NOKTALI ĐNCĐBALIĞI (Albumus
bıpunctatus)
Karadeniz, Trakya ve Marmara'daki
akarsularda yaygındır. Boyları 9-13, en
çok 16 santimetre olur. Temiz ve hızlı
akan suların dibe yakınlarında, zaman
zaman akıntılara karşı yüzerek yaşar.
Küçük planktonlar ve dip hayvanlarını
yiyip, su yüzeyindeki sinekleri avlayarak
beslenir. Mayıs-haziran arası üreyerek
yumurtalarını kumlu, çakıllı sahillere
bırakır. Avcılıkta yem olarak
kullanılmasının yanısıra, doğadaki değeri
daha önemlidir.
ÖRDEK BALIĞI (Labrus nüxtus)
Boyu 40 santimetre ağırlığı 1 kilogram
olabilen ve 15-17 yıl yaşayabilen,
dişileriyle erkekleri arasında renk farkı
olan çok güzel renkli bir lapin cinsidir.
Genelde 10-100, seyrek olarak 180
metre derinlerde yaşar. Denizdeki küçük
hayvanlar ve balıklarla beslenir. Üreme
mevsimi nisan-ağustos arasıdır. Bu
esnada çiftler halinde kaya oyuklarını
yuva olarak kullanırlar. Daha sonra
yumurtaları korumak için erkekleri nöbet
tutar. Doğa değeriyle korunması gerekli
bir balıktır.
ORFOZ (Epinephelus guaza)
Hani türünden ve levrekle akrabadır.
Ortalama 60-70 santimetreden 1-1,5
metre boy ve 30-40 kilogram ağırlığa
erişebilir. Ege ve Akdeniz balığıdır.
Taşlık, kumluk ve yosunlu sahil
bölgelerinin 8 metreden 150 metre
derinliklerine kadar yalnız yaşar.
Etoburdur. Đrili, ufaklı kabuklular ve
yumuşakçalarla beslenir. Eti çok lezzetli
olmakla beraber yaşlıları kuru ve lifli
olur. Denizlerimizde az bulunmasına
rağmen sualtı zıpkın avcıları tarafından
türün yaşamı açısından tehlikeli bir
şekilde tüketilmektedir.
ORKĐNOS (Thunnus thynnus)
Denizlerimizde yaşayan iri ve çok
değerli bir balıktır. Uzunlukları 3-4
metre ve ağırlıkları da 100-150
kilogramdan 800 kilograma kadar
olabilir. Çeşitli türleri vardır.
Orkinos, sürü halinde yaşayan gezici
balıklardandır. Yazın Karadeniz'e
çıktıktan sonra sonbaharda
Marmara'ya ve oradan da Ege'ye
geçerek hemen bütün Akdeniz'i
dolaşırlar. Bu gezilerinde saatte 40-
60 kmetre hızla yol alabilirler. Genel
olarak üst sularda yaşarlar. Mart-
ağustos arasında ürerler ve yaklaşık
1 milyona yakın yumurta verirler.
Yaşam süreleri, ortalama 15 yıldır.
Đhracat ve gıda endüstrisi yönünden
ekonomik değeri çok yüksektir.
OT SAZANI (Ctenopharyngodon
idella)
Ot balığı olarak da tanımlanır. 2,000
yıldan beri Çin'de sazan üretimi ile
beraber yetiştirilir. Anayurdu Çin'den
dünyaya yayılan, bu arada ülkemize de
getirilen bir kültür balığıdır. Ortalama 40-
80 santimetre boy ve 2-5 kilogram
ağırlıkta olur. En çok 12-30 kilogram
ağırlığa ulaşabilir. Otobur bir balıktır.
Günde ağırlığının %120'si kadar ot yer.
Bu nedenle havuzlarda ot mücadelesi için
mükemmel bir canlıdır. 5-6 yaşlarında
olgunluğa erişir ve kg/ağırlığına göre
120,000 yumurta verir. 6-10 santimetre
boya eriştikten sonra sadece bitkilerle
beslenir. Ülkemizde henüz tüketim
değeri yoktur.
PALAMUT/TORĐK (Sarda
sarda)
Karadeniz ve Marmara'nın en ünlü
balığıdır. Bahar aylarında beslenmek
için Karadeniz'e çıkıp, sonbahardan
itibaren kışlamak için Marmara'ya,
Çanakkale'ye kadar iner. Süratli ve
iyi yüzücüdür. Sürü halindeki
uskumru, kolyoz, istavrit, hamsi,
sardalya gibi balıklara saldırarak
yer. 18-20° C. sularda 400,000'den
birkaç milyona kadar yumurta
dökerek açık denizde ürer.
Yetiştikten sonra büyümesine göre
küçüklerine Vanoz-Gaco, 10-25
santimetre çingene palamudu, 30-35
santimetre palamut, 40-45
santimetre kestane palamudu, 50-55
santimetre zindandelen, 55-60
santimetre torik, 60-65 santimetre
sivri, 65-70 santimetre altıparmak,
70 santimetre ve üstü peçuta olarak
adlandırılır. Taze tüketimi, ihraç ve
endüstri yönleriyle çok değerli olan
bu balığın üretimindeki azalma,
ekonomik değerini tehlikeli
boyutlara indirmektedir.
PAPAĞAN BALIĞI (Sparisoma
cretense)
Ege'de seyrek, Doğu Akdeniz'de yaygın
bulunan, fazla göçler yapmadan sıcak
denizlerin sığ, taşlık ve bol bitkili, bazen
de acı su bölgelerinde yaşayan, çok
çeşitli ve güzel renkleri olan bir balıktır.
Iskaroz balığı da denir. Deniz
yosunlarıyla beslenir. Yaz aylarında
üreme yapar ve 812,000 yumurta verir.
Sert ve yavan eti yenmez. Doğa değeri
yönü ile korunmahdır.
LAPAZ BALIĞI (Chromis chromis)
Sıcak ve ılıman denizlerin 50 metreye
inen, dibi kayalık, mağaralı bölümlerinde
yaşar. Bütün denizlerimizde bulunur.
Boyları 12-18 santimetre olabilir. Bahar
sonundan ağustosa kadar üreme yapar
ve yumurtalarını çok iyi gizler.
Plarıktonlar ve balık larvalarıyla beslenir.
Sert ve lezzetsiz eti yenmez. Az
bulunduğu için korunmalıdır.
