Sistematik birliklar.
Hayvonot olami ikkita kenja olamga bir hujayralilar kenja olami va
ko‘p hujayralilar kenja olamiga bo‘linadi. Har bir kenja olam bir nechta tiplarni o‘z ichiga oladi.
Tip sistematik birliklarga kiradi.
Biologiya fanlarida sistematik
birliklar bir nechta bo‘lib,
bularga
tip, sinf, turkum, oila, avlo, tur
kiradi. Eng katta sistematik birlik bu tip. Tip bir nechta
sinflarni, sinf bir nechta turkumlarni, turkum bir nechta oilalarni, oila bir nechta avlodlarni avlod
esa turlarni birlashtiradi. Taksonlar organizmlarning bir-biriga o‘xshashlik belgilari asosida
tuziladi. Sistematik birliklarning eng kichigi tur. Taksonlardan tashqari oraliq taksonlar ham bor,
masalan, katta tip, katta sinf, kichik sinf, kichik tip va hokozo.
Tur tushunchasi va tur hosil bo‘lish jarayoni.
Tur – bir-biri bilan erkin chatisha
oladigan, ma’lum bir arealda tarqalgan individ.
Baliqlar sinfi.
Baliqlar suvda yashovchi umurtqali hayvonlardir. Suvda yashovchi
umurtqali hayvonlarda, jumladan baliqlarda ham asosiy nafas olish organi jabra hisoblanadi.
Baliqlar sinfining xarakterli belgilari: nafas olish organi, harakat organi, tana qoplami va jag‘
apparati. Baliqlarda juft harakat organi oldingi (ko‘krak) va orqa (qorin) suzgichlardir. Baliqlar
og‘zida harakatchan jag‘ apparati mavjud. Harakatchang jag‘ apparati borligi bilan baliqlar sinfi
to‘garak og‘izlilardan farq qiladi. Hidlash teshigi bir juft. Baliqlar jabrasi kelib chiqishiga ko‘ra
ektodermal hisoblanadi, ya’ni embrional rivojlanish davrida ektodermadan kelib chiqqan. Tanasi
tangacha bilan qoplangan.
Biologik jihatdan baliqlar oldingi sinf, ya’ni to‘garak og‘izdlilardan ancha yuqori turadi.
Bu baliqlarning chaqqon harakatida, oziqni aktiv ovlashda, umumiy xatti-harakatida va tashqi
muhit ta’sirini qabul qilishida va unga moslanishida nomoyon bo‘ladi. Ularning chaqqon
harakati, oziqni aktiv ovlashi, tashqi muhit organlarining, masalan nerv sistemasining, sezgi
organlarining, hamda skletining takomillashuviga bog‘liq.
Dostları ilə paylaş: |
