Bakka ulasimLojistik Rapor

 

 

53 

de  konteynır  gibi  taşıma  türlerinde  yetersiz  kalmaktadırlar.  Aynı  şekilde  mevcut  limanlar 

tüm  taşıma  hizmetlerinin  bir  arada  verildiği  organize  bir  yapıya  sahip  değillerdir.  Filyos 

Limanı’nın  ise  bu  ihtiyaçları  karşılayacak  bir  yapıya  sahip  olacağı,  dolayısıyla  hinterland 

şehirleri için daha rekabetçi bir pozisyon alacağı öngörülmektedir.  

Bir  sonraki  adımda,  Filyos  Limanı’nın  maliyet  açısından  üstün  olduğu  il  ve  ülkeler  arası 

ticaret  hacmine  bakarak,  Filyos  Limanı  üzerinden  geçebilecek  yükün  değeri  için  tahmin 

yapılmıştır. Bunun için Tablo 22’de verilen  2012 yılı il ve ülkeler arası toplam ithalat ihracat 

hacminden  faydalanılmıştır.  Buna  göre,  ithalat  da  göz  önüne  alındığında,  2012  yılı 

rakamlarına göre toplam 744 milyon dolar değerinde yük geçme potansiyeli vardır. 

Filyos Limanı’na en büyük alternatiflerden biri plan aşamasında olan Karasu Limanı’dır. Bu 

liman  özellikle  Düzce  ve  Bolu’daki  sanayi  bölgelerinden  gelecek  yükler  için  Filyos’a  göre 

daha  iyi  bir  alternatif  oluşturmaktadır.  Fakat  daha  önceki  bölümlerde  de  verildiği  üzere 

Karasu Limanı için planlanan kapasite yalnızca yıllık 3,6 milyon ton olarak öngörülmektedir. 

Uzun  vadede  Filyos  Limanı  için  planlanan  kapasite  ise  yılda  25  milyon  ton  olarak 

belirtilmiştir.  

Filyos  Limanı’na  olan  talep  sadece  hinterlandda  yer  alan  şehirlerle  sınırlı  kalmayacaktır. 

Mevcut  durumda  TR81  gümrüklerinden  yapılan  ihracat  rakamları  incelendiğinde,  bölgeye 

değer bakımından ikinci en büyük sevkiyatın Mersin’den gönderilen “Yaş Meyve ve Sebze” 

sektöründe olduğu görülmektedir. Aynı şekilde Hatay ve Adana’dan gönderilen “Yaş Meyve 

ve Sebze” ihracat kaleminde değer bakımından büyük bir yer tutmaktadır. Filyos Limanı’nın 

aynı zamanda Türkiye’yi transit geçen uluslar arası taşımacılıktan da pay alma potansiyeli 

vardır.  Mısır  veya  bölge  ülkelerinden  Karadeniz  Havzasına  gönderilen  yükün  İstanbul 

Boğazı aracılığı ile taşınmasıyla Türkiye’nin Kara Köprüsü olarak kullanıldığı Mersin-Filyos-

Karadeniz  rotasını  karşılaştıran  çalışmalar  maliyet  açısından  boğazların  üstün  geldiğini 

göstermektedirler.  Fakat İstanbul  Boğazında  yoğun  gemi  trafiğinin  neden  olduğu sıkışıklık 

düşünüldüğünde,  ileride  Filyos  Limanı  ile  Kara  Köprüsünün  kullanıldığı  alternatifin  daha 

cazip hale gelebileceği öngörülebilir.  

 

Tablo 17: 2012 yılı il ve ülkeler arası toplam ithalat-ihracat rakamları (milyon USD) 

Ticaret 

Hacmi 

Ukrayna 

Rusya 

Romanya 

Toplam 

Ankara 

188.182 

387.609 

145.417 

721.209 

Bolu 

7.157 

6.908 

3.382 

17.447 

Çankırı 

320 

9.426 

67 

9.813 

Eskişehir 

3.912 

29.843 

25.989 

59.744 

Kastamonu 

0 

40 

119 

159 

Kırıkkale 

59 

5 

35 

99 

Kırşehir 

2.213 

9.840 

8,861 

12.062 

Düzce 

7.406 

5.327 

5.678 

18.411 

Toplam 

209.249 

448.999 

180.696 

838.944 

(Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu, 2012) 

 

---

 

 

54 

Filyos Limanı’na olan talep sadece bahsi geçen 3 Karadeniz ülkesi ile de olmayacaktır. Bu üç 

ülke üzerinden Avrupa ve Asya’daki diğer ülkelerle yapılacak transit dış ticarete ait yüklerin 

de  Filyos  Limanı’ndan  geçmesi  ekonomik  olarak  diğer  alternatif  limanlara  göre  daha 

ekonomik olacaktır. Bu da limana olacak talebi çok ciddi manada artıracaktır. 

Uzun vadede Filyos Limanı’ndan geçebilecek yük miktarını tahmin edebilmek için TRACECA 

tarafından  pazar  analizi  yapılmıştır.  Bu  çalışmanın  sonuçları  paydaşlarla  yapılan 

görüşmelere, Karadeniz bölgesindeki yük trafiğine ve Türkiye limanlarındaki yük akışlarına 

dayandırılarak  çıkarılmıştır.  Gelecekte  Zonguldak  Limanı’na  ne  olabileceği  sonuçları  ciddi 

manada  etkilemektedir.  Filyos’un  hizmete  açılmasıyla  Zonguldak  Limanı’nın  durumu 

hakkında  kesin  bir  karara  varılmamıştır.    Bu  yüzden  ortaya  iki  senaryo  çıkmıştır.  İlk 

senaryoda  Zonguldak  Limanı’nın  kapanacağı  ve  tüm  yükün  Filyos  Limanı’na  iletileceği 

varsayılmıştır.  İkinci  senaryoda  ise  Zonguldak  Limanı  açık  kalacak  fakat  genişleme 

imkanlarının  kısıtlı  olduğu  göz  önüne  alındığında  kömür  taşımacılığına  odaklanacağı 

varsayılmıştır. Zonguldak Limanı’nın kapanmasının Filyos Limanı’na olan etkisi 3,5 milyon 

ton  ekstra  kuru  yük  olarak  tahmin  edilmiştir.  İki  senaryo  için  2020  yılında  Filyos 

Limanı’ndan  geçebilecek  tahmini  yük  miktarları  Tablo  18  ve  Tablo  19’da  verilmiştir.  Bu 

tablolarda  senaryolar  Türkiye’nin  ekonomik  gelişim  hızına  paralel  olarak  orta  ve  yüksek 

tahminler olarak ikiye ayrılmıştır. Bu sonuçlar 2020 yılında Filyos Limanı’nın özellikle kuru 

yük ve konteynır trafiği açısından önemli bir paya sahip olabileceğini  göstermektedir. Buna 

göre  Filyos  Limanı’ndan  geçebilecek  potansiyel  yük  miktarı  9  –  22,5  milyon  ton  arasında 

değişim göstermektedir. 

 

Tablo 18: 2020 yılı Filyos Limanı potansiyel yük akı

ş

ı (Zonguldak Limanı kapalı) 

Orta tahminler, Filyos 2020 

  

Genel Kargo 

Kuru Yük 

Konteynır 

Toplam 

Milyon ton 

0,5 

8 

4 

12,5 

TEU(*1000) 

  

  

420 

  

Yüksek Tahminler, Filyos 2020 

  

Genel Kargo 

Kuru Yük 

Konteynır 

Toplam 

Milyon ton 

1 

15 

6,5 

22,5 

TEU(*1000) 

  

  

700 

  

 

(Kaynak: TRACECA)

 

 

Tablo 19: 2020 yılı Filyos Limanı potansiyel yük akı

ş

ı (Zonguldak Limanı açık) 

Orta tahminler, Filyos 2020 

  

Genel Kargo 

Kuru Yük 

Konteynır 

Toplam 

Milyon ton 

0,5 

4,5 

4 

9 

TEU(*1000) 

  

  

420 

  

Yüksek Tahminler, Filyos 2020 

  

Genel Kargo 

Kuru Yük 

Konteynır 

Toplam 

Milyon ton 

1 

11,5 

6,5 

19 

TEU(*1000) 

  

  

700 

  

 

(Kaynak: TRACECA)

 

---