Bajardi: ibi 70/22-guruh talabalari



Yüklə 7,2 Mb.
tarix28.11.2023
ölçüsü7,2 Mb.
#134289
GERMANIYA PUL


GERMANIYA PUL BIRLIGI
BAJARDI: IBI 70/22-GURUH TALABALARI
SAYFULLAYEV SHERZODJON
SAIDOV TOHIR
SAIDOV OYBEK
SIDDIQOV SHOHRUX
GERMANIYA PUL BIRLIGI TARIXI
GERMANIYA PUL BIRLIGINING EUROGA O’ZGARISHI
HOZIRDA GERMANIYA BANK TIZIMI
REJA
GERMANIYA PUL BIRLIGI TARIXI
Marka Germaniyaning 1871-yilda birlashganidan beri pul birligi bo'lib kelgan. Bu vaqtgacha turli nemis shtatlari turli xil valyutalarni chiqargan, eng keng tarqalgani Shimoliy Germaniya taleri va Janubiy Germaniya guldeni edi. 1857 yilga kelib, ikkala valyuta ham 16+2⁄3 gramm sof kumushdan iborat kumush tanga – Vereinsthaler bilan bog‘langan. Nemis oltin belgisi kumushdan ko'ra oltinga asoslangan bo'lsa-da (bir gramm nozik oltin uchun 2,79 marka), konvertatsiya qilish uchun Vereinsthaler va 3 marka = 1 Vereinsthaler o'rtasidagi qat'iy kurs ishlatilgan.
Oltin marka sifatida tanilgan birinchi belgi 1873 yilda joriy qilingan. Birinchi jahon urushi boshlanishi bilan bu belgi oltin standartidan olib tashlandi. Shunday qilib, pul birligi Papiermark nomini oldi, ayniqsa yuqori inflyatsiya, keyin giperinflyatsiya sodir bo'ldi va valyuta faqat qog'oz pullardan iborat bo'ldi. Papiermark 1923 yil 15 noyabrdan Rentenmark (RM) va 1924 yilda Reyxsmark (ℛ︁ℳ︁) bilan almashtirildi.
*1873-1948
Nemis markasi 1948-yil 20-iyun, yakshanba kuni Lyudvig Erxard tomonidan rasman joriy qilingan. Nemis markasi (xalqaro belgilar DM yoki DEM) Markalarning pul massasini foydalanishdan olib tashlash 2002 yilda, milliy valyuta Yevropa vorisi bilan almashtirilgandan so'ng boshlandi. Emitent markazi sifatida Germaniya Federal banki (Bundesbank) ishladi. 5, 10, 20, 50, 100, 200, 500 va 1000 markali qog'oz banknotlar sifatida ishlatiladi. Bundan tashqari, metall tangalar 1, 2, 5, 10, 50 pfenning, shuningdek, 1, 2 va 5 markali nominallarda zarb qilingan (pfenning markaning yuzdan bir qismi boʻlgan mayda almashtiriladigan tanga edi). Bundan tashqari, bir vaqtning o'zida Germaniya banki 2 markali bir nechta esdalik tangalarni chiqargan.
1999 yilda nemis markasi evroga almashtirildi; uning tangalari va banknotalari 2002-yil 1-yanvarda yevro va tangalar muomalaga kiritilgunga qadar evroda aniqlangan muomalada bo'lib qoldi. Nega nemis valyuta belgisi tushib ketdi? Javob: Frantsiya Rur hududini bosib olganida, Germaniya passiv qarshilik ko'rsatib, qog'oz valyutani ehtiyotsizlik bilan bosib chiqardi.
Germaniyada evrodan foydalanish uning Yevropa Ittifoqi a'zosi sifatidagi maqomi bilan bog'liq. G'arbiy Germaniya 1958 yilda Yevropa Ittifoqiga qo'shildi va shu vaqtdan beri a'zo bo'lib qolmoqda. Evro birinchi marta 1999 yilda valyuta sifatida qabul qilingan, garchi dastlab virtual, jismoniy bo'lmagan shaklda bo'lsa ham. 2002 yilda Germaniya va boshqa 11 a'zo davlatda jismoniy pul va tangalar muomalaga kirdi. Bugungi kunda Evropa Ittifoqiga a'zo 27 davlatdan 19 tasi valyutadan foydalanadi. Mamlakatlar Evrozona yoki Evro hududi deb nomlanuvchi hududni tashkil qiladi.

Nemis yevro tangalari numizmatika bo'yicha rasmiylar va mutaxassislar tomonidan ishlab chiqilgan uch xil dizaynga ega. Ushbu dizaynlarning birinchisini 1 evro va 2 yevrolik tangalarda topish mumkin: Germaniya suverenitetining uzoq vaqtdan beri qo'llanilgan ramzi bo'lgan burgut tanga markazini egallaydi va Evropa Ittifoqi yulduzlari tanga bilan chegaralanadi.

  • Nemis yevro tangalari numizmatika bo'yicha rasmiylar va mutaxassislar tomonidan ishlab chiqilgan uch xil dizaynga ega. Ushbu dizaynlarning birinchisini 1 evro va 2 yevrolik tangalarda topish mumkin: Germaniya suverenitetining uzoq vaqtdan beri qo'llanilgan ramzi bo'lgan burgut tanga markazini egallaydi va Evropa Ittifoqi yulduzlari tanga bilan chegaralanadi.

10, 20 va 50 sentlik tangalarda Brandenburg darvozasi tasvirlangan. Bu Germaniyada muhim imidjdir, chunki u mamlakat va butun Yevropani birlashtirishni ifodalaydi. Bu Germaniyaning saqlanib qolgan yagona shahar darvozasi bo'lib, u Sovuq urush davrida Sharqiy va G'arbiy Germaniyaning bo'linishini ramziy qildi. Bugungi kunda bu mamlakatning birlashishi ramzi.
Pullarda haqiqiy odamlar yoki diqqatga sazovor joylarni tasvirlash o'rniga, har bir nominal uchun dizayn quyida keltirilgan ma'lum bir me'moriy uslubni ifodalaydi:
€5: Klassik
€10: Romanesk
€20: Gotika
€50: Uyg'onish davri
€100: Barokko va Rokoko
€200: 19-asr temir va shisha arxitekturasi
€500: (faqat birinchi seriyada chop etilgan): 20-asrning zamonaviy arxitekturasi
HOZIRDA GERMANIYA BANK TIZIMI
Germaniya bank tizimi AQSH bank tizimidan farqli ravishda 2-Jahon urushidan keyin juda tez rivojlandi. G’arbiy Germaniyadagi kredit institutlari
va bank nazorati organlari o’rtasidagi munosabatlar to’g’ridan-to’g’ri davlat tomonidan chegaralashga emas, balki davlat bilan katta banklar o’rtasidagi “jentelmen kelishuvlari”ga asoslangan edi. Germaniyada banklar faoliyatini tartibga solishning huquqiy asosi bo’lib,
“Germaniya Federativ Respublikasi banklari to’g’risida” va “Nemis Federativ banki to’g’risida”, shuningdek 1983 yil 13 iyulda Yevropa Hamjamiyati Kengashining tavsiyalariga asosan 1985 yil 1 yanvardan kuchga kirgan “1961 yilda qabul qilingan “Bank faoliyati to’g’risida”gi qonunga o’zgartirish va qo’shimchalar kiritish to’g’risida” qonunlar hisoblanadi.
Germaniyada kredit institutlari ustidan nazorat Bank nazorati bo’yicha Federal boshqarma hamda Nemis Federal banki (Bundesbank) tomonidan amalga oshiriladi. Bank nazorati bo’yicha Federal boshqarmaning asosiy vazifasi quyidagilardan iborat:
    • yangidan ochilayotgan banklar faoliyatiga litsenziyalar berish;
    • kredit institutlari uchun majburiy rezerv talablarini belgilash;
    • kredit va pul muomalasi sohasiga tegishli qonun va me’yoriy hujjatlarga amal qilinishini nazorat qilish
    • banklar faoliyatini rejadan tashqari tekshiruvdan o’tkazish;
    • banklar rahbarlarini lavozimidan ozod etish va hokazo.

E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT
Yüklə 7,2 Mb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə