LĐPSOZ (Scorpaena scrofa)
50-60 santimetreye ve 4-5 kilograma
kadar büyüyebilen lipsoz balıkları, sıcak
ve ılık denizlerimizin sahil kıyılarından
1000 metreye kadar inen derinliklerde,
bitkilerle örtülü, taşlık, çakıllı ve kumlu
düzeylerde yaşar. Bilhassa Marmara ve
Ege'de çok rastanır. Eti çok lezzetli ve
yararlıdır. Et yiyen bir balık oları lipsoz,
ilkbahar aylarında ürer. Yaklaşık 3,000
yumurta döker. Dikenleri çok zehirlidir.
LÜFER (Pomatomus saltator)
Gezici balıklardan oları lüfer,
Karadeniz'le Ege Denizi arasında
dolaşır. Büyümesinin aşamaları
içinde değişik isimler alır. Buna
göre: boyları, 10 santimetreye kadar
olarılar defheyaprağı,
15-18
santimetreye kadar olanlar çinakop,
18-25 santimetreye kadar olanlar
sarıkanat,
28-35 santimetreye kadar
olanlar lüfer
, 35 santimetreden fazla
olanları da kofana diye adlandırılır.
Seyrek olarak kofanaların 60
santimetreyi aştığı, hatta 1 metreye
ulaştığı görülmüştür. Lüfer,
sonbahar-kış aylarında en lezzetli ve
olgun devrini yaşar. Yaz ortalarından
sonbahara kadar da kışlamaya
geçerler. Ilık suların 10-200 metre
derinliklerinde yaşar. Üremeleri,
bahar sonu ile yaz başıdır. Kademeli
olarak 60-80,000 yumurta verir. Bol
verimliliği ve etinin lezzetiyle
ekonomik değeri çok yüksektir.
MALTA PALAMUDU (Naucrates
ductor)
Eskiden gemilerin altlarında, genelde
köpekbalıklarına eşlik ederek yüzen, bu
nedenle pilot balığı da denen çevik
hareketli bir balıktır. Ortalama 40
santimetre boyda olur. Sıcak ve ılıman
denizleri sever; yosunlar, deniz kurtları,
kabuklular ve özellikle
köpekbalıklarından arta kalarılarla
besinlenir. Sonbaharla kış ayları arasında
üreme yapar. Etinin gıda değeri yoktur.
MAVĐ-KEFAL (Chelon labrosus)
Kefal, denizlerimizin sıcak ve ılık
bölgelerinde, kıyılara yakın, denizle ilişkili
nehir ağızlarında aynca içsularda ve
sürüler halinde yaşayan bir balık türüdür.
Denizlerimizde haskefal, altınbaşkefal,
topbaşkefal, mavri kefal, dudaklı kefal
gibi çeşitli türleri vardır. Ayrıca
büyüklüklerine göre de isimlendirilir.
Türlerine göre 25 santimetreden 90
santimetre boya erişirler. Yaklaşık 15
yıllık ömrü oları kefaller, 6-7 yaşlarından
itibaren yaz aylarında üreyerek 150
binden 7 milyona kadar yumurta verirler.
Eti ve yumurtası yönünden değerli bir
balıktır. Deniz dibi bitkileri ve
yumuşakçalarla beslenir.
MAZAK (Trigloporus lastoviza)
Benzerliğinden ötürü kırlarıgıcın küçüğü
sanılır. Aynı soydan fakat ayrı balıklardır.
Ortalama 20-25, Akdeniz'de yaşayanları
40 santimetreye ulaşabilir. Bütün
kırlangıç türleri gibi ılıman denizlerin
kumlu zeminlerinde yaşar. Biyolojik
yapısı, kırlangıçla eştir. Taze olarak
tüketilen eti, kırlarıgıç gibi yararlı ve
lezzetlidir.
MELANURYA (Oblade melarıura)
Mercan ailesindendir. Marmara, Ege ve
Akdeniz'in 2-3 metre sığ sularında, su
yüzeyine yakınlarda, fazla göç etmeden
yaşar. Diğer mercan türlerinden farklı
olarak sualtı bitkileriyle beslenir. En fazla
30 santimetreye büyür. Üremesi bahar
sonuna kadar sürer; yumurtalarını
denize bırakır. Mikroplarıktonlarla
beslenen yavrular, yaz sonunda
olgunlaşır. Eti bütün mercan ailesi gibi
beyaz ve lezzetlidir. Ancak az avlarııldığı
ve taze tüketildiği için ekonomik değeri
fazla değildir.
MERCAN (Pagellus erythnnus)
Sıcak ve ılıman denizlerin en ünlü
balıklarındandır. Denizlerimizde
karagözle beraber büyük bir aile
oluşturur. Marmara, Ege ve Akdeniz'de
yaygındır. Boyları yaklaşık 20-30, en çok
70 santimetre olabilir. Etçildir.
Kabuklular, yumuşakçalar ve küçük
balıklarla beslenir. Denizlerin taşlık,
kayalık bölgelerinde sahillere yakın
yaşar. Diğer mercanlar gibi hermafrodit
fiziği ile hem erkeklik, hem de dişilik
karakteri göstererek bahar ayları ile
ağustos arası ürer. Lezzetli eti ve her
mevsimde bulunmasıyla ekonomik değeri
yüksektir.
MEZGĐT (Merlarıgius euxmus)
Marmara ve Karadeniz'de bol, diğer
denizlerimizde az rastlanır. Boyları
20-40 santimetre olabilir. Gelincik ve
bakalyaro ile aynı türdendir. 30-40
metrenin altındaki derin sularda
yaşar. Gündüzleri yüzeylere çıkarak,
hamsi, sardalya gibi sürü halindeki
küçük balıkları avlayarak beslenir.
Bölgesel şartlara göre şubat-mayıs
arasında üreme yapar. Lezzetli eti ve
her mevsimde bolca avlarıılmasıyla
ekonomik değeri yüksektir.
MIĞRI (Conger conger)
2-3 metre boydan 50-60 kilogram
erişebilen, 30 yıla kadar ömrü olan, yazın
sığ suların, kışın 150 metre derinliklerin
taşlık, kumlu ve çamurlu zeminlerinde
yaşayan bir balıktır. Nehirlere giremez.
Sert, hareketli ve yırtıcıdır. Su içinde
bulduğu her canlıyı yiyebilir. Gündüzlerini
yatarak geçirip, karanlıkta avlanır. Đlk ve
sonbahar arası 100-150 metre
derinlerde, açık denize, 3-5 milyon
yumurta döker. Eti lezzetli ve besin
değeri çok yüksektir.
MĐNAKOP (Umbma cirrosa)
Kötek balığı da denir. Bütün
denizlerimizin taşlık, kayalık bölgelerinin
100-150 metreye varan derinliklerinde,
dibe yakınlarında yalnız yaşar. Zaman
zaman acı sulara ve nehir ağızlarına da
girer. Eşkina ve sarıağızla aynı türdendir.
Yumuşakça, kabuklu ve kurtlarla
beslenir. Yaşadığı bölgenin şartlarına
göre üremesini nisandan ağustosa kadar
sürdürür. Sert ve beyaz etinin lezzeti
levreğe yaklaşır.
MĐNĐ ĐNCĐ BALIĞI (Phoxinus
phoxinus)
Trakya Bölgesi'ndeki akarsularda yayılış
gösterir. 7-10, en çok 14 santimetre
(dişileri) boyunda olur. Suyu berrak,
oksijeni zengin akarsu ve göllerin dibi
çakıllı bölgelerinde, su yüzeyindeki
böcekler, sinekler dip hayvancıkları ve
balık yumurtaları yiyerek yaşar. Küçük,
hareketli ve kurnaz bir balıktır. Mayıs-
haziran arası yaklaşık 1,000 yumurtasını
taşlara yapıştırır. Üreme devresinde
başırıın üstünde ind benzeri pullar
oluşur. Alabalık yumurtalarını aşırı
tüketmesi ile zararlı bir canlı sayılır.
MÜREN (Murenea helena)
Merina balığı da denir. Boyları 2 metre
hatta daha da fazla olabilir. Etçil ve yırtıcı
bir balıktır. Ürkütüldüğü veya tahrik
edildiğinde fazla saldırgan olup,
çevresindeki insanlar için tehlikeli olur.
Avlanmasının tehlikesi ve denizlerde az
bulunuşu nedeniyle fazla ekonomik
sayılmaz. Ancak, eski Roma çağlarından
beri etinin çok lezzetli oluşu
bilinmektedir. Bütün denizlerimizin az
derinliklerinde ve kuytu yerlerde yaşar.
Üremeleri, ilkbahardan başlayarak
sonbahara kadar sürer.
Dostları ilə paylaş: |