10
АZƏRBAYCANDA İNŞAAT və MEMARLIQ
№2. 2017
??????
??????
′
=
??????
?????? − ??????
′
− ??????
??????
??????2
; ??????
??????ℓ
=
??????
??????
??????
??????
= 0,00175.
Məsələnin şərtinə görə deformasiya diaqramı A nöqtəsindən keçdiyindən hal diaqramından
??????
??????2
⇒ ??????
??????
= ??????
??????
və
??????
??????
′
⇒ ??????
??????
′
təyin olunurlar.
Əgər ??????
??????
′
> ??????
??????ℓ
olarsa,
??????
??????
′
= ??????
??????
və
??????
??????
′
< ??????
??????ℓ
olarsa, onda gərginlik
??????
??????
′
= 200(1000??????
??????
′
)
kimi hesablanır.
Armaturların sahələri aşağıdakı düsturlardan təyin olunurlar:
{
?????? ∙ ?????? ≤ ??????
??????
′
??????
??????
′
(?????? − ??????
′
)
?????? ∙ ??????
′
≤ ??????
??????
??????
??????
(?????? − ??????
′
)
AzDTN 2.16-1-də
??????
??????2
= 0,025 olduğu verilmişdir. Lakin BAEL-83-də isə ??????
??????2
= 0,01
qiyməti qəbul olunur, çünki AzDTN 2.16-1 -in 6.2.14 bəndinə əsasən
??????
??????2
-nin azaldılmasına əsas
olduqda onun BAEL-83-ə uyğunlaşdırılmasına yol verilir.
İndi isə ??????
??????
′
< ??????
??????ℓ
olan şərti tədqiq edək:
??????
??????
′
=
??????
??????−??????
′
−??????
??????
??????2
≤ ??????
??????ℓ
buradan
????????????
??????2
≤ (?????? − ??????
′
− ??????)??????
??????ℓ
və
?????? ≤ (?????? − ??????
′
)
??????
??????ℓ
??????
??????2
+??????
??????ℓ
alınır.
Misal 2.
?????? ≤ (?????? − ??????
′
)
??????
??????ℓ
??????
??????2
+ ??????
??????ℓ
şərtindən ?????? təyin olunur
?????? ≤ (65 − 5)
0,00175
0,01 + 0,00175
= 60 ∙ 0,149 = 8,94????????????
?????? = 5 ???????????? olduqda alınır:
??????
??????
′
=
5
65 − 5 − 5
??????
??????2
= 0,091 ∙ 0,01 = 0,0009 < ??????
??????ℓ
??????
??????
′
= 200(1000??????
??????
′
) = 200 ∙ 0,9 = 180?????????????????? < 350??????????????????
?????? > (?????? − ??????
′
)
??????
??????ℓ
??????
??????2
+??????
??????ℓ
olan hallarda AzDTN 2.16-1 ilə BAEL-83 normativ sənədləri
uzlaşaraq eyni nəticələr alınır, yəni ??????
??????
= ??????
??????
′
= ??????
??????
.
3. Əyilən elementlərdə Avrokodlarda olduğu kimi sıxılan zonanın nisbi hündürlüyünün
müstəvi kəsiklər fərziyyəsi əsasında qiyməti ??????
??????
AzDTN 2.16-1-də heç bir əsaslandırma olmadan
Avrokodlarda olduğu kimi qəbul olunduğundan Avrokodlarla uyğunlaşdırılmışdır və hesablama
nəticələri hər iki normativ sənədlə eyni alınır.
Lakin ikiqat armaturlamada sıxılan armaturun sahəsi təyin olunarkən aşağıdakı
məhdudlaşdırma da qəbul olunmalıdır:
??????
??????2
≤ 0,4??????; ?????? = ??????
??????1
+ ??????
??????2
Burada
??????
??????1
- birqat armaturlamada kəsiyin qəbul edə biləcəyi momentdir:
??????
??????1
= ??????
ℓ
??????̅
????????????
∙ ??????ℎ
0
2
4. Mərkəzdənxaric sıxılmada kəsik tam sıxıldıqda həddi-hallar tamamilə yeniləşdirilərək
hesablama şərtləri tərtib olunmalıdır. Ən pis uyğunlaşmalar sıxılan elementlərdə alınır və bu
halda hesablamaları aparmaq üçün yeni metodika hazırlanmışdır və nəticəsi aşağıda verilmişdir;
AzDTN 2.16-1-də kiçik ekssentrisitetlə kəsiyi tam sıxılan dəmir-beton elementlərin
hesablanması tamamailə Avrokodlarla uzlaşmır. Lakin kəsikdə dartılan zona olduqda baxılan bu
məsələnin Avrokodlarda ədədi misalında dartılan zonada armaturda yaranan gərginlik
??????
??????
=
195 MPa və sıxılan zonanın hündürlüyü ?????? = 0,782 - yə və ya ?????? = 0,8 ∙ ?????? = 0,625 alınır və
buna uyğun gərginlik ??????
??????
= ??????
??????
(2
1−??????
1−??????
??????
− 1) düsturu ilə ??????
??????
= 210 MPa alınır ki, bu da
nəticələrin qismən uyğunluğunu göstərir (misal 3).
Bundan əlavə AzDTN 2.16-1-də sıxılan zonanın hündürlüyü “x” kənar lifdən neytral oxa
tərəf yönəlmiş məsafə qəbul olunur ki, bu da öz növbəsində dəqiqsizliklərə gətirir. Məsələn
kəsiyin tam sıxılması üçün
?????? = 1 və ya ?????? = ?????? olmalıdır, onda armaturda gərginlik ??????
??????
= ??????
??????