Azərbayçan xalq cumhuriYYƏTİNİN 80 İLLİYİNİN
Yüklə 6,41 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Sədr
- Bayram Niyazi
- Katib
- Tənəffüsdən sonra Sədr
- Əhməd bəy Pepinov
- (İkinci tənəffüsdən sonra) Sədr
- Sultan Məcid
- Rəfiyev
- Qara bəy
364
Bayram Niyazi -Oxuyur. Sədr - 141-ci maddəyə etiraz yoxmu? Yoxsa, qəbul edilir. 834-cü maddəni oxuyunuz. Bayram Niyazi - 834-cü maddəni oxuyur. Sədr - 834-cü maddəyə etiraz yoxmu? Yoxsa, qəbul edilir. 49-cu maddəni oxuyunuz. Bayram Niyazi - Oxuyur. Sədr - 49-cu maddəyə etiraz yoxsa, qəbul edilir. 438-ci maddəni oxuyunuz. Bayram Niyazi - Oxuyur. Sədr - 438-ci maddəyə etiraz yoxmu? Etiraz yoxdur. 438-ci maddə qəbul edilir. 443-cü maddəni oxuyunuz. Bayram Niyazi - Oxuyur. Sədr - 443-cü maddəyə etiraz yoxmu? Etiraz yoxsa, qəbul edilir. 114-cü maddəni oxuyunuz. Bayram Niyazi - Oxuyur. Sədr - 114-cü maddəyə etiraz yoxdur? Etiraz yoxsa, qəbul edilir. 323-cü maddəni oxuyunuz. Bayram Niyazi - Oxuyur. Sədr - 323-cü maddəyə etiraz yoxmu? Yoxsa, qəbul edilir. Layiheyi-qanuniyyəni təmamən səsə qoyuram. Etiraz yoxdurmu? Etiraz yoxsa qəbul olunur. Növbədəki məsələ dəniz idarələrindəki [836 - 837] vergi alınması haqqında qanun layihəsidir. Məruzəçi Əmircanov.
Layiheyi-qanuniyyəni təmamən səsə qoyuram. Etiraz yoxsa qəbul olunur. Növbədəki məsələ Ermənistanda olan müsəlman fərarilərinin ehtiyacını ödəmək üçün smetadan kənar üç milyon manat pul buraxılması haqqında qanun layihəsidir. Fəqət məsələyə keçmədən qabaq beş dəqiqə tənəffüs elan edirəm. Rica edirəm namizəd vərəqlərini verəsiniz, tənəffüsdən sonra intixabata şüuru olunsun.
Sədr (Zəng çalır) - Məclis davam edir. Rica edirəm hər kəs səs verməyibsə versin. Vərəqələrin nəticəsi böylədir. 2 namizəddən birisi Əhməd bəy Pepinov 22 səs, digəri Sultan Məcid Qənizadə 18 səs. Əhməd bəy, qəbul edirmisiniz?
etməsin. Mahmud Mustafayev - 2-ci müavin barəsində tənəffüs elan olunan əsnada firqələr arasında danışıq oldu. Şimdi ikisi də qəbul etməyir, ona görə təzə namizədlər göstərmək qeyri mümkündür. Mən təklif edirəm gələn iclasa təxirə salınsın.
bu gün qurtarasınız mənim imkanım yoxdur. Nəzərə alın keçən [837 - 838] dəfə ürəyim getmişdi, gücnən özümü saxladım, təvəqqe, edirəm mümkün olsa bugün müavin seçəsiniz. Beş-on dəqiqə tənəffüs elan edirəm.
Sədr - İclas davam edir. Zənn edirəm parlaman üzvlərindən heç birisi vaxta ki, parlaman lazım bilib onlara bir vəzifə həvalə edir, imtina etməyə haqları yoxdur və imtina etməməlidirlər. İki namizəddən biri Əhməd Cövdət divani-rəyasətdə olduğuna görə imtina etməyə haqqı var. Sultan Məcid Qənizadənin isə haqqı yoxdur. Ələlxüsus ki fraksiyalar müttəhidləri onun namizədliyini təklif edir. Ona görə mən Soltan Məcid Qənizadənin namizədliyini qəbul edib səsə qoyacağam (Rusca).
365
yoxdur. Mən qabaqda riza verməmişəm ki, mənim namizədliyimi qoysunlar fraksiyamız bilə-bilə qoymuşdu, mən də ümid var idim, seçki vaxtı başqa bir namizəd çıxar, keçər, mən azad olaram. İndiki, Əhməd Cövdət imtina edir, namizədlik qalır mənə. Mənim mümkünüm olmadığından qəbul edə bilməyəcəyəm. Mən bir dəfə qəti surətdə imtina etmişəm və sözümdən qayıtmıram. Ona görə namizədliyimə riza verməyəcəyəm. Rəfiyev (yerindən) - Bu məsələ gələn dəfəyə qalsın. Sədr - Əgər "İttihad" fraksiyası namizədliyi geri götürürsə mən bu məsələni növbədən götürüb başqa məsələyə keçirəm. Qara bəy (yerindən) - Fraksiyamız namizədliyi geri götürmür. Ancaq hansı fraksiya namizəd göstərsə qəbul eyləyəcəyik. Sədr - "İttihad" fraksiyası təklifi geri götürmür. Bu məsələni kələn səfərə qoyuram. Gələcək iclasda sizdən rica və təmənna edirəm ki, namizəd hazırlayıb bu məsələni həll edəsiniz. Növbədəki məsələ Zəngəzur qaçqınlarına 18.750.000 rubla pul buraxılması haqqında qanun layihəsidir.
qorxulusu qaçqın məsələsidir. Bu məsələ müharibə əvvəlindən olub indiyə qədər davam edir. Bakı cəmiyyəti- xeyriyyəsində o və də gördüyü işlər gözümüzün qabağındadır. Nə qədər qaçqınlara yardım etmək məcburiyyətində idi. Müharibə zamanda başlanmış bu məsələ, biz ümid edirdik ki, müharibə bitmiş olsun. Məəttəəsüf görürük ki, hələ də davam edir, hərgah bizim həyatımızda onlara baxsaq görərik ki, əhalinin çox faizi qaçqın surətində zindakanlıq edir. Onların kəndi yurdları, evləri-eşikləri dağılıb, əllərində olan malları hər şeyləri gedib yolçu kökündə dolanırlar. Əlbəttə bir adam tapılmaz ki, bu fəlakətləri görüb əlindən gəldiyi köməyi etməsin. Keçmiş il Şamaxıdan gələn qaçqınlar bir növ bu halda yola düşüblər. Sonra İrəvan və Novobayazid uyezdlərindən gələn qaçqınlarda o idarələr ki, var təşkil olunub yardım olunur və o səbəbə bir növ dolana bilirlər. Fəqət indiyəcən Zəngəzur uyezdində 13 kənd əhalisi dağılıb Qarabağda o kənddən bu kəndə köçüb yardımsız qalmışlar. Ona görə ümuri-xeyriyy nəzarəti bunlara yardım etməyi lazım bilib qaçqınlar üçün buraxılmış pulu kafi görmədiyindən smetadan xaric pul istəməyə məcbur olmuşdur, tainki qaçqınlara yardım olsun. Bu yardımı bu hesablarla mülahizə etmişlər.Zəngəzur qəzasından olan qaçqınların miqdarı ən əksik 30 minə qədərdir. Bu 30 min qaçqının təkrar deyirəm ki, heç bir şeyləri yoxdur. Qarabağ nümayəndələri və ora gedən üzvlər bu qaçqınların hallarını böylə nəql edir ki, bu qaçqınların nə yeməkləri var, nə paltarları. Bir rəhmli adam onlara bir gün, bir parça çörək versə, onların yeməkləri olacaq, verməsə o gün aç qalacaqlar. Ona görə onlara məhsulat, məmulat və yemək üçün çörək və kömək lazımdır. Hər adama bir ayda ən azı 20 girvənkə buğda, ya un lazımdır ki, kənardan az bir ələfiyyat qatışdırıb yesin ki, zəifləyib bir növ acından ölməsin. Bunlara hələlik 3 aylıq kömək lazımdır. Mümkündür, bəlkə bu üç ayda əkin əkələr, evləri dağılanlar özlərinə yer, işsizlər özlərinə iş tapsınlar. Fəqət bu 3 ayın müddətində bunları aclıqdan saxlamaq lazımdır ki, özlərini o vaxta qədər bir növ dolandırsınlar. Bunun üçün hər gah ayda hər cana 20 girvənkə buğda hesab olunsa 45 min put eylər. Putu yetmiş manatdan hesab edilsə 3 milyon 150 min manat lazım olur. Qaçqınların paltarları olmadığından və cındır paltarda dolandıqlarından hökumət ixtiyarında olan paltardan və fabrika bezindən yardım edilsə ən əskiyi 50 min arşın bez [839 - 840] və manufaktura vermək lazımdır ki, 4 yüz minə qədər para eyləyir. Bu qaçqın məsələsi böylə həll olunsun ki, qaçqınları hökumət həmişə öhdəsinə götürüb doyulsun olmaz. O qaçqınlar ki, dağılıblar, onların çoxu iş əhlidir. Onları gərək öylə hala salasınız ki, ovzailəri bir qədər dəyişib, düzəlib işlərinə başlasınlar. Onun üçün də əvvəlcə gərək onların evləri tikilsin. Sonra yer və əkinçilik üçün o alətlər ki, lazımdır, alınıb onlara verilsin. Qaçqınların əhvalını yaxşılaşdırmaq üçün böylə məsələlərə əhəmiyyət verilməlidir. Amma hələliyə nə qədər ki onların evləri dağılıb, başqa yerlərdə, yersiz, paltarsız, yeməksiz dolanırlar gərək hökumət onlara kömək eyləsin və bu da artıq hökumət boynunda böyük bir yük olar. Daha müvafiq gəlir, ən əvvəl onların evlərini düzəltmək. Onlara toxum vermək, sonra lazımdır ki, bunlara öküz, sonra onlar üçün kotan alınsın. Bunlar ilə, onlar öz işlərini düzəldə bilsinlər. Buna görə hesab yazılıb, bu hesab ilə onlara 3 milyon manatlıq toxum alınmalıdır. Evlərini düzəltmək lazımdır. heç olmazsa hər evə bir öküz lazımdır. Bunların hamısını hesab edəndə 9 milyon edir. Bunların evlərini düzəltmək üçün: Çünki bunların çoxusu yandırılıb və dağıdılıbdır. Hər əskiyi, hər tüstüyə beş yüz manat hesab edəndə 3 milyon buna lazım gəlir. Cəmi otuz min qaçqın üçün (18.750.000) manat edər. Böylə hesab edəndə nəzərə çox gəlir. Ancaq bunu hesab etsək ki, hər qaçqın bununla həmişəki işini görəcək. Məmləkət onlara artıq xərc çəkməyəcək. O biri tərəfdən də məmləkətin, əkini, sərvəti gündən-günə artacaq. Buna görə ümuri-xeyriyyə nəzarəti bu layihəsinin qəbul edilməsini rica edir.
Ağabəyov. Rzabəy - Möhtərəm əfəndilər! Ümuri-Xeyriyyə nəzarəti bizim vilayətdə... qabaqda Rusiyada yox idi. Bizdə cümhuriyyət olandan sonra əmələ gəldi. Bunların işinə gələndə bir növ bunlarda az işləmək görünür. Bu saat bizdən qanun layihəsində 18.750.000 manat pul istənilir. İndi bunun paylanmağına gəldikdə onlar nə cür paylanacaq? O zapiskadan böylə görünür hər evə 500 manat verəcəklər. Soruşuram sizdən, bununla kafi olmaq Yüklə 6,41 Mb. Dostları ilə paylaş:
|