|
![](/i/favi32.png) Boshqaruv psixologiyasiEhtiyojlar va ularning turlari
|
səhifə | 45/93 | tarix | 17.12.2023 | ölçüsü | 1,93 Mb. | | #149852 |
| 37241 boshqaruv majmua (2)Ehtiyojlar va ularning turlari.Ahamiyatiga qarab: a) birlamchi (quyi) ehtiyojlar Fiziologik ehtiyojlar, ya’ni: oziq – ovqat, kiyim – kechak uy – joylarga bo‘lgan ehtiyojlar,xavfsizlikka va sotsial himoyaga bo‘lgan ehtiyojlar
b) yuqori darajadagi ehtiyojlar sotsial ehtiyojlar, ya’ni: hurmatga muhabbatga
e’tiqodga va hokazolarga bo‘lgan ehtiyojlarga
ma’rifat va ma’naviyatga bo‘lgan ehtiyojlar
o‘zlikni anglashga bo‘lgan ehtiyojlar
2. Tabaqalanishga qarab:
millati
tarixi
geografik joylanishi
jinsi va yoshi
sotsial mavqei bo‘yicha ehtiyojlar
3. Tarxiyligiga qarab:
o‘tkinchi
hozirgi
bo‘lg‘usi ehtiyojlar
4. Qoniqish darajasiga qarab:
geografik: umumiy, regional
sotsial: daromad bo‘yicha tabaqalanish
umumiy sotsial guruh
6. SHakllanishiga qarab:
bir martalik bo‘lgan
vaqt – vaqti bilan, davriy, takrorlanib turadigan
doimiy bo‘lgan ehtiyojlar
8. Qo‘llanilishiga qarab:
faqat bir soha
bir necha soha
barcha sohaga zarur bo‘lgan ehtiyojlar
9. Jamiyatning munosabatiga qarab:
salbiy
neytral – turg‘un
ijobiy ehtiyojlar
10. Iste’mol qilish usuliga qarab:
yakka
guruh
ijtimoiy iste’molga mo‘ljallangan ehtiyojlar
11. Yoshi va daromad darajasiga qarab:
elastikligi bo‘sh bo‘lgan ehtiyojlar. Jahon amaliyotida motivatsiya vositasida unumli mehnatga undovchi turli nazariyalari mavjud. Bular jumlasiga:
“x” (iks) va “u” (igrek) nazariyasi;
Kutish nazariyasi;
Boisiy (giglenik) tozalanish nazariyasi;
Adolatlilik (haqqoniylik) nazariyasi;
Ehtiyojlar ustunligi nazariyasi.
Ehtiyojlar ustunligi nazariyasi negizida kishilar ehtiyojlari va qiziqishlari orqali ularning mehnatlarini motivlashtirish g‘oyasi yotadi.
1,2 va 4 yondashuvlar rahbar bilan xodimlar o‘rtasidan qarshi harakatga olib keladi. Natijada rahbar va jamoa, rahbar va ayrim xodimlar ehtiyojlari o‘rtasida nomuvofiqlikning paydo bo‘lishiga sabab bo‘ladi. SHu sababli rahbar motivlashtirishni faqat ehtiyoj va qiziqishlar yordamida amalga oshirishi lozim.
Ehtiyojlar ustunligi nazariyasi ham rahbarlardan boshqarishni faqat ehtiyoj va qiziqishlar vositasida, ya’ni 3-yondashuv orqali amalga oshirishni talab qiladi. CHunki boshqa yondashuvlarga qarshi harakat bo‘lib, xodimlar va jamoa bilan rahbariyat o‘rtasida ixtiloflarga olib kelishi mumkin.
Dostları ilə paylaş: |
|
|