Beynəlxalq magistratura və doktorantura məRKƏZİ

Mobil proqramlar 
Mobil telefonlar yenilikçi turizm marşrutu hesab edilə bilər. Turizm sektorunda 
telefon, ənənəvi olaraq təyinat məntəqəsində sərnişinə yardım etmək üçün əvəzsiz 
vasitə kimi düşünülmüşdür. Tədqiqatın giriş hissəsində də qeyd etdiyimiz kimi 
sosial şəbəkələr, habelə smartfon telefonlar vasitəsilə reklam yerləşdirərək turizmdə 
böyük uğur - qazanc əldə etmək olar. Bu sahədə reklamın yenilikci rolu danılmazdır. 
Burada turistik agentlər öz endirimləri və tur paket qiymətlərini müştərilərə asanlıqla 
bildirə bilərlər.

---

21 
Reklam üçün xərclənən pul miqdarı marketinq ehtiyaclarına, müştərilərin 
məlumat istəmələrinə və ya müştərilərin inandırılmasına görə dəyişir. İstifadə 
olunan reklamın məzmunu məhsulun satış qiymətindən və bazar mövqeyindən asılı 
olacaqdır.
Ümumiyyətlə, 
turizm sektorunda satış kampaniyaları əvvəlcədən 
planlaşdırılmalıdır. Kampaniyaların hazırlanması gözləniləndən daha uzun çəkə 
bilər. Media seçimi mətbuat, radio, televiziya və digər medianın imkanlarının və 
məhdudiyyətlərinin qiymətləndirilməsini əhatə edir. Reklamın aydınlığı və başa 
düşülməsi onun tərzi və təqdimatı, tezliyi, yeri və yayılması qədər vacibdir. Burada 
birbaşa poçt, fərdi satışlar, sərgilər və kommersiya şouları daxil olmaqla digər 
paylama kanallarının da ixtisaslı olması lazımdır. 
Fərqli təcrübə. Günümüzün səyyahları verilə biləcək xidmətin hüdudlarından 
kənara çıxan misilsiz təcrübələr istəyirlər. Buraya real həyatda çoxaldıla bilən və 
səyahət təcrübəsini unudulmaz bir məqama çevirən təklifə virtual və ya immersiv 
hadisələr daxil edilir. 
Tekstil, plastik və sintetik fiber kimi yeni materialların kəşfi funksional 
avadanlıq və cihazların meydana çıxmasına səbəb oldu. Hərbi və kosmosla əlaqəli 
araşdırmalar və inkişaflar nəticəsində ortaya çıxan İnternet, GPS və açıq cihazlar da 
turizmə təsir göstərən başlıca amillər sırasındadır.
Bu siyahıya əsas məqsədi turizmə birbaşa təsir göstərmək olmayan bir sıra 
təşkilati və institusional yeniliklər də daxildir. Bu yeniliklər Avropa İttifaqının 
beynəlxalq əməkdaşlıq və liberallaşma siyasəti altındakı infrastruktur qanunları və 
istehlakçı hüquqlarının qorunması qanunları kimi təcrübələri sayəsində 
reallaşdırılmışdır. Bu səbəbdən də, hökumətlərin yenilikçi modernləşmə idarəetmə 
üslubları turizmə birbaşa yaxud dolayı təsir göstərmişdir. Bu yeniliklərin hər biri 
bütün dünyayla paralel olaraq Azərbaycanda turizm sektoruna da öz təsirini 
göstərmişdir. 
Bu hal istər-istəməz turizmin yeni nəsil innovatorlarının yenilikləri harada və 
necə axtaracağı sualını gündəmə gətirir. Tədqiqatçılar və siyasətçilər bu işdən 

---

22 
istifadə edərək elm və texnoloji inkişafın başlıca sahələrinə daha çox diqqət yetirə 
bilərlər.
Bundan əlavə, tədqiqatçılar dərin ekosistem tədqiqatlarıyla məşğul ola bilər və 
turizm təcrübəsinin məkan və iqlim mühitinin yenidən təfsirinə zəmin yaradan 
tədqiqatlar inkişaf etdirə bilərlər (
Əfəndizadə F.A. 2015: s.354)
.
Ağıllı bina texnologiyası, qabaqcıl materiallar, sağlam yaşlanma, 
modernləşdirilmiş təhsil sistemləri, ətraf mühit texnologiyaları və ya qabaqcıl 
informasiya texnologiyaları kimi elementlər üzərində milli və beynəlxalq 
hökumətlər tərəfindən iddialı tədqiqat proqramlarının başlanması turizmə böyük 
töhfə verəcəkdir.