Book · January 013 citation reads 419 1

Gidrosferada:

^√ dengiz ekotizimlari;
^√ daryo ekotizimlari;
^√ ko‘l ekotizimlari;
^√ botqoq ekotizimlari;
^√ muzlik ekotizimlari;
^√ doimiy qor qatlami ekotizimlari;
^√ buloq ekotizimlari va h.k.

Pedosferada:

^√ tabiiy shakllangan bo‘z tuproq ekotizimlari;
^√ madaniylashgan tuproq ekotizimlari;

Ekolitosferada:

^√ yer osti suvlari ekotizimlari;
^√ g‘orlar ekotizimlari;
^√ to‘rtlamchi davr yotqiziqlari ekotizimlari;
^√ uchlamchi davr yotqiziqlari ekotizimlari metamorfik yotqiziqlar ekotizimlari va h.k.
Amaliy ekologiyaning o‘rganish predmeti – turli ierarxik pog‘onalarda turuvchi va iqtisodiyot
tarmoqlaridagi ekotizimlarni muhofaza qilish, ulardan oqilona foydalanish va buzilganlarini qayta tiklash.
Amaliy ekologiyaning prinsiplari – turli ierarxik pog‘onalarda turuvchi va iqtisodiyot tarmoqlaridagi ekotizimlarni muhofaza qilish, ulardan oqilona foydalanish va buzilganlarini qayta tiklashga oid yo‘naltiruvchi qoidalar. Ular quyidagilardan iborat:
^√ Yer planetasi organizmlar, jumladan insonlar uchun yagona makondir;
^√ ekotizimlarga ta’sir etmaydigan kishilik jamiyatining faoliyat turi yo‘qdir;
^√ kishilik faoliyati ekotizimlarga nafaqat salbiy, balki ijobiy ta’sir etishi ham mumkin;
^√ atrof tabiiy muhit sening uyingdir;
^√ jadal suratlarda iqlim o‘zgarishi inson faoliyati natijasidir;
^√ ekologiyalashtirilgan tadbirlar iqtisodiylashtirilgandir;
^√ sen va oilang salomatligi ekotizimlar holatiga to‘g‘ri proporsionaldir;
^√ sog‘lom tabiiy muhit salomatlik garovi;
^√ uglevodorod yer osti va usti resurslari cheklangandir;
^√ muqobil energiya kelajak zaminidir;
^√ ekologik muammolarning yechimi barqaror rivoshlanish qoidalaridadir;
^√ ekologiyalashtirilmagan siyosat diplomatik ko‘rinish ololmaydi;
^√ harbiy mojarolar va to‘qnashuvlar ekologiyalashmaydi;
^√ ekologik ong, bilim va madaniyat birligi;
^√ oila ekologik madaniyat o‘chog‘idir;
^√ huquqiy demokratik davlat va fuqarolik jamiyati ekologik munosabat shaklini yuzaga keltiradi;
^√ ekologik chora-tadbirlar ma’muriy birliklar doirasida emas, balki ekotizimlar doirasida samaraliroqdir;
^√ mahalliy ekologik boshqaruv vakolati zaruriy holatdir;
^√ ekotizimlardagi holat, jarayon va hodisalar o‘zaro uzviy bog‘langandir;
^√ tabiiy ekotizim komponentlari o‘rtasidagi muvozanat uzoq muddatli evolutsion jarayon natijasidir;
^√ o‘ziga xos, noyob, nozik va yo‘qolib ketayotgan tabiiy ekotizimlar alohida muhofazaga muhtojdir;
^√ hamma ekotizim komponentlari ham tiklanavermaydi;
^√ biologik resusrlar nafaqat tur, balki xil jihatdan ham saqlanishi lozim;
^√ umume’tirof etilgan xalqaro ekologiya huquqi me’yorlari milliy miqyosda aks etsagina o‘z kuchiga ega bo‘ladi.