72
2. Bir
xil matematik kutilishga ega;
3. Dispersiyalari tekis chegaralangan.
Agar har bir o’lchash natijasi qolganlariga bog’liq bo’lmasa, 1-shart
bajariladi.
Agar o’lchashlar statistik (bir xil ishorali) xatolarsiz bajarilsa,
ikkinchi talab
bajariladi. Bu holda hamma tasodifiy miqdorlarning matematik kutilishlari bir xil
bo’lib, u haqiqiy o’lchamga teng bo’ladi.
Agar o’lchov asbobi tayin aniqlikni ta’minlay olsa, 3-talab ham bajariladi.
Bunda ayrim o’lchashlarning natijalari har xil bo’lsa-da, ularning tarqoqligi
chegaralangan bo’ladi.
Agar yuqorida ko’rsatilgan hamma talablar bajarilgan bo’lsa, u holda o’lchash
natijalariga Chebishev teoremasini qo’llashga haqlimiz. Bunda etarlicha ko’p
sonda o’lchashlar o’tkazilsa, u holda ularning arifmetik o’rtacha
qiymati
o’lchanayotgan kattalikning haqiqiy qiymatidan istalgancha kam farq qiladi.
Statistikada qo’llanadigan tanlanma usul ham Chebishev teoremasiga
asoslangan, bu usulning
mohiyati shundan iboratki, unda uncha katta bo’lmagan
tasodifiy tanlanmaga asoslanib, barcha tekshirilayotgan ob’ektlar to’plami
to’g’risida mulohaza qilinadi.
Dostları ilə paylaş: