Азярбайъан республикасы
Qurğular, avadanlıqlar, mexanizmlər və
Yüklə 1,37 Mb. Pdf görüntüsü
|
| 1.5. Qurğular, avadanlıqlar, mexanizmlər və
alətlər 1.5.1. Yenidən işlənilmiş, modernləşdirilmiş və təkmilləş- dirilmiş qurğuların, avadanlıqların və alətlərin işlənilməsi və is- tifadə edilməsi AzDƏMTTETI tərəfindən sənaye təhlükəsizliyi ekspertizası aparıldıqdan sonra və Azdövdağtexnəzarət Komi- təsinin icazəsi ilə həyata keçirilməlidir. 1.5.2. Qurğuların, avadanlıqların, mexanizmlərin, alətlərin, nəzarət ölçü cihazlarının istismarı 180
-ə müvafiq tərtib edilmiş istismar üzrə təlimatlara uyğun yerinə yetirilməlidir. Xaricdə istehsal olunmuş qurğu, avadanlıq və alətlər istehsalçı firmaların texniki sənədlərinə uyğun olaraq istismar edilməlidir. 1.5.3. Texnoloji sistemlər, onların ayrı-ayrı elementləri, avadanlıqlar təhlükəsiz istismarı təmin edən zəruri tənzimləmə vasitələri ilə və bloklayıcılarla təchiz edilməlidir. 1.5.4. Partlayış təhlükəli texnoloji əməliyyatların, bütün iş rejimlərində nəzərdə tutulmuş son yol verilən parametrlərdən kənaraçıxma hallarında partlayış təhlükəli mühitin və digər qəza hallarının yaranmasının qarşısını alan və prosesin təhlükəsiz dayandırılmasını və ya təhlükəsiz vəziyyətə keçirilməsini təmin edən avtomatik tənzimləmə və qəzaların qarşısını alan sistemləri olmalıdır. 1.5.5. Təhlükəli istehsalat obyektlərində istifadə olunan yükqaldırma maşın və mexanizmlərin görünən yerində (oxunan) yükqaldırma qabiliyyəti, növbəti, texniki yoxlamanın tarixi göstərilməlidir. Təzyiq altında işləyən qablarda, buxar qazanlarında icazə yerilən təzyiq, növbəti texniki yoxlamanın tarixi və qeydiyyat nömrəsi göstərilməlidir. 1.5.6. Avadanlıq, onun normal işini təmin edən, istehsalçı zavodun layihəsinə və quraşdırma (istismar) üzrə 14
təlimatlarının tələblərinə uyğun olaraq möhkəm özül üzərində qoyulmalıdır. 1.5.7. Partlayışyanğın təhlükəli sistemlər üçün (istismar prosesində titrəyişə məruz qalan avadanlıqlar və boru kəmərləri) layihədə titrəyişi azaldan, avadanlıqların yerdəyişməsini (qəzaya səbəb ola biləcək), dağılmasını və kipliyinin pozulmasını istisna edən tədbirlər nəzərdə tutulmalıdır. 1.5.8. Yenidən quraşdırılmış, təkmilləşdirilmiş (modernləşdirilmiş), əsaslı təmir edilmiş avadanlıqların istismara buraxılması müəssisənin əmrinə əsasən həyata keçirilməlidir. 1.5.9. Quraşdırma, texniki yoxlama və ya istismar zamanı avadanlıqda texniki istismar və təhlükəsizlik qaydalarının tələblərinə uyğunsuzluq aşkar edilərsə, o, istismardan çıxarılmalıdır. Onun istismarına, aşkar edilmiş çatışmamazlıqlar aradan qaldırıldıqdan sonra icazə verilir. 1.5.10. Avadanlığın konstruksiyasında dəyişiklik, bu ava- danlığı istehsal və layihə edən təşkilatın və onun istehsalına icazə vermiş Dövlət orqanının razılığından sonra edilə bilər. Modernləşdirilmiş avadanlığın istifadəsinə sənaye təhlükəsizliyi ekspertizasının müsbət rəyi olduqda icazə verilir. 1.5.11. Işləyənlər üçün təhlükə mənbəyi olan avadanlığın elementləri, tərtibatlar, hissələr, bəndlər, habelə çəpər və mühafizə qurğularının səthləri müvafiq siqnal rəngində olmalıdır. 1.5.12. Avadanlıqların (aparatlar, boru kəmərlərinin mü- vafiq hissələri və s.) işə salınması və dayandırılması zamanı texnoloji sistemdə partlayış təhlükəli qarışıqların, habelə hidrat əmələ gəlməsinin və ya mayelərin donmasının qarşısını almaq üçün tədbirlər (təsirsiz qazla üfürülmə, üfürülmənin səmərəli olmasına nəzarət və s.) nəzərdə tutulmalıdır. 15
1.5.13. Avadanlığın gərginlik altına düşə bilmə ehtimalı olan metal hissələrində mühafizə yerləbirləşdirilməsi ilə birləş- dirilmək üçün görünən konstruktiv element nəzərdə tutulmalıdır. Bu elementin yanında «Yer»in rəmzi işarəsi təsvir edilməlidir. 1.5.14. Avadanlığın xarici səthinin və istilikdən izolə örtü- yünün temperaturu, tətbiq olunan ən çox partlayışyanğın təhlü- kəli məhsulun öz-özünə alışma temperaturundan çox olmama- lıdır. Istismar zamanı konstruksiyanın elementlərinin və boru kəmərlərinin səthlərinin temperaturu 45 0 C-dən artıq olarsa, həmin yerlər çəpərlənməli və ya xidmət heyətinin təmasda olma ehtimalı olan sahələr istilikdən izolə olunmalıdır. 1.5.15. Nasos və ya kompressorların vurucu və sorucu boru kəmərlərində qoyulmuş bağlayıcı, kəsici (ayırıcı) və qoruyucu qurğular nasosa (kompressora) maksimum yaxınlaşdırılmalı, xidmət üçün rahat və təhlükəsiz olan zonada yerləşdirilməlidir. 1.5.16. Boru kəmərlərində quraşdırılmış bağlayıcı arma- turlarda (siyirtmələrdə, kranlarda) «Açıqdır» və «Bağlıdır» vəziyyət göstəriciləri olmalıdır. Quyularda, kameralarda və ya xəndəklərdə (qanovlarda) yerləşdirilmiş bağlayıcı armaturun quyuya və ya xəndəyə (qa- nova) xidmət heyəti üzvlərinin düşmədən (enmədən)armaturun açılmasına (bağlanmasına) imkan verən rahat intiqalı olmalıdır. 1.5.17. Mərkəzdənqaçma nasoslarının
və kompressorların vurucu boru kəmərlərində əks klapan və ya nəql edilən maddələrin əks (geriyə) istiqamətdə yerdəyişməsinin qarşısını alan digər qurğu, lazım gələrsə qoruyucu klapan da nəzərdə tutulmalıdır. 1.5.18. Tezalışan və yanar mayelərin vurulması üçün isti- fadə edilən nasoslar (onların iş parametrlərinin pozulması haq- 16
qında) xəbərdaredici siqnalverici vasitələrlə təchiz edilməlidirlər. Təhlükəsiz iş parametrlərinin son həddi texnoloji reqlamentlər və avadanlıqların istismarı üzrə təlimatlarla müəyyən edilməlidir. 1.5.19. Stasionar texnoloji boru kəmərləri quraşdırıldıq- dan, habelə qaynaqlama tətbiq etməklə təmirdən sonra kipliyə sınanılmalıdır. Korroziya və temperatur prosesləri nəzərə alın- maqla sınanılmanın dövrülüyü və şərtləri layihə ilə müəyyən edilir. Sınanma təzyiqi işçi təzyiqdən 1,25 dəfə artıq olmalıdır. 1.5.20. Bucurqadların, kranların və digər yükqaldırma mexanizmlərinin yükqaldırma məhdudlaşdırıcıları, habelə yükün və mexanizmin öz-özünə hərəkətinə imkan verməyən etibarlı əyləc qurğuları və təsbitləyiciləri olmalıdır. Bu tələblər əl talına (bucurqadına) şamil edilmir. 1.5.21. Avadanlıqların, mexanizmlərin dəstində işin ra- hatlığını və təhlükəsizliyini təmin edən, tezyeyilən və tez-tez dəyişdirilən hissələri və bəndləri yenisi ilə əvəz etmək üçün xüsusi tərtibat və ya qurğular nəzərdə tutulmalıdır. 1.5.22. Maşın və avadanlıqların bərkidici bənd və hissələ- rində öz-özünə açılma (boşalma) və ayrılmaların qarşısını alan tərtibatlar (əks qaykalar, şplintlər, pazlar və b.) olmalıdır. Isti- fadənin zəruriliyi və tərtibatların tipləri layihə konstruktor sənədləri ilə müəyyən edilir. 1.5.23. Qurğular, avadanlıqlar, mexanizmlər, alətlər nasaz vəziyyətdə və ya təhlükəsizlik quruluşları (bloklayıcı, təsbitləyici, siqnalverici tərtibat və cihazlar) nasaz olduqda, habelə işçi parametrləri pasportdakından fərqli olduqda onların istismarı qadağandır. 1.5.24. Avadanlığın təmiri yalnız onu elektrik şəbəkəsindən açdıqdan, qalıq təzyiqini buraxdıqdan, hərəkət edən hissələr dayandırıldıqdan və təsadüfən onları hərəkətə gətirən ağırlıq qüvvəsi və ya digər amillərə qarşı tədbirlər 17
görüldükdən sonra aparılmalıdır. Işəsalma qurğusunda mütləq «Işə salmayın, adamlar işləyir» plakatı asılmalıdır. 1.5.25. Qazma, neft-mədən avadanlıqları, həmçinin energetik qurğular və polad konstruksiyalar dövri olaraq, dağıdıcı olmayan üsulla [255, 256]–ya uyğun sınaqdan (defektoskopiya) keçirilməlidir. 1.5.26. Avadanlıqların, alətlərin, polad konstruksiyaların siyahısı və sınaqdan keçirilmə müddətləri Azdövdağtexnəzarət Komitəsi ilə razılaşdırılmaqla, onları istismar edən təşkilat tərə- findən müəyyən edilməlidir. 1.5.27. Avadanlıqların, alətlərin, nəzarət ölçü cihazlarının istismardan çıxarılması qərarı fiziki yeyilmə göstəricisi, korrozi- ya və ya defektoskopiyanın nəticələri nəzərə alınmaqla qəbul edilməlidir. Avadanlıqların istismardan çıxarılma meyarı (ölçüsü) onu işləyən və ya istehsalçı müəssisə tərəfindən müəyyən edilir və istismar üzrə olan təlimatda nəzərə alınır. 1.5.28. Texniki quruluşların, avadanlıqların və qurğuların təhlükəsiz istismar müddətinin artırılması mümkünlüyünün təyini üzrə işləri ekspert təşkilatı yerinə yetirir. 1.5.29. Təhlükəli istehsalat obyektlərində istifadə edilən istismar avadanlıqlarının, alətlərin və polad konstruksiyaların sertifikatlaşdırılması müəyyən edilmiş qaydada həyata keçirilir.
Yüklə 1,37 Mb. Dostları ilə paylaş:
|