Azərbaycan respublikasi təHSİl naziRLİYİ sumqayit döVLƏt universitetiNİn nəZDİNDƏ

Əyani metod
fiziki t
əmrinlərin şüurlu qazanılmasında böyük əhəmiyyətə malikdir. Əyani 
metodlara fiziki t
əmrinlərin nümayişi, əyani vəsaitlər, imitasiya, kömək, görmə oriyentasiyası 
daxildir.
Fiziki t
əmrinlərin nümayişi zamanı uşaqların yaş xüsusiyyətləri nəzərə alınmalı, hərəkətlər 
aramla v
ə dəqiq icra texnikası ilə göstərilməlidir ki, uşaqlar hərəkətin bütün elementlərini görə 
bilsinl
ər. Təmrin bir neçə dəfə təkrar göstərilməlidir.
Plakatlar, şəkillər, oyuncaqlar, idman vəsaitləri uşaqların fiziki tərbiyəsində əyani vəsait kimi 
t
ətbiq olunur. 
İmitasiya oxşatma, bənzətmə, təqlidetmə deməkdir. Məktəbəqədər yaşlı uşaqlar həyatda, 
cizgi filmind
ə gördükləri fiziki təmrinləri təqlid etmək meylində olurlar. Məsələn, uşaqlar dovşan 
kimi hoppanır, ayı kimi pəncələri üstündə gəzir, meymun kimi nərdivana dırmaşır və s. Bu 
h
ərəkətlər onların əzələlərinin möhkəmlənməsinə və ümumi inkişafına kömək edir.
Kömək hərəkətin daha bir əyani icra tərzi olub, çətinliyi aradan qaldırmaqda əsas şərtdir. 
Uşaq hərəkətlərin icrasında çətinlik çəkərsə, tərbiyəçi tərəfindən ona mütləq kömək 
göstərilməlidir.
Görmə oriyentasiyası məktəbəqədər yaş dövrünün bütün pillələrində tətbiq olunur, lakin uşaq 
h
əyatının birinci və ikinci ilində görmə oriyentasiyası daha geniş tətbiq olunur. 6-7 aylıq uşaq 
r
əngli əşyanı görür və ona tərəf hərəkət etməyə səy göstərir. Əşyaya tərəf iməkləmək, 
sürünmək, dartınmaq, yerimək orqanizmin fiziki cəhətdən normal inkişafına kömək göstərir.
Şifahi metodlar
uşaqlarda eşitmə analizatorunu, qavrayışı, düşünməni, hissetməni və 
h
ərəkətin icrası üzrə təsəvvüretməni formalaşdırır. Şifahi metodlara təmrinləri adlandırmanı, 
t
əsviretməni, izahatı, göstərişi, sərəncamı daxil edirlər.
T
əmrinlərin adlandırılması ( “Pezinin dartılması”, “Paravoz”, “Siçan-pişik”, “Qazlar” və s.) 
h
ərəkətlərin icrasını tez başa düşməkdə uşaqlara kömək edir.
T
əsvir metodu bir növ təmrinlərin adlandırılması metodunun davamı olub hərəkətlərin bütün 
gedişi uşaqlara təsvir vasitəsilə çatdırılır. 
H
ər bir hərəkətin elementlərini başa salmaq və onu düzgün icra etmək üçün izah 
metodundan istifad
ə olunur. İzah qısa, dəqiq və emosional olmalıdır.
Bir qayda olaraq aydınlaşdırma metodu yeni hərəkətlərin icrası zamanı nöqsanlara yol 
veril
ərkən tətbiq edilir.
Fiziki t
əmrinləri öyrətmək və hərəki vərdişləri möhkəmləndirmək üçün göstəriş metodundan 
istifad
ə olunur.

---

S
ərəncam bu və ya digər idman hərəkətlərinin icrasına başlamaq komandasıdır.