Bağırov Əlisalam başlanğICDAN başlanğica və ya ruhun keçDİYİ yol
Yüklə 2,64 Kb. Pdf görüntüsü
|
142 qismən varsa da demək olar ki, öz hisslərini boğmağı bacarırlar. Əks təqdirdə maddiliklə hər hansı bir yaxınlaşma onun quruluşunu mürəkkəbləşdirir ki, bu hal da onların mövcudluq kimi səviyyəsi- nin enməsi deməkdir. Bizim maddilikdən kənara bizim maddiliyin, hər bir insan həyatında yaxşı əməl nəticəsi olan, sintezin – par- laq nurun toplanması prosesi gedir. Bu hal bizi əhatə edən mate- riyanın nizamlı, məqsədli və təkamülə doğru inkişafında, bizim maddilikdən yaranan yeni bir doğumun mövcudluq formasında təzahürüdür. Bu ruhun daha mükəmməl quruluşlu yeni bir möv- cudluqdan əbədi həyat yolunda bir vasitə kimi istifadə etməsidir. Ən ali varlığa daha yaxın olan bu varlıq ən ali varlığa qovuşmaq mərhələsindədir. Kainatda ümumi bir harmoniya var. Daha böyük səbəbdən daha böyük səbəbə doğru təkamüldə olan kiçik səbəblər qrupu öz inkişafları nəticəsində əldə etdiyi mürəkkəblikdən daha böyük səbəbin ən sadə bir varlığına çevrilir. Bu həyatın ibtidaidən aliyə, sadədən mürəkkəbə doğru inkişafında keçdiyi təkamül yolu- nun inkişaf prosesidir. Daha böyük bir səbəbin ən sadə təzahürləri ən ali varlığa yaxınlaşmaq yolunda daha böyük səbəbdən daha bö- yük səbəbi doğuran daha böyük haqq yoludur. Bu böyük ümumi təkamül yolunun yolçuları ən ali varlığa doğru can atan silsilə bir hal yaşantıları məcmusudur. Ən ali varlıq kainatda olan bu hal ya- şantılarının ümumi halını duyur və bu halı yaşayır. Əkslik inkişafı doğurur. Əgər kainatda əksliklərin vəhdəti olmasaydı, inkişaf da olmazdı. Həyat əksliklərin vəhdəti üzərində qurulmuşdur. Təkamü- lün son məqsədi ən ali varlığa qovuşmaqdır. Həyat təcrübəsi – hər hansı bir varlığın təbii rahatlıq halının təminatçısıdır. Həyat təcrü- bəsi bizim aləmin maddiliyinin qanunlarına tabe olmayan materi- yanın təkamülə doğru inkişafında yeni təzahür formasıdır. Həyat təcrübəsi bizim maddi aləmdən kənarda ruhun vasitə kimi istifadə edə biləcəyi müəyyən materiya növüdür. Həyat təcrübəsi bizi əhatə edən aləmin qanunlarına tabe olmayan yeganə mürəkkəb materiya növüdür. Həyat təcrübəsi bir növü ruhun yaddaşıdır. Həyat təcrü- bəsi ruhu bürüyən məcburi bir vasitədirsə, deməli, o həm də ruhla birgə vahidlik təşkil etdiyi ruhun xarakteridir. Xarakter – həyat təc- 143 rübəsi vasitəsi ilə ən müxtəlif biliklərin bir obyektdə kodlaşması deməkdir ki, bu da mövcud varlığın ümumi bir daxili tələbatını yaradır. Bu xarakterin daxili tələbatının hansı istəkdən olmasından asılı olaraq yaranan halı ruh yaşayır və bu hala uyğun həyat keçi- rir. Təkamül prosesinin daha yüksək pillələrində olan varlıqların xarakterindən yaranan daxili tələbatı daha ədalətli bir istəklə bağlı olduğu üçün mövcud varlığın bu istəyin həyata keçməsi uğrundakı fəaliyyətindən yaranan halı ruha rahatlıq gətirən bir yolla yaranır və ruh təkamül prosesinin daha yüksək pilləsində dayanan və ən ali varlığın ədalət qanunlarını dərk edib ona öz imkanı daxilində əməl edən bir varlığın ruha rahatlıq gətirən bir halında ləzzətli bir həyat keçirir. Haradasa hər şeydə ümumiliyə meyil var. Düzdür, həyatın inkişafı təkamülün ən müxtəlifliyi üzərində qurulmuşdur, lakin bu ən müxtəlifliyin son həddi haradasa ümumi bir səbəblə qovuşur. Daha böyük bir səbəblə digər daha böyük bir səbəb arasında mil- yonlarca kiçik səbəblər qrupu əksliklərin vəhdəti kimi bir böyük səbəbdən digər böyük səbəbə doğru hərəkətdədirlər. Bu hərəkət isə nizamlı, məqsədli, təkamülə doğrudur. Həm də daha böyük səbəblə daha böyük səbəb arasındakı pro- sesin iştirakçıları əsasən eyni bir materiya növünün labüd varlıq kimi mövcudluqlarıdır. Lakin daha böyük səbəbdən daha böyük səbəbə keçid bir materiya növündən digər materiya növünə keçidlə qərarlaşır. Bu yeni təzahür daha yeni səbəbin aidiyyəti olan mate- riyada təbii bir hal kimi qarşılanır və yenidən daha böyük səbəbə doğru təkamül prosesi başlanır. Nəhayətdə bu təkamül prosesinin sonu ən ali varlığa qovuşuqdur. Ən ali varlıq isə yalnız ona tərəf can atanlara yardımçı olur. Ən ali varlıq ən yüksək zirvədə dayanan ən böyük dərk sahibidir. Onun qanunları ən ədalətli qanunlardır. Ən ali varlığın qanunlarına əməl edən bütün varlıqlar ən ali varlı- ğın sevimliləridir. Ən ali varlıq onu dərk edənlərə qarşı xüsusi rəğ- bət göstərir. Ey insan, ən ali varlığın nəzarətini hər an öz üzərində hiss et. Hər varlıq özü-özünün mövcudluğudur. Həyatda mövcud olmayan şey varlıq deyil. Həyatda mövcud olan şeyin varlığı la- büddür. Mövcudluq mürəkkəb və bəsit quruluşlu ola bilər. Lakin 144 bizi əhatə edən maddi aləmin yəni 0 (sıfır) kiçikdi 300000 km/san hərəkət sürətinə malik olan aləmin qanunları bəsit və mürəkkəb maddiliyin yalnız müəyyən qisminə aiddir. Deməli, haradasa bizi əhatə edən maddi aləmin qanunlarına tabe olmayan materiya növ- ləri mövcuddur ki, onların mövcud varlıq kimi təbii hal yaşantısın- da kainat ən əlverişli məkandır. İnsanların öz gündəlik həyatında yaxşı əməllərin nəticəsində əldə etdikləri parlaq nur da bizim ma- teriya qanunlarına tabe olmadığı üçün belə qənaətə gəlməyə əsas var ki, təkamülün daha yüksək pillələrinə qədəm qoyan mövcud labüd varlıqlar üçün kainat, onların ümumi böyük təkamül prosesi- nin hansı pilləsində olmağından asılı olaraq, hər hansı varlığın tə- bii hal yaşantısı üçün məkan kimi müəyyən səviyyədə əlverişliliyə malikdir. Kainat yalnız ən ali varlığın ən optimal təbii hal yaşantısı üçün ən ideal əlverişli məkandır. Mövcudluğun hal yaşantısının tə- biilik dərəcəsi isə onun mövcudluq kimi müəyyən zaman daxilin- də öz forma və məzmununu saxlamaq müddəti deməkdir. Deməli, kainat ən ali varlığın təbii hal yaşantısı üçün ən ideal məkan ol- duğundan, ən ali varlığın hal yaşantısı əbədidir. Yəni ən ali varlıq əbədi həyata malikdir. Ey insan, ən ali varlığa yaxınlaşmaq üçün yeganə yol yaxşı əməl sahibi olmaqdır. Əksliklərin vəhdəti gələcə- yin ümumi axını içərisində əriyir. Yəni daha böyük səbəbdən daha böyük səbəbə doğru gedən kiçik səbəblər qrupu son nəticədə daha böyük səbəbi yaradan vahidlik kimi təzahür edir. Deməli, təkamül prosesində daha böyük səbəbdən daha böyük səbəbə aparan yollar ən müxtəlif ola bilər, lakin son məqsəd eynidir. Kainatda təkamül prosesində baş verən bütün dəyişikliklər ən ali varlığa qovuşmağa aparan yollardır. Bu yolların içərisində bir ana xətt keçir ki, o, ən ali varlığa qovuşmaq üçün ən qısa yoldur. Bu yol ən ali varlığın qoyduğu ədalət yoludur. Ədalət prinsipi nisbi olsa da hər dərk sahi- bi öz dərk səviyyəsində ədalət qanunlarına əməl edərsə, deməli, ən doğru yolu seçmiş olur. Hər dərk sahibi tutduğu yolun ədalətli olub olmadığını yoxlamaq üçün sınanmış ən yaxşı üsuldan istifadə edir. Bu üsul belədir: özünə rəva görmədiyini başqasına da rəva görmə. Əgər hər dərk səviyyəsində olan bu üsula əməl etsə öz dərk səviy- Yüklə 2,64 Kb. Dostları ilə paylaş:
|