61
ideale yakın özelliklere sahiptir. Bölgenin dağlık yapısı nedeniyle geniş ve düz alanların
azlığı en büyük zorluk olarak görülmektedir.
Türkiye’nin Karadeniz ülkeleriyle olan ticaretinin ürün çeşitliliği ve yüksek hacmi gelecekte
artma eğilimi göstermektedir. Potansiyel araştırması sonucunda Filyos Limanı için en büyük
potansiyeli limanın sağlayacağı maliyet avantajı sayesinde Ankara ili ile Karadeniz ülkeleri
arasındaki ticaret oluşturmaktadır. Filyos Limanı Çankırı, Kastamonu, Kırıkkale, Kırşehir
illeri için de cazip bir liman durumundadır. Bu nedenle Filyos’taki liman ve lojistik merkez
bu illerin ihtiyaçları göz önünde bulundurularak planlanmalıdır. İstanbul Boğazında
yoğunluk nedeniyle geçişlerde yaşanan gecikmeler, bahsi geçen illere ek olarak, daha
güneydeki illerimizin de Filyos Limanı’nı tercih etmelerini sağlayabilir. Öte yandan, Filyos’a
alternatif limanların son yıllarda yaptıkları yatırımlar ve Kanal İstanbul Projesi, Filyos
Limanı’nın potansiyelini ve rekabet edebilirliğini tehdit etmektedir. Gerek bölge içinde
(Eren Limanı), gerekse bölge dışındaki (Samsun, Karasu) limanlara yapılan kapasite artırım
ve teknolojik yatırımlar, Filyos Limanı’na talebi olumsuz etkileyebilecek potansiyeldedir. Bu
bağlamda limanın planlandığı üzere iki aşamalı yapılması, ikinci ve büyük aşamanın birinci
aşamadan sonra gözlenecek talebe göre planlanması yerinde olacaktır.
Bölge üniversiteleri ile lojistik sektörü arasındaki bağı güçlendirmek, Filyos’un lojistik
alanında dünyadaki gelişmeleri yakından takip edebilmesini ve bu alanda liderlik
yapabilmesini sağlamak için projeye lojistik merkezle beraber bir Eğitim ve Araştırma
Merkezi kurulması gerekmektedir. Bu merkezde düzenli olarak eğitimler verilmesi,
sempozyumlar düzenlenmesi, yüksek lisans ve doktora tez çalışmaları yapılması
öngörülmektedir. Bu merkezin kurulmasında Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın
Lojistik Ar-Ge Merkezlerine sağladığı teşviklerden faydalanmak mümkündür. Kurulacak
merkez Türkiye’deki ilk örneklerinden olacak, ve lojistik üzerine çalışmak isteyen lisansüstü
öğrencileri ve akademisyenler için bir çekim merkezi olacaktır.
Filyos vadisi projesinin oluşturacağı yeni istihdam alanlarına paralel olarak, yakın yerleşim
birimlerindeki konutlara ve benzeri şehirleşme projelerine ihtiyacı artıracaktır. Vadinin alan
darlığından dolayı, sanayi kuruluşlarının uzun vadede ihtiyaçlarına yanıt vermede problem
yaşanmaması için, bölgedeki şehirleşmenin planlı ve sınırlı tutulması gerekmektedir. Bunun
yanında, Filyos’a yolcu ulaşımın kolaylaştırılması adına deniz ve raylı sistem yatırımları
planlanmalıdır.
7.3.
Ürün ve Sektör Çeşitliliği
Bölgede bulunan limanların kapasitelerinin tamamı kullanılamamaktadır. Lojistik
sektöründe söz sahibi olabilmek için geniş bir ürün yelpazesini kapsayan lojistik becerilere
sahip olmak gerekir. Bölgenin bugünkü sanayi ve ticaret yapısı ürün hacmi ve çeşitliliği
olarak bölgeyi lojistik merkez yapma özelliğinden uzaktır.
Mevcut firmaların ürün çeşitliliğini artırmalarını yardımcı olacak inovasyon, ar-ge,
modernizasyon konularında eğitimler düzenlenmeli, devlet teşvikleri konusunda bilgi sahibi
olmaları sağlanmalıdır. Bölgenin sanayi kültürü ve girişimcilik ruhuna sahip olması bu
noktada bir avantaj olarak değerlendirilebilir. Bunun yanında bölgedeki güçlü sektörlerin
avantajlarından faydalanacak, bu sektörleri tamamlayıcı ve yüksek katma değerli sektörlere
62
yönelik yatırımlar teşvik edilmelidir. Burada özellikle uluslararası ticarette kullanımı her
geçen gün artan konteynır taşımacılığına yönelik sektörler ve ürünler hedeflenmelidir.
Bölgenin en güçlü sektörlerinin küresel ve ulusal krizlerden yüksek derecede etkilendiği göz
önünde bulundurulduğunda ürün ve sektör çeşitliliğinin artırılması lojistik becerilerin
ötesinde getiriler sağlama potansiyeline sahiptir.
7.4.
Lojistik Sektörünü Geliştirme Faaliyetleri
7.4.1
Lojistik Platformu Kurulması
Ortaya konan TR81 Bölgesi lojistik sektörü vizyon ve stratejilerine yönelik projelerin
bölge bütününde hayata geçirilmesi konusunda Batı Karadeniz Lojistik Platformunun
kurulması önemli görülmektedir.
Platform lojistik sektörüne yönelik olarak yerel düzeyde kurum, kuruluş, birim ve gruplar
arasında ortak anlayışın ve işbirliğinin gelişmesini sağlamak ve bu gelişimi sürdürülebilir
şekilde arttırmak üzere sektördeki tüm ilgili tarafların (paydaşların) iletişimini sağlayacak
ve bunu somut çıktılara dönüştürecek faaliyetlerde bulunmalıdır. Platform paydaşlarının
etkin ve güçlü politikalar üretebilmesi için özel sektör ile STK, üniversite, kamu kurum ve
kuruluşlarının bir araya gelerek bir sinerji yaratması önem teşkil etmektedir.
7.4.2
Lojistik Tesisler
Bölgedeki depo, antrepo, TIR-kamyon parkı gibi tesisler yetersiz düzeydedir. Filyos Vadisi
Projesi doğru planlanması halinde oluşturacağı trafik ile bölgenin tamamının lojistik
potansiyelini artıracaktır. Bu nedenle bölgenin farklı yerlerinde lojistik tesisler kurulması
planlanmalıdır. Özellikle OSB’lerin içerisinde ve yakınındaki alanların uygun olacağı
düşünülmektedir.
Bu tesislerin gereksinmelere göre tasarımı, kamu ve özel sektör çıkarlarını dengeleyen, tüm
taşıma modlarının ortak noktası olabilecek, tarım arazilerine zarar vermeyecek, ilerleyen
zaman içinde genişleyebilecek, çevresel etkilerin dikkate alındığı, personelin erişimi kolay,
afet riski az olan, şehir merkezine uzak ancak üretim merkezlerine yakın yerlerin seçilmesi
önem arzetmektedir. İmar planının, lojistik merkez ihtiyacına göre yeniden düzenlenmesi,
lojistik merkez yatırımının uzun dönemli düşünülmesi, zaman içinde büyüyecek şekilde
projelendirmesinin yapılması, gerekli yatırım finansmanı temini çalışmalarının
gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
7.4.3
Üniversite Eğitimi
Bölgenin kalifiye lojistik insan gücünün artırılması gerekmektedir. Bölge üniversitelerinde
yeni açılmış olan 2 yıllık ve 4 yıllık lojistik ve dış ticaret ile ilgili bölümlerin güçlendirilmesi
gerekmektedir. Bu bölümlerin yeni olmaları nedeniyle başarılı öğrencileri çekmekte
zorlanacakları beklenmektedir. Bu bölümlerin başarılı öğrencilerine sektör firmalarının
katkılarıyla burs verilmesi, bölümlerin cazibesini artıracaktır.