“BƏYƏNİLMİŞDİR” “TƏSDİq ediRƏM”

9 

 

FİZİKİ KİMYA FƏNNİ ÜZRƏ MÜHAZİRƏ MÖVZULARI 

(payiz semestri) 

№ 

Mövzu 

Saatların 

miqdarı 

1 

Fiziki  kimya  fənni, məqsədi, vəzifələri, inkişafının  əsas  mərhə-

lələri, tibbdə rolu. Termodinamikanın 0 və I qanunları. Kimyəvi 

termodinamika bioenergetikanın nəzəri əsası kimi. 

2 

2 

Termodinamikanın II və III qanunları. Entropiya və onun müx-

təlif  proseslər  üçün  hesablanması.  Entropiya  və  termodinamiki 

ehtimallıq. Termodinamik potensiallar. Hibbs enerjisi və bioloji 

sistemlər. 

2 

3 

Kimyəvi  tarazlığın  termodinamikası.  Kütlələrin  təsiri  qanunu. 

Kimyəvi  reaksiyanın  izoterm,  izoxor,  izobar  tənlikləri.  Fazalar 

tarazlığı.  Hibbsin  fazalar  qaydası.  Birkomponentli  sistemin 

(suyun) hal diaqramı. Klapeyron-Klauzius tənliyi. 

2 

4 

Məhlullar.  Həllolmanın  mexanizmi  haqqında  müasir  təsəvvür-

lər.  Məhlul  əmələgəlməsinin  termodinamikası.  Qazların  maye-

lərdə  və  qanda  həllolması.  Henri  Dalton  qanunu.  İdeal  və  real 

məhlullar.  Krioskopiya  və  ebulioskopiya.  Raul  və  Vant-Hoff 

qanunları. Konovalovun qanunları. 

2 

5 

Elektrolitik  dissosiasiya  nəzəriyyəsi.  Dissosiasiya  dərəcəsi  və 

dissosiasiya  sabiti.  Suyun  ion  hasili.  pH-hidrogen  göstəricisi 

kimi.  Aktivlik  və  ion  qüvvəsi.  Bufer  sistemləri,  onların 

mexanizmi və bioloji əhəmiyyəti. 

2 

6 

Elektrolit  məhlulların  elektrik  keçiriciliyi  və  növləri.  Kolrauş 

qanunu.Konduktometrik  titrləmə.  EHQ  və  elektrod  potensial-

ları:  diffuziya,  membran,  oksidləşmə-reduksiya  potensialları. 

Nernst-Peters tənliyi.Yakobi-Daniel qalvanik elementinin quru-

luşu. Konsentrasion və Veston elementi. 

2 

7 

Kimyəvi  kinetika  və  kataliz.  Reaksiyaların  tərtibi  və  molekul-

yarlığı.  Mürəkkəb  reaksiyaların  növləri.  Kvant  çıxımı, 

zəncirvari və fotokimyəvi reaksiyaların bioloji proseslərdə rolu. 

Kataliz  və  katalizatorlar.  Katalizin  nəzəriyyələri.  Fermentativ 

reaksiyaların kinetikası. 

2 

8 

Elektrodların  təsnifatı:  müqayisə  və  təyinedici  elektrodlar. 

Potensiometrik titrləmə və polyaroqrafiya. 

1 

 

 

 

---

10 

 

FİZİKİ KİMYA FƏNNİ ÜZRƏ TƏCRÜBİ MƏŞĞƏLƏLƏRİN MÖVZULARI 

(payiz semestri) 

 

№ 

Mövzu 

Saatların 

miqdarı 

1 

Kimyəvi termodinamika. Termodinamikanın I qanunu və onun 

biosistemlərə  tətbiqi.  Termokimya.  Kimyəvi  reaksiyanın 

istilik  effektinin  (əmələgəlmə  və  yanma  istilikləri  əsasında) 

hesablama  üsulları.  Kalorimetr  və  onun  iş  prinsipi. 

Kalorimetrik üsulla həllolma və neytrallaşma istiliyinin təyin. 

4 

2 

Termodinamikanın  II  və  III  qanunları.  Entropiya  və  onun 

müxtəlif  proseslərdə  dəyişkənliyi.  Nernst  tənliyi,  Plank 

postulatı. Entropiya və ehtimallıq. Termodinamik potensiallar. 

Maksimal faydalı iş üçün Hibbs-Helmholts tənliyi. Bu tənliyə 

əsasən reaksiyanın getmə mümkünlüyünün sübutu.  

4 

3 

Kimyəvi  tarazlığın  termodinamikası.  Homogen  və  heterogen 

tarazlıq  üçün  kütlələrin  təsiri  qanunu.  Kimyəvi  reaksiyaların 

izoterm,  izoxor,  izobar  tənlikləri.  Efirləşmə  reaksiyanın 

(C

2

H

5

OH  və  CH

3

COOH)  tarazlıq  sabitinin  təyini.  Kimyəvi 

tarazlığa dair məsələ həlli.  

4 

4 

Elektrolit  nəzəriyyəsi.  İzotonik  əmsal  (“İ”).  Suyun  dissosiasi-

yası  və  onun  ion  hasili.  Zəif  turşunun  (CH

3

COOH)  dissosia-

siya  dərəcəsinin  və  tarazlıq  sabitinin  təyini.  Zəif  və  qüvvətli 

elektrolit məhlulunda pH-ın təyini 

4 

5 

Bufer  məhlulları,  onların  təsir  mexanizmi.  Bufer  tutumu. 

Turşu və qələvinin bufer məhlullarının pH-na təsiri. Müxtəlif 

məhlulların pH-nın kolorimetrik və elektrometrik üsulla təyini. 

4 

6 

Krioskopiya 

və 

ebulioskopiya. 

Bekman 

termometri. 

Krioskopiya üsulu ilə qlükoza məhlulunun molekul kütləsinin 

təyini. 

4 

7 

Mayelərin  bir-birində  həllolması.  Sirkə  turşusunun  su  və 

benzol arasında paylanması. 

4 

8 

Material üzrə sorğu.  

4 

9 

Səthi  gərilmə,  onun  təyini.  Müxtəlif  maddələrin  səthi 

gərilməsinin təyini. Rebinder cihazı və quruluşu. 

4 

10 

Məhlulların  elektrik  keçiriciliyi.  Kolrauş  qanunu.  Konduk-

tometrik  titrləmə.  Qüvvətli  və  zəif  turşu  qarışığının 

(HCl+CH

3

COOH) qüvvətli qələvi məhlulu ilə konduktometrik 

4 

---

11 

 

titrlənməsi. 

11 

Elektrod potensialları  və  prosesləri.  Yakobi-Daniyel  qalvanik 

elementinin EHQ-nin təyini. Oksidləşmə-reduksiya potensialı-

nın təyini. Redoks  potensialına aid məsələ həlli. 

4 

12 

Elektrodların  təsnifatı:  müqayisə  və  təyinedici  elektrodlar. 

Potensiometrik  titrləmə  və  polyaroqrafiya.  Müxtəlif  məhlul-

ların pH-nın şüşə elektrodu ilə potensiometrik titrlənməsi.  

4 

13 

Kimyəvi  kinetika  və  kataliz.  Birtərtibli  və  ikitərtibli  kimyəvi 

reaksiyalar. Aktivləşmə enerjisi. Arrenius tənliyi. Saxarozanın 

hidroliz reaksiyasının tədqiqi. 

4 

14 

Kataliz  və  katalizatorlar.  Fermentativ  kataliz  və  onun 

xüsusiyyətləri.  Fermentativ  reaksiyaların  kinetikası.  Lab.  işi: 

Hidrogen-peroksidin parçalanma reaksiyasının tədqiqi. 

4 

15 

Material üzrə sorğu. Yekun məşğələ 

4 

 

 

KOLLOİD KİMYA FƏNNİ ÜZRƏ MÜHAZİRƏ MÖVZULARI 

(yaz semestri) 

№ 

Mövzu 

Saatların 

miqdarı 

1 

Kolloid kimya fənni, məzmunu. Maddənin kolloid halı. Dispers 

sistemlərin  müxtəlif  əlamətlərə  görə  təsnifatı  və  molekulyar-

kinetik  xassələri.  Dispers  sistemlərin  alınması  və  təmizlənmə 

üsulları. 

2 

2 

Dispers  sistemlərin  optiki  xassələri.  Kolloid  hissəciklərin 

quruluşunun  mitselyar  nəzəriyyəsi.  İkiqat  elektrik  təbəqəsinin 

quruluşu. Dispers sistemlərin elektrokinetik  hadisələri. 

2 

3 

Dispers  sistemlərin  koaqulyasiyası  və  davamlılığı.Kolloid 

məhlulların  elektrolitlərlə  koaqulyasiyası.Kolloid  məhlullarının 

stabilləşdirilməsi. 

2 

4 

Səth  hadisələri,  səthi  gərilmə.  Adsorbsiyanın  növləri  və 

nəzəriyyələri. Xromatoqrafiya və onun növləri. 

2 

5 

YMB  təsnifatı,  quruluşu,  həll  olması,  şişməsi  və  özlülüyü. 

Şişməyə  təsir  edən  amillər.  Özlülük,  növləri  və  təyini  üsulları. 

Emulsiyalar və suspenziyalar.Emulqatorlar. Emulsiya fazalarının 

çevrilməsi qanunu. 

2 

 

 

---