Azərbaycan Respublikasının Mülki Prosessual Məcəlləsi

məhkəmə iclasının vaxtı və yeri haqqında xəbərdar edilirlər, lakin onların gəlməməsi düzəlişlər 
etmək məsələsinə baxmağa mane olmur. 
228.3. Düzəlişlər etmək barəsində məhkəmə qərardadından şikayət verilə bilər. 
M a d d  ə  2 2 9 .  Əlavə qətnamə 
229.1.  İş  üzrə  qətnamə  çıxarmış  hakim,  işdə  iştirak  edən  şəxslərin  ərizəsi  ilə  və  ya  onları 
xəbərdar edərək öz təşəbbüsü ilə aşağıdakı hallarda əlavə qətnamə çıxara bilər: 
229.1.1.  işdə  iştirak  edən  şəxslər tələblərdən hər  hansı  biri  üzrə  sübutlar  təqdim  etmiş  və 
izahatlar vermişlərsə, bu tələblər barədə qətnamə çıxarılmamışsa; 
229.1.2.  hüquq  barədə  məsələ  həll  etmiş  hakim  alınmalı  məbləğin,  verilməli  əmlakın 
miqdarını, yaxud cavabdehin etməli olduğu hərəkətləri göstərməmişsə; 
229.1.3. məhkəmə xərcləri haqqında məsələ hakim tərəfindən həll edilməmişsə. 
229.2.  Əlavə  qətnamənin  çıxarılması  barədə  məsələyə  qətnamənin  qanuni  qüvvəyə 
minməsinə  qədər  baxıla  bilər.  Əlavə  qətnamə  məsələnin  məhkəmə  iclasında  müzakirəsindən 
sonra  məhkəmə  tərəfindən  çıxarılır.  İşdə  iştirak  edən  şəxslər məhkəmə  iclasının  vaxtı  və  yeri 
haqqında xəbərdar edilirlər, lakin onların gəlməməsi əlavə qətnamənin çıxarılması məsələsinə 
baxmağa mane olmur. 
229.3.  Əlavə  qətnamə  çıxarmaqdan  imtina  barədə  qərardaddan  və  ya  əlavə  qətnamədən 
şikayət verilə bilər. 
94 
M a d d  ə  2 3 0 .  Qətnamənin izah edilməsi 
230.1.  İşə  baxmış  hakim,  apellyasiya  instansiyası  məhkəməsi  tərəfindən ləğv  edilməmiş 
qətnaməsini onun məzmununu dəyişdirmədən izah etməyə haqlıdır.
95 
230.2.  Birinci  instansiya  və  apellyasiya  instansiyası  məhkəməsinin  qətnaməsi  dəyişirsə  və 
yeni  qətnamə  çıxarılırsa,  qətnamənin  izah  edilməsini  iş  üzrə  son  qətnamə  çıxarmış  məhkəmə 
həyata keçirir. 
230.3. Qətnamə icra edilməmişsə onun izah edilməsinə yol verilir. 
96 
230.4. Qətnamənin izah edilməsi məsələsi məhkəmə iclasında həll olunur. İşdə iştirak edən 
şəxslər məhkəmə  iclasının  vaxtı  və  yeri  barədə  xəbərdar  edilirlər.  Lakin  onların  gəlməməsi 
qətnamənin izah edilməsi məsələsinə baxmağa mane olmur. 
230.5.  Qətnamənin  izah  edilməsi  məsələsi  üzrə  məhkəmə  qərardadından  şikayət  verilə 
bilər. 
M a d d  ə  2 3 1 .   Qətnamənin  icrasına  möhlət  verilməsi  və  ya  onun  hissə‐hissə  icra 
edilməsi,  qətnamənin  icra  üsulunun  və  qaydasının  dəyişdirilməsi,  icra  üzrə  icraatın 
dayandırılması 
97 
231.1. İşə baxmış hakim, işdə iştirak edən şəxslərin ərizəsi üzrə tərəflərin əmlak vəziyyətinə 
və digər hallara  əsasən qətnamənin  icrasına möhlət  verməyə və  ya  qətnaməni hissə‐hissə icra 
etdirməyə, habelə onun icra üsulunu və qaydasını dəyişdirməyə haqlıdır. 
231.2. Həmin ərizələrə məhkəmə iclasında baxılır. İşdə iştirak edən şəxslər iclasın vaxtı və 
yeri  haqqında  xəbərdar  edilirlər,  lakin  onların  gəlməməsi  məhkəmə  qarşısında  qoyulmuş 
məsələnin həll edilməsinə mane olmur. 
231.3. İcra üzrə icraatın dayandırılması məsələləri məhkəmə icraçısının təqdimatına əsasən 
həll  edilir.  Məhkəmələrin  verdiyi  icra  sənədinə  əsasən  başlanmış  icraat  məhkəmə  icraçısına 
olduğu  yer  üzrə  məhkəmə  tərəfindən,  iqtisad  məhkəməsinin  verdiyi  icra  sənədinə  əsasən 

---

başlanmış  icraat  isə  həmin  iqtisad  məhkəməsi  və  ya  məhkəmə  icraçısının  olduğu  yer  üzrə 
müvafiq iqtisad məhkəməsi tərəfindən dayandırılır. İcra üzrə icraatın dayandırılması haqqında 
təqdimatlara bu Məcəllənin 231.2‐ci maddəsi ilə nəzərdə tutulmuş qaydada baxılır. 
98 
231.4. Qətnamə icrasına möhlət verilməsi və ya onun hissə‐hissə icra edilməsi, qətnamənin 
icra üsulunun və qaydasının dəyişdirilməsi icra üzrə icraatın dayandırılması barədə məhkəmə 
qərardadından şikayət verilə bilər. 
99 
231.5.  Qanunla  nəzərdə  tutulmuş  hallar  istisna  olmaqla,  ipoteka  predmetinə  tutmanın 
yönəldilməsi barədə məhkəmə qərarının icrasına möhlət verilməsinə, məhkəmə qətnaməsinin 
hissə‐hissə  icra  edilməsinə,  icra  üsulunun  və  qaydasının  dəyişdirilməsinə,  habelə  icra  üzrə 
icraatın dayandırılmasına yalnız ipoteka saxlayanın razılığı ilə yol verilir. 
100 
M a d d  ə  2 3 2 .  Ödənilməli pul məbləğlərinin indeksasiyası 
232.1. Tərəflərin  ərizəsi üzrə işə  baxmış  məhkəmə qətnamənin  icrası zamanı tutulmalı pul 
məbləğlərinin müvafiq indeksasiyasını həyata keçirə bilər. 
232.2.  Ödənilməli  pul  məbləğlərinin  indeksasiyası  barədə  ərizəyə  məhkəmə  iclasında 
baxılır.  İşdə  iştirak  edən  şəxslər məhkəmə  iclasının  vaxtı  və  yeri  haqqında  xəbərdar  edilirlər, 
lakin  onların  gəlməməsi  məhkəmə  qarşısında  qoyulmuş  məsələnin  həll  edilməsinə  mane 
olmur. 
232.3. Ödənilməli pul məbləğlərinin indeksasiyası barədə məhkəmə qərardadından şikayət 
verilə bilər. 
M a d d  ə  2 3 3 .  Məhkəmə qətnaməsinin qanuni qüvvəyə minməsi 
233.1.  Məhkəmə  qətnaməsindən  şikayət  verilməmişdirsə, qəbul  edildiyi  gündən  1  ay 
keçdikdən sonra qanuni qüvvəyə minir. 
233.2.  Apellyasiya  şikayəti  ilə  ləğv  edilməmiş  qətnamə  apellyasiya  instansiyasının  qərar 
qəbul etdiyi andan qanuni qüvvəyə minir. 
101 
233.3. Qətnamə qanuni qüvvəyə mindikdən sonra tərəflər və işdə iştirak edən digər şəxslər, 
habelə  onların  hüquq  varisləri  məhkəmədə  eyni  iddia  tələblərini,  eyni  əsas  üzrə  yenidən  irəli 
sürə  bilməzlər,  habelə  məhkəmə  tərəfindən  müəyyən  edilmiş  faktlara  və  hüquq 
münasibətlərinə qarşı başqa prosesdə mübahisə edə bilməzlər. 
233.4.  Cavabdehdən  vaxtaşırı  ödəmələrin  alınmasını  qət  edən qətnamə  qanuni  qüvvəyə 
mindikdən sonra, ödəmələrin miqdarını müəyyənləşdirən və ya onların davam etməsinə təsir 
edən  hallar  dəyişərsə, hər  bir  tərəf  yeni  iddia  vermək  yolu  ilə  ödəmələrin  miqdarını  və 
müddətlərini dəyişdirməyi tələb etməyə haqlıdır. 
M a d d  ə  2 3 4 .  Qətnamənin icra edilməsi  
Qətnamə qanuni qüvvəyə mindikdən sonra icra edilir. 
102  
M a d d  ə  2 3 5 .  Dərhal icra olunmalı qətnamələr 
235.1. Aşağıdakı qətnamələr dərhal icra edilməlidir: 
235.1.1. şəxsin saxlanılması üçün vəsaitlərin, o cümlədən alimentlərin alınması haqqında; 
235.1.2. işçiyə əmək haqqı ödənilməsi haqqında; 
235.1.3.  dövlət  orqanları  aktlarının  etibarsız  hesab  edilməsi,  habelə  barışıq  sazişini  təsdiq 
edən iqtisad məhkəməsinin qərardadları; 
235.1.4. qanunda müəyyən edilmiş digər hallarda. 

---