oturtup, bir taşım kaynattıktan sonra, ateşi kısarak, koyulaşıncaya kadar (yaklaşık 2
dakika) pişirin. Maydanozları ekleyip, karıştırdıktan sonra, tencereyi ateşten alın.
Tabağın üstündeki yağlı kâğıdı (ya da alüminyum folyoyu) kaldırıp, filetoları maydanoz
dallarıyla süsledikten sonra, her filetonun çevresine biraz sos dökerek, yanında kalan
sosla servis yapın.
Tartar Soslu Kalkan Balığı Tava
Malzeme
400 gr. kalkan balığı (4 dilim sırt)
1 çay bardağı Bizim Ayçiçek Yağı
2 çorba kaşığı Bizim Mutfak Un
Tuz
Karabiber
½ limonun suyu
Tartar sos için:
4 çorba kaşığı Bizim Mutfak Mayonez
2 adet kornişon turşu (Đnce kıyılmış)
1 tatlı kaşığı maydanoz (Đnce kıyılmış)
1 tatlı kaşığı kaperi çiçeği (Đnce kıyılmış)
1 tatlı kaşığı soğan (Đnce kıyılmış)
1 tatlı kaşığı dereotu (Đnce kıyılmış)
½ limonun suyu
Tuz
Hazırlanışı
• Tavada yağı kızdırın.
• Bir tabak içinde balıklara limon suyunu damlatın ve tuz ile karabiberi her tarafına
yedirin.
• Daha sonra balıkları tek tek una bulayıp, tavaya yatırın. Alt üst ederek kızartın ve
servis tabağına alın.
• Bizim Mutfak Mayonez'i çukur bir kabın içine koyun. Tüm malzemeyi içine ilave ederek
karıştırın.
• Balığı servis yaparken beraberinde verin.
Kalkan Tavası
Malzeme
- 10 dilim 125'er gr'lık kalkan balığı
- Tuz
- Taze çekilmiş karabiber
- 1 limonun suyu
- Un
- 125 ml (3/5 su bardağı) ayçiçek yağı
- Tartar Sos
- 200 g mayonez
- 2 çorba kaşığı ince kıyılmış kapari
- 2 çorba kaşığı ince kıyılmış salatalık turşusu
- 1 çorba kaşığı ince kıyılmış maydanoz
- 1/3 çorba kaşığı ince kıyılmış tarhun otu
- 1 çorba kaşağı ince kıyılmış taze soğan
Hazırlanışı
Hazırlık:
Kalkan dilimlerini yıkayın; tuzlayıp, biberleyin. Hafif derince bir kaba yerleştirin.
Üzerilerine limon suyunu gezdirip 2 saat serin bir yerde dinlendirin.
Kalkan dilimlerinin suyunu süzdürerek marine ettiğiniz kaptan alıp, her iki taraflarını una
bulayın.
Kalkan dilimlerinin fazla ununu silkeleyerek tavaya yerleştirip her iki tarafları da altın
sarısı renk alıncaya kadar yaklaşık 3'er dakika kızartın.
Ana Yemek:
Kalkan balığını temizleyip, yıkayın ve dilimleyin.
Hazırlık bölümündeki gibi tuzlanıp biberlenmiş kalkan dilimlerini limon suyuna yatırarak
2 saat serin bir yerde dinlendirin.
Bir tavada ayçiçek yağını kızdırın. Kalkan dilimlerini marinattan çıkartıp, unlayın. Fazla
unlarını silkeleyerek kızgın yağda her iki taraflarını 3'er dakika kızartın. Kalkan dilimlerini
süzdürerek tavadan alıp, üzerine havlu kâğıt serilmiş bir servis tabağına aktarın.
Sıcak olarak yanında tartar sosu ile servis yapın.
Tartar sosu hazırlamak için 200 g mayonezi, her biri ince kıyılmış kapari, salatalık
turşusu, maydanoz, tarhun otu ve taze soğanı katıp karıştırın.
KALKAN FĐLETO (FRANSA)
Malzemeler:
150 gr. patates püresi (taze haşlanmış mısırlı)
100 gr. küçük pırasa
karışık taze baharat
125 gr. lık kemiksiz 2 parça kalkan balığı
Füme domates sos (domates, tuz, biber) (odun talaşında)
2 adet füme domates (dumanlanmış domates)
Mısır sos (100 gr. mısır, 3 adet arpacık soğan, tavuk suyu)
Kalkanları tuz ve taze baharat ile marine edin.
Talaşın üzerine bir tel koyun. Üzerine kabukları soyulmuş domatesleri koyun ve
fümeleyin. Domateslerin bir kısmını blenderda zeytinyağı ile çekin ve sos hazırlayın.
Diğer kısmını ise kare şeklinde doğrayın. Arpacık soğan ve mısırı kavurun üzerine tavuk
suyu ekleyin. Mısır iyice piştikten sonra blenderdan geçirin. Hazırlanan mısır sosunu
patates püresiyle karıştırın. Tabağın ortasına mısırlı püreyi koyun. Üzerine ızgarada
pişirilmiş balıkları ekleyin. Tabağın kenarına füme domatesleri ve sosunu ekleyin ve
servise hazır hale getirin.
Kalkan Fırında
Kullanılacak malzeme (4 kişilik): 1 kg 'lık kalkan,
300 gr mantar,
50 gr margarin,
1/2 kg domates,
1 demet maydanoz, 1 limon,
1/2 çorba kaşığı un,
yeteri kadar tuz, karabiber, 1 çorba kaşığı kurutulmuş ekmek tozu.
Yapılışı: Kalkan iyice temizlenip bol suda yıkanır. Domatesler süzgeçten geçirilir.
Mantarlar temizlenip üzerindeki zar çıkarılır, limonlu soğuk suyun içinde tutularak
doğranır. Maydanoz ince ince kıyılır. Cam kapta 30 gr margarin eritilir. Mantarların suyu
süzdürülüp yağa atılır. Tuzlanır, biberlenir pişmeye bırakılır. Mantarlar iyice pişmeden
balık kaba konur, tuzlanır, biberlenir ve her iki yanı çevrilerek pişirilir. Balık pişince
kaptan alınır. Kapta kalan mantarların üzerine un serpilir. 1 dakika sonra süzülmüş
domates suyu katılır. Maydanozun yarısı üzerine serpilir ve sos koyulaşıncaya kadar
pişirilir. Sos, iyice koyulaşmadan balık sosun içine konur. Sos koyulaşınca balığın
üzerine kalan yağ sürülür, üzerine kurutulmuş ekmek tozu serpilir, sıcak fırına sürülür.
Kalkanın üzeri kızarınca fırından çıkarılır, kalan maydanoz üzerine serpiştirilir, servis
yapılır.
KALKAN TAVA
MALZEMELER
Yarım çay bardağı limon suyu
Yarım çay bardağı zeytinyağı
Yarım çay kaşığı karabiber
1.5 su bardağı ayçiçek yağı
1 su bardağı un
1.5 kg kalkan balığı, dilimlenmiş
Tuz
5 kişilik
HAZIRLANIŞI
Kalkanları 3 er santimlik şeritler halinde dilimleyip karabiber, limon suyu ve
zeytinyağında dinlendirin.
Marine edilmiş kalkan balıklarını unlayın, fazla unlarını silkeleyin. Geniş bir tavada yağı
kızdırın ve balıkların her iki tarafını alt üst ederek altın sarısı bir renk alıncaya kadar
kızartın. Balıkları bir mutfak kağıdının üzerine koyup fazla yağını alın. Limon dilimleri ile
servis yapın.Kalkanları terbiye etmeden de pişirebilirsiniz.
Balık Sosları
CENOVA SOS
Malzeme:
125
150
75
2
1
15
gr
gr
gr
adet
dal
gr
Margarin
Havuç (ince doğranmış)
Kereviz (ince doğranmış)
Defne Yaprağı
Kekik
Soğan
10
500
500
500
1
1
gr
gr
ml
ml
çorba kaşığı
lt
Karabiber
Somon balığı
(baş ve kemikler)
Kırmızı Şarap
Demi Glace Sos
Ançuez Ezmesi
Balık Suyu
Hazırlanışı:
Derin bir tavada 75 gram margarini kızdırın. Havuç, kereviz, defne yaprağı, taze kekik,
soğan ve karabiberi ilave edip, renk aldırmadan sote edin. Somon balığının baş ve
kemiklerini katın, üzerine bir kapak kapatıp, ocağın bir kenarında 10 dk pişirin. Kırmızı
şarap ve demi glace sosu ekleyip, kısık ateşte 30 dk pişirin. Temiz bir tavaya süzün.
Balık suyunu ilave edip, karıştırın. Uygun kıvama gelinceye kadar sosu çektirin. Ançuez
ezmesini de katıp tekrar karıştırın. Đnce bir süzgeçten geçirip tekrar süzün. Kalan
margarini ekleyin ve servise sunun.
Not: Bu sos özellikle somon ve alabalığın yanında servis edilir.
HARDAL SOSU
Malzeme:
900
50
100
20
1
1
1
ml
gr
ml
gr
çay kaşığı
tutam
çay kaşığı
Beşamel Sos (sıcak)
Margarin
Çiğ Krema
Hardal
Tuz
Beyazbiber (taze çekilmiş)
Kırmızıbiber
Hazırlanışı:
Sıcak beşamel sosa margarini ve kremayı katıp iyice karıştırın. Hardalı çok az su ile
sulandırın. Sosa karıştırarak ilave edin. Tuz ve biberini katın. Biraz toz kırmızı biber
ekleyerek sosu tamamlayın.
Not: Bu sos ızgara balıkların yanında servis edilebilir.
HOLLANDEZ SOS
Malzeme:
500
35
8
3
1
1
ml
ml
adet
adet
çay kaşığı
çay kaşığı
Tereyağ
Sirke
Tane Beyaz Biber (dövülmüş)
Yumurta Sarısı
Tuz
Limon Suyu
Hazırlanışı:
Tereyağını bir tencereye koyup benmaride eritin. Oluşan kefi alıp ılık tutun. Sirkeyi ve
beyaz biberleri bir tavaya koyun ve kısık ateşte suyunun hemen hemen tamamını
çektirin. Ateşten alın. Soğumaya bırakın ve yaklaşık 25 ml su ilave edip karıştırın.
Yumurta sarılarını ekleyin ve benmaride sürekli çırparak pişirin. Pişince benmariden alın,
sürekli çırpmaya devam ederek soğutun. Çırpmaya devam ederek eritilmiş tereyağını
ekleyin. Đnce bir süzgeçten geçirip süzün. Baharatını sadece tuz ilavesiyle ayarlayın.
Limon suyunu katarak sosu tamamlayın.
REMULAD SOSU
Malzeme:
900
25
50
1
1
gr
gr
gr
çorba kaşığı
çorba kaşığı
Mayonez
Kapari (kaba doğranmış)
Kornişan (kaba doğranmış)
Doğranmış Taze Ot Buketi
Ançuez Ezmesi
Hazırlanışı:
Mayoneze her biri kabaca doğranmış kapari ve kornişonu, taze ot buketini, ançuez
ezmesini katıp, hepsini iyice karıştırın ve servise sunun.
Not: Bu sos ızgara balıklarla servis edilir.
KARĐDES SOS
Malzeme:
800
300
200
75
25
100
1
1
1
ml
ml
ml
gr
gr
gr
çay kaşığı
çay kaşığı
çimdik
Beşamel Sos
Balık Suyu
Çiğ Krema
Karidesli Tereyağ
Margarin
Karides (ayıklanmış)
Tuz
Kırmızı Toz Biber
Taze Çekilmiş Beyaz Biber
Hazırlanışı:
Beşamelsosu, balık suyunu ve kremayı derin bir tavaya koyup, kısık ateşte uygun
kıvama gelinceye kadar spatula ile dibini tutmaması için sürekli karıştırın. Oluşan kefi
alın. Sosu ateşten alıp, içine karidesli tereyağını katın ve karıştırın. Đnce bir süzgeçten
geçirip süzün. Bir tavada margarini eritin. Karidesleri ilave edip ısıtın ve sosa katın. Tuz
ve karabiberini katıp sosu kontrol edin. Sosa biraz kırmızı toz biber ilavesiyle
tamamlayın.
Not: Bu sos haşlanmış ve fırında pişirilmiş balıkların yanında servis edilir.
Hangi Ot ve Baharat
Hangi Balık ile Deniz
Ürününde Kullanılır
Baharatların büyük bir kısmının üretim
yeri uzak doğudur. Çin’de, Hindistan’da
ve Güneydoğu Asya’da üretilen
baharatlar uzun yıllar boyu "Đpek Yolu"
diye bildiğimiz, ülkemizden geçen
ticaret yolu ile ve kervanlarla Avrupa’ya
taşınmıştır. Bu transit ticaret nedeniyle
ülkemiz insanı da baharatlarla tanışmış
ve bunları, uzakdoğu kadar olmasa bile
genede kullanmaya başlamıştır.
Otların bir kısmı ise ülkemizde
üretilmekte, bir kısmı ise ithal
edilmektedir. Otlar da baharatlarla
birlikte yemeklerimizi tatlandırmakta
kullanılmakrtadır. Aynı şekilde ot ve
baharatlar balık ve deniz ürünleri
yemeklerinde de kullanılmaktadır. Bu
nedenle ot ve baharatların kısa
tanımları ile kullanıldığı deniz
yemeklerini aşağıda sunmaya
çalışacağım. Burada yalnız Türk
mutfağındaki değil, bulabildiğim
kadarıyla bütün Dünya mutfaklarındaki
kullanımları esas alarak yazdım
Fesleğen:
Yengeç, istakoz ve karides gibi kabuklu
deniz ürünlerinden yapılan yemeklerde.
Defne yaprağı:
Bilumum balık buğulamalarında,
haşlamalarda, balık şişte
Keraviye:
Buğulama, haşlama ve dolmalarda
Zencefil:
Bütün balık yemeklerinde,, istakozda,
sos yapımında, midyede
Köri:
Uzakdoğu balık yemeklerinde, zencefile
alternatif olarak (zaten içinde zencefil
vardır)
Mercankökü
Balık yanında sunulan tereyağında,
soslarda ve dolmalarda
Hardal:
Toz halinde güveçlerde,
Muskat:
Yengeç ve istakozla
Nane:
Balık ızgaralarda, balık çorbasında,
karides tavada
Paprika:
Dolma ve güveçlerde
Maydanoz:
Balık yanında sunulan
tereyağında,soslarda (özellikle limon
sosunda), dolmalarda
Karabiber-beyaz karabiber (tane ve
toz):
Bütün balık ve deniz ürünü
yemeklerinde tadlandırmak için
Kırmızı biber (toz veya pul):
Buğulama ve haşlamalarda, çorbalarda,
güveçlerde
Adaçayı:
Dolma ve güveçlerde
Kekik:
Bütün deniz ürünleri ile birlikte
Tarhun:
Fırın ve soslu balık yemeklerinde
Biberiye:
Tadı nispeten yavan olan balıkların fırın,
soslu fırın, kavurma ve yahnilerinde
Sarmısak:
Buğulamalarda, soslarda,
kavurmalarda, çorbalarda, zeytinyağlı
soslarda
Ceviz:
Tarator ve benzeri soslarda
Badem:
Cevizin kullanıldığı yerlerde alternatif
olarak
Kapari:
Turşu halinde buğulamalarda
Balık nasıl saklanır?
Yapacağınız yemeğin tatlı ve
sağlıklı olması için balığın
alınmasının ve saklanmasının çok
iyi bilinmesi gerekir, çünkü
kırmızı etlerde olduğu gibi uzun
süre dinlendirilmeye ve terbiyeye
gelmez. Tazeyken veya tazeliğini
muhafaza ederken tüketilmesi
gereklidir. Bu nedenle
dondurulacak balığın da satın
alınırken taze olması gerekir.
Balık Satın Almanın ve
Pişirmenin Đncelikleri
•
Solungaçları açık pembeye
dönüşmüş, gözleri
matlaşmış, bastırdığınızda
parmağınızın izi kalan balığı
almayın.
•
Balığı buzdolabında uzun
süre saklamayın.
•
Balığı temizlerken, fileto
çıkartırken kör bıçak
kullanmayın.
•
Lipsos, iskorpit, trakonya
gibi zehirli dikenleri olan
balıkları balıkçınıza
temizletin.
•
Çirozun kafasını koparıp
yıkamadan yemeyin.
•
Balığın pullarını bıçağın
tersiyle değil, kaşıkla
temizleyin, böylece etrafa
saçılmaz.
•
Balığı eski bez peçete veya
kağıt üzerinde temizlerseniz
suyu çekilmiş olur.
•
Balığı pişirmeden önce bol
suyla yıkayıp tuzladıktan
sonra 15 dakika kadar
kevgirde süzülmeye bırakın.
•
Balık kokusunu gidermek
için ellerinizi limonlu suyla
yıkayın.
•
Balığı unlayıp tavaya
atmadan önce üstüne biraz
rakı serpin.
•
Balığı pişirirken içine limon
ilave etmeyin.
•
Balığı çok kızgın yağda
kızartın, yağın sıçramaması
için tavanın içine birkaç
küçük ekmek parçası atın.
•
Tava yaparken balıkların
birbirine değmemesine özen
gösterin.
•
Balığı mevsiminde yiyin,
gittiğiniz balık lokantasında
garsona ‘‘Balıklarınız taze
mi?’’ diye sorup komik
olmayın.
•
Özellikle dubalara ve demir
iskele ayaklarına yapışmış
midyeleri koparıp yemeyin,
en iyisi midyeden uzuk
durun.
Dostları ilə paylaş: |