6
2-xossa.
Mumkin bo’lmagan
hodisaning ehtimoli nolga teng, bu holda
m=0
va
P(
∅
)
0
0
=
=
=
n
n
m
3-xossa.
Tasodifiy hodisaning ehtimoli nol va bir orasida yotuvchi sondir.
0
Shunday qilib, istalgan hodisaning ehtimoli
quyidagi munosabatni
qanotlantiradi.
0
≤
R(A)
≤
1
Ehtimolning yuqorida keltirilgan klassik ta’rifi cheklangan bo’lib, hamma
masalalarga ham qo’llanilavermaydi.
Jumladan, elementar natijalari soni cheksiz
yoki elementar natijalari teng imkoniyatli bo’lmagan tajribalarda klassik ta’rifni
qo’llab bo’lmaydi.
Shu sababli klassik ta’rif bilan bir qatorda hodisaning
ehtimoli sifatida
nisbiy chastota yoki unga yaqinroq sonni olib, statistik ta’rifdan ham foydalaniladi.
Statistik ta’rif nisbiy chastotaning turg’unlik hossasiga asoslanadi.
Bu xossa
shundan iboratki, ko’p sondagi tajribalar seriyasi uchun A
hodisaning n ta tajribada
ro’y berishlari nisbiy chastotasi deb ataluvchi
n
v
A
W
=
)
(
nisbat deyarli o’zgarmas
miqdor bo’lib qolaveradi.
Bu erda
ν
- A hodisaning n ta tajribada ro’y berishlari
soni. Nisbiy chastotaning turg’unlik xossasi birinchi
bor demografik harakterdagi
hodisalarda ochilgan. Bizning eramizdan 2000 yillar burun qadimiy Xitoyda
o’g’il bolalar tug’ilishlar sonining jami tug’ilgan bolalar
soniga nisbati deyarli
1/2
ga teng ekanligi hisoblangan. Bu sonning barcha davrlar uchun o’zgarmay
qolishini statistik ma’lumotlar tasdiqlaydi.
Nisbiy chastotaning turg’unlik xossasiga yana bir misol sifatida tanga
tashlash tajribasini ko’ramiz. Tanga tashlash tajribalari ko’p marta o’tkazilib,
ularda «gerb» tomoni tushishi soni sanalgan. Bir nechta
tajribalarning natijalari
quyidagicha bo’lgan