və Azərbakaleya Ticarət İdarəsi ləğv edilmişdir. Azərbaycan Respublikası dövlət kontrakt korporasi- † Кулешова А.Б. Конкуренция в вопросах и ответах: учеб. пособие-М.: ТК Велби, Изд-во Проспект,2006.,стр.186-187. 77 yası açıq tipli səhmdar cəmiyyəti (qısa adı «Azərkontrakt» SC) ölkə Prezidentinin «Azərkontrakt» Səhmdar Cəmiy- yətinin yaradılması haqqında» 17 dekabr 1996-cı il tarixli 519 saylı Fərmanına, «Azərkontrakt Səhmdar Cəmiyyə- tinin müəsisə və birlikləri haqqında» 24 iyun 1997-ci il tarixli 588 saylı Sərəncamına və Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 5 iyul 1997-ci il tarixli 131 saylı Sərəncamına müvafiq olaraq yaradılıb. Hal-hazırda bu cə- miyyətin təsisçisi Azərbaycan Respublikası Dövlət İq- tisadi İnkişaf Nazirliyidir. «Azərbayjan İqtisadi İnkişaf Nazirliyinin yaradılması daxili və xarici ticarət müəssisələrinin təşkilati cəhətdən bir orqanda cəmlənməsinə imkan vermişdir. Bu isə Azər- baycan mallarının nəinki daxili, həm də xarici bazarlarda irəlilədilməsi üçün və Milli əmtəə istehsalçılarının mü- dafiəsi baxımından əlverişli şəraitin yaradılması imkan- larını genişləndirir». «Sahibkarlıq fəaliyyəti haqqında» (Azərbaycan Res- publikasının 15 dekabr 1992-ci il (№ 405) tarixli qanunu) «Dövlət satınalmaları haqqında» (Azərbaycan Res- publikasının 27 dekabr 2001-ci il tarixli qanunu) (2004-cü il sentyabrın 1-dək olan dəyişiklik və əlavələrdə). Аьамалыйев М.Г., Мяммядрзайев М.М. Коммерсийа фяалиййятинин тяшкили.-Бакы. «Сяда» няшриййаты, 2004,с.24-25. Yüklə 2,83 Kb. Dostları ilə paylaş:
|