Azərbaycan respubliksi elm və TƏHSİl naziRLİYİ azərbaycan texniKİ universiteti Fakültə
Zirehli komozitlərdə Liflərin xassələri
Yüklə 3,19 Mb.
|
| 1.4Zirehli komozitlərdə Liflərin xassələri
Kompozit materiallarin balistik performansı materialın zərbə hadisəsinə faydalı töhfə vermək qabiliyyəti mərmi kütləşdirmək üçün vacib olan materialların sərtliyi həmin materialın enerjini udmaq qabiliyyətini təyin edən uğursuzluq gərginliyindən asılıdır. keramika və kompozitlərdə kövrək krekinq və ya bəzi metallarda plastik deməkdir ki, son enerji udulması əsasən liflərin sıradan çıxmasına qədər olan gərginliklə idarə olunur. Liflər qırıldıqdan sonra zireh dağılır və daha çox enerji udulmur. Yüksək əsaslı kompozitlər 4 gücü, uğursuzluğa qədər yüksək uzanan termoplastik liflərin plastik deformasiya və liflərin çəkilməsi yolu ilə enerji udması gözlənilə bilər. Bu proses toxuculuq şəklində düzülmüş quru emprenye edilməmiş liflərdə effektiv şəkildə baş verə bilər, lakin lifin bu şəkildə deformasiyaya uğrama qabiliyyəti kompozitdə ciddi şəkildə məhdudlaşdırılır və enerji udma məyusedici ola bilər.Fibrillərin eninə ölçüləri geniş hədlərdə - bir neçə onluqdan yüz mkm - ə qədər dəyişir. Hər bir karbonlu lif minlərlə fibrildən ibarətdir. Karbonlu lifin strukturu, yəni fibrillərin qarşılıqlı yerləşməsi və onların istiqamətlənmə dərəcəsi ilkin xam materialdan asılıdır. Fibrillərin eninə ölçüləri geniş hədlərdə - bir neçə onluqdan yüz mkm - ə qədər dəyişir. Hər bir karbonlu lif minlərlə fibrildən ibarətdir. Karbonlu lifin strukturu, yəni fibrillərin qarşılıqlı yerləşməsi və onların istiqamətlənmə dərəcəsi ilkin xam materialdan asılıdır; burada molekulların tərkibi, liflərin dartılıb – uzanma dərəcəsi, onların alınma texnologiyası və b. əsas amillərdir. Bununla əlaqədar müxtəlif sintetik liflərdən aınan karbonlu liflər müxtəlif xassələrə malik olur və hətta möhkəmlik və sərtlik arasındakı nisbətin xarakteri ilə də fərqlənir. Şəkil 1.4.1 möhkəmlik və sərtlik arasındakı nisbət Şüşə lifi əsaslı parçalardan hazırlanmış laylı kompozit boşqabın vuruş sonrası zədələnməsi. Şüşə parça əsaslı boşqab nümunəsində çəki digər liflərlə qarışdırılır. eyni saxlanıldı, lakin şüşə lif əsaslı parçanın yüksək ərazi sıxlığına görə, Sıxlığı eyni saxlamaq üçün təbəqələrin sayı 4 olaraq təyin edilmişdir. Balistik sınaqların aparıldığı bütün kompozit lövhələr və bu lövhələri meydana gətirən parça növləri, Müşahidə olunan eksperimental nəticələr Cədvəl də təqdim olunur. Cədvəl dən başa düşülür Çox qatlı kompozit materialların ballistik xüsusiyyətləri, məsələn, materialın sahə sıxlığı,və təbəqələrin sayı əhəmiyyətli dərəcədə təsir göstərir. Optimallaşdırma üçün xüsusi kartric növü və sürəti İstədiyiniz deformasiya dəyəri üçün deformasiya dəyərini dayandıra bilən təbəqələrin minimum sayı və minimum sayda təbəqə,sahə sıxlığı dəyəri seçilməlidir. Prosesdə istifadə olunan təzyiq dəyərlərinin artması ilə,Materialın sərtliyi də artır və nəticədə deformasiya azalır. güllə giriş dəliyiUHMWPE-nin böyük olması güllənin birinci təbəqədə əhəmiyyətli deformasiyaya uğraması deməkdir. Şəkil 1.4.2 Atışdan sonrakı Karbon/Aramid (Karbomid) parça əsaslı laylı kompozit materialda güllənin təsiri vurduğu sahədə yerli zədələnmənin formalaşması: güllənin giriş dəliyi güllənin çıxış dəliyi Şəkil 1.4.3 Yanğından sonrakı şüşə lifdə güllə girişi dəliyi Eyni vəziyyət Aramid+UHMWPE ardıcıllığında da müşahidə edilmişdir. birinci mərtəbəniz UHMWPE olması ucun həndəsəsini əhəmiyyətli dərəcədə təhrif etdi və giriş çuxurunun diametri yüksək idi. Şüşə parça vəziyyətində, təbəqələr arasında heç bir əlaqə olmadığı üçün liflər çox uzanır və Güllənin giriş-çıxış dəliyi böyük idi. təcrübələrin nəticələrini nəzərə alaraq Təzyiq alındıqda, istifadə olunan istehsal üsulu üçün ən uyğun proses şərtləri 185 bar, Müəyyən edilmişdir ki, temperatur 130 °C, çap müddəti isə 30 dəqiqədir. Cədvəl 1.4 Güllənin giriş-çıxış surəti
Yüklə 3,19 Mb. Dostları ilə paylaş:
|