Azərbayçan xalq cumhuriYYƏTİNİN 80 İLLİYİNİN
Yüklə 6,41 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Sədr
51
Azərbaycan xalqının təmsili-ruhi olan Məclisi-Məbusanımızda hökmü-fərma olan bu ruh və müsalimət əminəm ki, bütün cəmaətimizin duyğusu olduğu kimi gürcü və erməni cəmaətində də eyni təbidir. Gürcüstan və Ermənistan məclisi-məbusanları dəxi öz millətlərinin vicdanını etdiklərindən sülhamiz bir səciyyə intibahilə kəndilərinə müraciət edəlim və deyəlim ki, Qafqaziya millətləri sülh və müsalimətə möhtacdırlar. Bütün səy və iqtidar və nüfuzlarını hökumətimiz üzərində icra ediniz, tökülən nahaq qanlar dayansın, çünki bu qanlarda bulunacaq hürriyyətlərimiz, çünki, bu yanan neftlərdə yanacaq yurdlarımızdır. (Alqış).
çox fəsahət və bəlağət ilə nitqlər irad edildi. Mən belə nitqlərdən söyləməyəcəyəm. Mən ancaq bir şeyi söyləyəcəyəm ki, bu cərəyanların bizə maddi bir zərəri, yaxud başqa bir təsiri olmayacaqdır. Bu qədər ki, qanlar axıdılır, Qarabağ dökülməkdədir. O biri cəhətdən dəxi müsəlman qanları tokülə bilərmi? Bu saat ermənilər ilə kürcü miyanında olan hadisələr nəticəsindən yenə müsəlman qanları axıdıla biləcəyini gorürüz. Çünki toqquşma vaqe olan yerlər Borçalıdır. Burası müsəlman yerləridir. Burada ən əvvəl müsəlman qanları axacaqdır. (Bitərəflərdən: sağ ol!). Hüdudu aşıb keçmiş erməni qoşunlarının ayağı altında yenə də müsəlman qalacaqdır. (Bitərəf: sağ ol). Qarşısında qüvvə gormədikdə ermənilər gəlib bizim aramıza keçəcəkdir. O zaman bizim halımız vəxim olacaqdır. Buna görə hökumətə müraciət ilə soruşuruz ki, bu ixtilafın bitməsi üçün burada müsəlman qanlarının tokülməsi ilə hüdudumuzu müdafiə etmək üçün nə tədbirlər olmuşdur? Və yaxud olacaqdırsa, hansı qüvvə ilə?
[117 - 118]
haqları vardır. Hökumət də bunu düşünürdü. Bu hüdud barəsində ki, buyurdular, heç bir məlumat yoxdur. Bir elə xəbər çıxmış idi ki, ermənilər hüdudluğu keçmişlər. Mən o saat teleqraflar ilə əhval bilmək istədim, cavab gəldi ki, heç bir şey yoxdur. Hökumət bütün stansiyalara tapşırıbdır ki, elə bir hadisə olsa, tez xəbər versinlər, hüdudumuzun başqa bir tərəfdən keçilməməsi üçün bir çox əsgəri tədbirlər görülmüşdür. Qüvvə də hazırlamışıq. Sədr - Müzakirə olunan istizah barəsində müsavat fraksiyonu tərəfindən təklif olunur. Əhməd Cövdət - (oxuyur). Kürcüstan və Ermənistan parlamanlarına Azərbaycan məclisi-məbusanı tərəfindən göndəriləcək müraciətlərinin "Müsavat" şobəsi tərəfindən təklif olunan layihəsi: Bütün dünya millətlərinin silahlarını- ataraq sülh və səlah ilə aradıqları belə bir zamanda, bir zamanda ki, Qafqaziyada təşkil edən cumhuriyyətlərin yekdikəri arasında sülh və müsalimətlə yaşamaları, elan etdikləri istiqlala layiq olduqları yeganə bir kiliddir. Azərbaycan məclisi-məbusanı qonşularımız Ermənistan cumhuriyyəti ilə Gürcüstan cumhuriyyəti arasında zühr edən qanlı hadisat ədavətkarının əsrarəngiz xəbərini iztirablı bir qəlblə tələqqi etdi. İşbu iztirabının tərcümana təsiri olan 20 dekabr tarixli fovqəladə iclasında Ermənistan və Gürcüstan parlamentlərinə müraciət edərək hər iki hökumətin bu təhlükəli qədəmdən saxlanması üçün var-qüvvət və nüfuzları ilə səy aləmlərini dostluq məqamında rica etməyə qərar verdi. Bütün Qafqaziya demokratiyasının ürək arzusu: qonşular arasında bütün ixtilaflı məsələləri uyuşmaq, barışmaq, və nəhayət hakim vasitəsilə həll etməkdir. Bunun xaricində olacaq hər bir tədbir hansı dovlət tərəfindən görülmüş olur isə olsun Azərbaycan hökumətinin vicdanının zəxmdar etdiyi kimi, Gürcüstan ilə Ermənistan cəmaətlərini də rəncidə edəcəyinə qaneiz. Bunun üçün də millətin təmsili vicdanı olan Məclis- Məbusan heyətinə müracətlə qardaşca tövsiyyə ediriz: [118 - 119]
Amandır, durunuz, Qafqaziya təkrar qanlara boyanmasın, odlara yanmasın, çünki bu qanlarda boğulacaq hürriyyətimiz, bu yanğınlarda yanacaq-yurdlarımız. Sədr - Sosialistlər ittifaqı tərəfindən təklif olunan layihə: Əhməd Cövdət - (oxuyur). Məclisi-Məbusanda bulunan sosialistlər fraksiyonunun Gürcüstan ilə Ermənistan millətləri arasında baş verən hadisə haqqında məruzənin müzakirəsindən sonra Azərbaycan məclisi-məbusanı aşağıdakı maddələri qərara alır: 1). Bizim ilə qonşu və qardaş olan Gürcüstan və Ermənistan millətlərinə və onların parlamanlarına rica olunsun ki, onlar öz hökumətlərinə təsir edib tezliklə dava hərəkətlərinin dayandırılmasına çiddi surətdə çalışmaları təklif olunsun. 2). Zaqafqaziya dovlətləri arasında olan bütün mübahisəli məsələlərin həlli bu hərəkətlərin konfransına və beynəlmiləl arbitraja mühəvvəl olunması təklif olunsun. 3). Zaqafqaziyada yaşayan üç boyük millətlər bir-birilə sıxı surətdə əlaqədar olduqlarından Ermənistan və Gürcüstan ixtilafı ümum cəmi Qafqaziya millətlərini böyük fəlakətə düçar edə bilər. Buna binaən hər tərəfki bu millətlərin sülh ilə yaşamalarına tərəfdar olar isə, onda cahan demokratiyası qarşısında öz ohdəsinə boyük məsuliyyət alacağını bəyan etməlidir.
Yüklə 6,41 Mb. Dostları ilə paylaş:
|