Biz özgənin yaratdığı dünyada yaşayırıq
Yüklə 360,3 Kb. Pdf görüntüsü
|
148 Cəmiyyət haqda yazdıqların tələbə vaxtı institutda bizə göstərilən bir filmi yadıma saldı. Dərsdə italyan rejissoru Ettore Skolanın “İyrənc, kirli, acıqlı adamlar” filminə baxıb müzakirə edirdik. Tapıb linkini ataram baxarsan. Roma ətrafında indi orada gördüyün favelaya bənzər bir məhəllədə taxta-tuxtadan, dəmir-dümürdən düzəl- dilən evdə ata, ana, oğul, qız, nəvələr və bir sürü başqa qohum-əqrəbadan ibarət ailə bir dam altında yaşayır. Gəlin qaynıyla yatır, bunu görən qayınata gəlinə tamah salır, onu şantaj edir, ailə üzvləri pulunu onlardan gizlədən atanı zəhərləyir. Oğru, fahişə, xəyanətkar, “mavi”, cahil adamların hər cür mənəviyyatdan, əxlaqdan uzaq bir mühitindən bəhs edir. Filmdə yadımda qalan belə bir iyrənc yerdə ailə başçısının çarpayısı üstündə divara yazılan şüar idi: “Sevgi və sədaqət”. İndiki mətbuatda oxuduqlarımız, yolda-küçədə görüb eşitdiklərimiz adamı dəhşətə gətirir, elə bil o filmdəki mühitə düşürsən. ...Amma əzizim, indi elə istərdim ki, yanında olam. Nolardı, məni də aparaydın o ala-bəzək şəhərə. Ağappaq qumlarla örtərdim üstünü çimər- likdə, qumlu dodaqlarımla öpərdim yanmış kürə- yindən. Sonra da qoşulardıq faveladan gələn uşaqlara. Jorj Amadunun “Qum dəryasının kapi- tanları”nı xatırlayırsanmı? Gündəlik yeyəcək- lərini oğurluqla, dilənməklə qazanan bu uşaqların 149 azadlıq eşqi dünyaya ağalıq edən böyüklərdə belə yoxdu. O uşaqlar səni əhatə eləyən o snob elitadan qat-qat insanpərvərdir. Çünki həyat əsl simasını onların yaşantılarında göstərir. Onlara qoşulub şəhərin küçələrini, çimərlik qumluqlarını azad küləklər kimi dolaşarıq. Sən bandamızın başçısı Pedro olarsan, mən də Dora. Gecələr alarsan məni qucağına, apararsan sahilin ləpədöyəninə. Uzadarsan məni qumluğa. Nəfəsini boynumda, boğazımda duyaram, bədənini bədə- nimdə. Sonra sən yerdə qumu sayarsan, mənsə göydə ulduzları. Topladığımız qum, ulduz kisələrinə öpüşlərimizlə möhür vurarıq. Lap utandım yazdığımdan... Sonra bizi polis aparar. Sən həbsxanadan qaçarsan, gəlib məni də yetim- xanadan çıxararsan. Burdan sonrasını özümüz yazarıq. Kitabdakı kimi ölmək istəmirəm. Məni ölməyə qoymazsan, yaxşımı? Qaçıb dünyanın o başına gedərik, öz dünyamıza köçərik, bizdən başqa heç kimin olmadığı bir dünyaya. Orada sənə pıçıldayacaqlarım var. Amma yox, biz səninlə Eliziuma gedəcəyik. Bizim dildə Yeliseydi, deyəsən. Özü də antik yunan mifoloqlar yaradan seçilmiş ruhların mükafatlandırıldığı, kədərdən və qayğıdan uzaq, həmişəbahar bir dünyaya yox, öz Yeliseyimizə. Sakini yalnız özümüz olan dünyaya. Orda daha sənin yazdığın “Allah düsturu”ndan, Big Bang- dan danışmayacağıq. Qoy dinlə elm qırsın bir- 150 birini dünya necə yaranıb deyə. Bizə nə?! O dünya da, bu dünya da onlarındır. Bizsə elmin, ya dinin qurduğu dünyada yox, sevginin yaratdığı dünyada yaşayacağıq. Rəsmini isə həvəslə gözləyirəm. Bildiyim odur ki, məni yox, öz təsəvvüründəkini çəkmisən. Sənin təsəvvüründəki “özümü” görmək istəyirəm. Tez gəl! Bilirəm, adamlar getməkdən çox qayıt- maq barədə düşünürlər. Amma futbola bax, dostun düz deyir, “Marakana”da futbola baxmaq tarix yaşamaq kimidi. İki gün gec gəlməyinə səbrim çatar. Qal futbola. Hələlik. Öpürəm! Mənimsə Yeliseyim Şuşadı. Yelisey kimi həmişə yazdı, yaydı orda. Qəribədi, Şuşa yadımda qar-qışı ilə yox, yayı ilə qalıb. Vətən həsrəti insanın tanıdığı ən ağır nisgildi. Birdən elə qapılıram bu duyğuya ki. Yurduna istədiyi vaxt gedə bilənlər bəlkə də duymazlar məni... Xəyalımdan kino lenti kimi keçir oralar. Döşəmə küçələr, əyri döngələr, enən, qalxan yollar, reşotkalı pəncərələr, şüşəbəndlər, balkonlar, zəhmli qədim evlər, dəmir toxmaqlı ağırtaxta darvazalar, məhləbaşı bulaqlar. Adamın siniri sıyrılır, elə bilirsən nəfəsin boğazında düyünlənir. Heç hava da düyün düşərmi!? Olur, inan mənə! Ürəyində qanın köpüklənib daşdığını, damarların qanı axıtmağa gücü çatmayanda çıxartdığı 151 uğultunu eşitmisənmi? Bəs beyin qırışlarının xırçıltısını necə?! Sonra elə bil boşluğa düşürsən. Komanın vegetativ halı olur ey, bax, elə bir halı deyirəm. Gedə bilmədiyin vətən xəyal şüşəsindən görünən mənzərə kimidi. Görürsən, amma keçib gedə bilmirsən, eləcə ...Nəysə, səhər-səhər gör fikrimi haralara apardın! Səni öz Yeliseyimə aparacam. İndisə çıxmalıyam. *** Bu gün yolumu qəsdən faveladan saldım. Taksi sürücüsü məni könülsüz apardı ora. Adamlara, illah da uşaqlara baxırdım. Dediyin kitabdakı o uşaqları axtarırdım elə bil. Çoxdan oxumuşam, amma Pedro da yadımdadı, Dora da, hələ desən Axsaq da. Bir yanda onu səfalət girda- bından çıxarıb oğul əvəzi qəbul edən varlı ailə, o biri yanda ən ağır günündə ona qucaq açan oğru küçə uşaqlarının səfil ailəsi. Vicdanı əleyhinə qərar vermək sınağı insanın üzləşdiyi ən çətin imtahandı. Elədiyi əmələ görə çəkdiyi vicdan əzabı balaca Axsağı dünyanın ən əzəmətli adamı- na çevirmişdi gözümdə. Vicdan əzabı işgəncələ- rin ən ağrılısıdı. Yazıçı qüdrəti budu elə, həyatın dibindəki səfalət sakinlərini belə oxucusuna sevdirə bilir. Hüqo səfillərini sevdirən kimi... Düz deyirsən, burda Sənlə birlikdə olmaq cənnətdə mələklərin qoynuna girmək kimi olardı. Bizim sevgimizə Dora paxıllıq edər, Pedro da Yüklə 360,3 Kb. Dostları ilə paylaş:
|