Азярбайъан республикасы
Yüklə 1,37 Mb. Pdf görüntüsü
|
| BÖLMƏ
MƏDƏN – GEOFIZIKI IŞLƏRI 8.1. Ümumi tələblər 8.1.1. Bütün mədən – geofiziki işləri qüvvədə olan «Əhalinin radiasiya təhlükəsizliyi haqqında Qanun»a, «Partlayış aparan zaman vahid təhlükəsizlik Qaydaları»na, «Mədən – geofizki işləri aparılarkən təhlükəsizlik texnikası üzrə təlimat»a, «Radioaktiv maddələrlə və ionlaşdırıcı şüa mənbələri ilə işləyərkən sanitar Qaydaları»na, «Radioaktiv maddələrin daşınması Qaydaları»na və «Radiasiya təhlükəsizliyi normaları»na uyğun yerinə yetirilməlidir. 8.1.2. Mədən - geofiziki işləri sifarişçi təşkilatın nüma- yəndəsinin iştirakı ilə mədən – geofiziki işləri aparan partiyanın (dəstənin) rəhbərinin və ya bu işləri yerinə yetirən təşkilat üzrə verilmiş əmrə əsasən digər məsul mühəndis – texniki işçinin rəhbərliyi altında yerinə yetirilməlidir. 8.1.3. Mədən – geofiziki işlərdə 380V-dan artıq gərginlikli elektrik şəbəkəsindən istifadə etmək qadağandır. 8.1.4. Sifarişçi müəssisə mədən – geofiziki işlərin aparılması üçün quyunu və avadanlıqları mövcud tələblərə uyğun hazırlamalıdır. Cihazların maneəsiz keçməsi üçün quyu şablonla yoxlanılmalıdır. Şablonun ölçüləri quyuya buraxılan geofiziki cihazın ölçülərindən az olmamalıdır və o imkan daxilində quyunun dibinə kimi buraxılmalıdır. 8.1.5. Tədqiq olunan quyuya xüsusi texnikanın və nəqliy- yat vasitələrinin maneəsiz hərəkətini təmin etmək üçün yollar çəkilməlidir. 8.1.6. Quyunun ətrafında qəbul körpüsü tərəfdən quyu ağzından 30m aralı məsafədə karotaj laboratoriyasının və 393
qaldırıcının yerləşdirilməsi üçün müvafiq ölçüdə meydança nəzərdə tutulmalıdır (hazırlanmalıdır). 8.1.7. Quyunun yaxınlığında qəbul körpüsü tərəfdə mədən – geofiziki avadanlıqlarının, aparatlarının və alətlərinin yerləşdirilməsi üçün 10x10 m ölçüdə meydança hazırlanmalıdır. 8.1.8. Quyu ağzı ilə işçi meydança arasında işə mane olan bütün əşyalar yığışdırılmalı və elə yerdə yerləşdirilməlidir ki, geofiziki işlərin aparılmasına mane olmasın. 8.1.9. Geofiziki işlər aparılarkən sifarişçinin nümayəndəsi hökmən iştirak etməlidir. 8.1.10. Quyu ağzında rotor olmadıqda, o, blok – balansın quraşdırılması üçün xüsusi körpü (örtüklə) və adamların təhlükəsiz hərəkətini təmin edən sahə ilə təmin olunmalıdır. 8.1.11. Geofiziki işlərə başlamamışdan əvvəl elektrik ava- danlığının izolyasiyası və qazma qurğusunun (buruğun) və ya quyunun qoruyucu yerləbirləşdirmə quruluşunun sazlığı yoxla- nılmalıdır. Quyunun yerləbirləşdirmə quruluşu ilə geofiziki elektrik gərginliyi qəbulediciləri birləşən elektrik qida mənbəyi arasında etibarlı metal əlaqə təmin olunmalıdır. 8.1.12. Mədən- geofiziki avadanlıqların elektrik şəbəkəsinə qoşulması üçün quyularda yerləbirləşdirici kontaktla təmin olunmuş elektrik ştepsel rozetkası olmalıdır (daimi). Ştepsel rozetkası olmadıqda mədən – geofiziki avadanlığının elektrik şəbəkəsinə qoşulmasını və açılmasını sifarişçi müəssisənin elektrotexniki heyəti yerinə yetirməlidir. 8.1.13. Quyularda endirmə – qaldırma əməliyyatları həm yerüstü, həm də asqılı blok – balansdan istifadə etməklə yerinə yetirilməlidir. 394
8.1.14. Konstruksiyası dartılma və dərinlik göstəricilərinin quraşdırlımasına imkan verməyən yerüstü və asqılı blok – balanslardan istifadə etmək qadağandır. 8.1.15. Endirmə – qaldırma mexanizmlərinin və diyircəkli blok – balansın bərkidilməsi və həmçinin geofiziki tədqiqat işləri aparıldıqdan sonra quyuların kipliyini təmin etmək üçün, quyuların ağzı flansla təchiz olunmalı və bağlanmalıdır. Pyezometrik səviyyəsi (quyu məhlulunun) yüksək olan və ya izafi təzyiqi yüksək olan (ehtimal olunan) quyuların ağzında fontan armaturu quraşdırılmalıdır. 8.1.16. Fontan armaturuna bitişik 2,2x2,5m ölçüdə pillə- kənlə təmin olunmuş işçi meydança quraşdırılmalıdır. Meydançanın döşəməsi kələ – kötür səthli dəmir lövhədən və ya qalınlığı 40mm-dən az olmayan möhkəm taxta lövhələrdən olmalıdır. Meydançanın müvafiq məhəccəri olmalıdır. 8.1.17. Boruarxası fəzada təzyiq olduqda quyu ağzında manometr quraşdırlımalıdır. 8.1.18. Injeksiya quyularında mərkəzi siyirtmə ilə yanaşı, su və çıxış xətlərində də siyirtmələr quraşdırılmalıdır. Siyirt- mələri yalnız quyuya xidmət edən işçilər açıb –bağlaya bilər. Izafi təzyiqli quyu, manometri olan lubrikatorla təchiz olunmalıdır. 8.1.19. Geofiziki işlərə başlamazdan əvvəl quyu məhlulla (gilli məhlul, su, neft) ağzına qədər doldurulmalıdır. 8.1.20. Quyuda (buruqda) məhlulun udulması halı olduqda quyunu doldurmaq üçün kifayət qədər məhlul (su, gilli məhlul və ya neft) ehtiyatı olmalıdır. 8.1.21. Quyunun mədən – geofiziki işlərə hazırlığı Aktla (əlavə 13) sənədləşdirilir və o, sifarişçi müəssisənin və geofiziki təşkilatın nümayəndələri tərəfindən imzalanır. Yalnız bundan sonra geofiziki işlərə başlamağa icazə verilir. 8.1.22. Mədən-geofiziki işlərdə tal blokunu qaldırıb-endir- mək üçün briqadadan qazmaçı və qazmaçı köməkçisi geofiziki 395
|