Böyük şəxsiyyətlər bütün dünyaya məxsusdur
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
200 II Puniya müharibəsi dövründə olduğu kimi, Roma sonralar heç vaxt məhvə belə yaxın olmamışdı. Bu müharibə həmin dövrün iki ən böyük dövlətinin – Karfagenin və Romanın «dünya ağalığı» uğrundakı mübarizəsinə son qoydu. Roma qalib gəldi və bu qələbə bütün antik dünyanın taleyini uzun müddət üçün müəyyən etdi. Artıq Aralıq dənizi də «Roma gölü»nə çevrildi. Dövlət öz vətəndaşlarına «Roma sülhü» barədəki fikri möhkəm təlqin edirdi. Hannibalın Romanı tutmasına iki şey mane olmuşdu, birincisi Kanndakı möhtəşəm qələbədən sonra Romaya ləngimədən hücum etməməsi, digəri isə karfagenlilər Roma qapısında olanda təbiətin ona qarşı sərt üzünü göstərməsi idi. İki gün davam edən tufan və leysan yağış Hannibalın və onun ordusunun döyüş ruhunu qırmış, onları geri çəkilməyə məcbur etmişdi. Karfagenlilər bunu allahların onlara pis münasibt göstərməsi əlaməti hesab etsələr də, təbiət tarixin daha bir dahi sərkərdəsinə öz gücünü göstərə bilmiş, onu öz taleyüklü məqsədindən vaz keçməyə məcbur etmişdi. Təbiət bəlkə də az hallarda böyük şəxsiyyətləri sınağa çəkir və bu vaxt həm də onlara qarşı heç də rəhmdillik göstərmir. Səlibçilərin uğursuzluğu III Səlib yürüşü vaxtı, 1189-cu ildə səlibçilər bir sıra gözləmədikləri problemlərlə üzləşdilər. Alman kralı və «Müqəddəs Roma imperiyasının» imperatoru Fridrix Barbarossa gəlib çatdıqları ərəb torpaqlarındakı yerli çayda üzəndə batıb öldü. Onun ordusu tezliklə səlibçilərdən ayrıldı. Fransa kralı Filipp II Avqust vətəninə döndü. Bu vaxt xeyli qüvvələrdən məhrum olan İngiltərə kralı Şir ürəkli I Riçard məşhur ərəb sərkərdəsi, Misirin və Suriyanın hökmdarı Səlahəddinlə danışıqlar aparmağa məcbur oldu. Səlahəddin həm də səlibçilərə qarşı “janmış yer” taktikasından istifadə etmişdi. Səlibçilərin bütün iddialarından əl çəkildi. Yeganə təsəlli ondan ibarət idi ki, Səlahəddin xristian zəvvarların Sahibin qəbrini ziyarət etmək üçün sərbəst qaydada Yerusəlimə gəlmələrinə razılıq verdi. Fridrix Barbarossanın tanımadığı bir ərazidə çayda üzməsi ona öz həyatı hesabına başa gəlmişdi. Təbiətlə təmasda olmamışdan əvvəl onun sirlərinə bələd olunmalıdır. Bu sirlərə məhəl qoymamaq ağır nəticələrə gətğirib çıxarır. Səlibçilər isə ambitsiyaları hesabına bunu unudur və ağır haqq verməli olurdular. “İlahi külək” adlanan tayfun Yaponiyanı xilas edir Təbiətin bir xalqa göstərdiyi mərhəməti, onu yaddellilərin gözlənilən əsarətindən xilas etməsini biz Yaponiyanı işğal etmək üçün Çingiz xan sülaləsindən olan nəvəsi, Çinə hökmdarlıq edən və burada özünün yeni Yuan sülaləsini yaradan, böyük Monqol xanı Xubilayın adalar ölkəsinə iki dəfə təşkil etdiyi dəniz yürüşünün ağır uğursuzluğa düçar olmasınqda görürük. Monqol ordusu Qərbə və ya Cənuba olan yürüşlərində heç vaxt məğlubiyyət nə olduğunu bilməsmişdi, Çingiz xanın imperiyası 33 milyon kvadrat kilometr və ya indiki Yerin quu səthinin 22 faizinə barəbar olan bir ərazini əhatə edirdi. Monqol işğalçıları üçün heç bir sədd, maneə yox idi. 201 1271-ci ildə monqollar Yaponiyaya müdaxilə etmək üçün hazırlıqlar görməyə başladılar. 1274-cü ilin payızında 25 minlik Monqol və Koreya orduları indiki Cənubi Koreyadan gəmilərlə yola düşdü. Kyusyu adasında sahilə çıxan monqol ordusu yapon müdafiçilərini geri çəkilməyə məcbur etdi. Lakin qəflətən qalxan tayfun müdaxiləçilərin 200-dən çox gəmisini darmadağın etdi. Sağ qalanlar Cənubi Koreyaya geri qayıtdılar. Monqollar yürüş üçün ikinci ekspedisiyanı planlaşdırırdılar. 1281-ci ildə iki ayrıca ordu düzəldildi, Şərq ordusu 40 min nəfərə qədər olmaqla Monqol, Şimali Çin və Koreya qoşunlarından ibarət idi, ikinci ordu isə Çin generalının başçılığı altında olan 100 min nəfərlik Cənubi Çin qoşunlarından düzəldilmişdi. Hər iki ordu görüşüb, birlikdə Hakatanı tutmaq üçün hücuma keçdilər. Lakin yenidən qalxan dəhşətli tayfun, demək olar ki, bütün müdaxilə edən donanmanı məhv etdi, Çin generalı geri çəkilməyə məcbur oldu. Müdaxilə edən ordunun qalıqları yaponlar tərəfindən əsir götürüldü. Belə deyirlər ki, 140 min müdaxiləçidən yalnız beşdə biri qaçıb canını qurtara bildi. Monqol müdaxiləçilərinin məğlubiyyəti yapon tarixində həlledici əhəmiyyətə malik oldu. Bu, Yaponiyanın Çindən XIV əsrə qədər davam edən uzun müddətli izolyasiyasına səbəb oldu. Bununla yanaşı, qələbə milli iftixar hissinə böyük impuls verdi və müdaxilə edən düşməni darmadağın edən Kamikadze və ya «İlahi külək» yaponlara belə bir inam verdi ki, onlar məhz ilahi qüvvənin himayə etdiyi bir xalqdır. İkinci Dünya müharibəsinin gedişində, 1944-cü ildə amerikanlar okeanda və havada böyük üstünlüyə malik olduqda yaponlar özünü amerikan aviasiya daşıyıcılarına və digər gəmiləriə çırpan, könüllü təyyarəçilərin idarə etdiyi təyyarələrdən istfadə etməyə başladılar. 2.500 belə təyyarəçi hazırlanmışdı, keçmiş xilaskar ilahi qüvvənin şərəfinə onlar “kamikadze” adlanırdı. Kamikadzelər amerikan gəmilərinə xeyli xətər toxundursalar da, bu vaxt amerikanlrın itkiləri də az deyildi, ABŞ donanmasının böyk qüdrətinə ciddi xələl gətirə bilmədilər. Yeddi əsr əvvəlki təbətin “Kamikadzə”sindən fərqli olaraq yeni, öləri kamikadzelər Yaponiyanı ilk və ən fəlakətli məğlubiyyətdən xilas edə bilmədilər. Yaponiya ərazisi öz mövcudluğu tarixndə ilk dəfə işğala məruz qalmışdı. Asiyaya hökmran olmaq istəyənlər indi işğalın “ləzzətini” dadmalı olmuşdular. Amerikan işğal qoşunlarinin komandanı general Duqlas Makartur 1945-51-ci illərdə Yaponiya hökumətini əslində idarə etmiş və 1951-ci ildə dövət üçün yeni, demokratik tipli konstitusiyanın qəbul edilməsinə nail olmuşdu. İspan Məğlubedilməz Armadasının məğlubiyyəti Təbiət dünya dövlətinə çevrilmək uğrunda İspaniya ilə İngiltərənin mübarizəsinə də müəyyən ölçüdə öz müdaxiləsini etməklə, İngiltərənin güclü dəniz və dünya dövlətinə çevrilməsinə şərait yaratmışdı. İspaniya kralı II Filippin ətrafı onu inandırdı ki, İngiltərəyə hücum edib, onu işğal etməklə katolik dünyasının narahatlığına birdəfəlik son qoyulacaqdır. 1587-ci ildə Şotlandiyanın keçmiş katolik kraliçası Mariya Styuartın kraliça I Elizabeti taxt-tacdan devirmək Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|