Biznes boshqaruv asoslari

Xalqaro biznes asoslari 

Ichki bisnes bu mamlakat ichida tovar va mahsulotlarni ishlab chiqarish, sotib olish va 
sotish. Xalqaro biznes dunyo miqyosida tovar va xizmatlarni yaratish, tashish va sotish maqsadida 
olib boriladigan biznes faoliyatdir.

Mamlakat boshqalarga qaraganda pastroq narxlarda Tovar va mahsulotlarni ishlab 
chiqarish imkoniga ega bo’lganda mutloq ustunlikka erishadi.
Agar mamlakat samamraliroq bo’lgan Tovar va xizmatlarni ishlab chiqarishga ixtisoslashsa, unda 
solishtirma ustunlikkaerishgan hisoblanadi. 

Import bu boshqa mamlakatdan sotib olingan mahsulotlar. Eksport bu boshqa 
mamlakatlarga sotilgan Tovar va mahsulotlardir. Milllatlar iste’molchilari uchun Tovar va 
xizmatlarning turini ko’paytirish maqsadida ularning ikkalasi bilan biznes olib boradi. 

Savdo balansi bu mamlakat importi va eksporti o’rtasidagi farq. Davlatning boshqa 
mamlakatlarga umumiy to’lovlari va ulardan keladigan umumiy daromadi o’rtasidagi farqqa 
to’lovlar balansi deyiladi. 

Valyuta kursi bu bir mamlakat pul birligining qiymati boshqa mamlakat pul birligi bilan 
solishtirgandagi ko’rsatkichidir. 

Global pulbirliklarining qiymatiga 3 ta asosiy ta’sir bor: to’lovlar balansi, iqtisodiy sharoit 
va siyosiy barqarorlik. 
3-2. Butunjahon bozori 

Xalqaro biznes muhiti 4 ta asosiy tarkibiy qismdan iborat:geografiya, madaniy ta’sirlar, 
iqtisodiy rivojlanish, siyosiy va qonuniy aloqalar 

Xalqaro savdoning 3 ta qonuniy to’siqlari: kvotalar, tariflar va embargolar.
Kvota – bu berilgan vaqt mobaynida eksport yoki import mahsulotlari miqdoriga qo’yiladigan 
chegara. 
Tariff – muayyan import qilingan mahsulotga qo’yiladigan soliq. 
Embargo - mahsulotning importi va eksportini butunlay to’xtatish. 

Xalqaro savdoni rag’batlantirish maqsadida ochiq savdo zonalari, ochiq savdo 
sharnomalari va umumiy bozorlar tuziladi. 
3-3. Xalqaro biznes tashkilotlari 

Ko’pmillatli companiyalar ko’plab mamlakatlarda biznes faoliyatni yuritadilar va ular 
biznesni jahon miqyosida olib borish imkoniga egalar. 

Butunjahon biznesi uchun ishlatiladigan asosiy metodlar: litsenziyalash, imtiyozlash va 
qo’shma korxonalar. 

Butunjahon Savdo Tashkiloti dunyo bo’ylab savdoni qo’llab quvvatlash uchun tashkil 
etilgan.
Xalqaro valyuta fondi xalqaro savdo tizimi va ayirboshlash ko’rsatkichini bir maromda saqlagan 
holda qo’llab quvvatlashga yordam beradi.
Jahon Banki rivojlanayotgan mamlakatlarni iqtisodiy yordam bilan ta’minlaydi. 

---