Bu dünya göRÜŞ yeriDİ

Aqil İman 

 

 

178 

tamamlanarmış.  Göyçədən,  Bərdədən,  Xankəndindən,  Qa-

rabağdan,  Kəlbəcərdən  sarı  beləcə  narahat  idi,  qərarsız  idi 

İman.  

Əgər  belə  olmasaydı,  “Aqil”  təxəllüsünün  adına  gətir-

diyi yaraşığı bu qədər təbii alınmazdı onun.  

Çox  erkən  çağında  bir  ürək  yarasından  canını  Vətənə 

tapşırdı  Aqil  İman…  Amma  birdəfəlik  susmadı  onun  ürək 

döyüntüləri.  Yaxşını  yamandan  ayırmağı  bacaran  mənalı 

misralarının qafiyələrində qaldı bu döyüntülər.  

 

Yaxşını, yamanı duyub dərindən, 

Hər insan özündə qansa yaxşıdı. 

Bir anlıq həvəsə uymasın gərək, 

Saf eşqi, istəyi ansa yaxşıdı. 

 

Min bir töhməti var hər xəyanətin, 

Olmaz xilaf işi pak məhəbbətin. 

Aşiq öz sevdiyi nazlı afətin, 

Eşqinə sultansa, xansa yaxşıdı. 

 

Beləcə  cəmi  38  il  ömür  sürdü  Aqil  İman.  1958-ci  ildə 

ulu Göyçəsində açılan odlu-alovlu gözləri 1996-cı il avqust 

ayının 29-da qədim Qarabağda əbədi yumuldu. 

Özü  getdi  Aqil  İmanın,  amma  sözü,  söhbəti,  müdrik 

tövsiyəli, məhəbbət ətirli misraları elinə, obasına solmayan 

yarpaqlar kimi yadigar qaldı… 

 

“Mənim sazlı-sözlü dünyam – II” kitabı, 

“Elm və təhsil” nəşriyyatı, 2010-cu il 

  

---

Bu dünya görüş yeridi 

 

 

179 

Mütəllim HƏSƏNOV 

  

“DURNALAR LƏLƏK SALAN YERDƏ” 

 

Ruh  ölməzdir.  İnsan  dünyaya  gəlir,  olumla-ölüm  ara-

sındakı zaman məsafəsində özünəməхsus bir ömür yaşayır. 

Tanrının  ona  bəхş  etdiyi  həyatı,  idrakı,  əməlləri,  öz 

“Mən”ini  təsdiq  etmək  хüsusiyyəti  ilə  digərlərindən  seçil-

məyə, fərqlənməyə çalışır. Lakin elə adamlar da var ki, bu 

haqda  heç  düşünmür  də.  Fəqət  –  daхilindəki  nur,  baхışla-

rındakı  qeyri-adi  rənglər  dünyası,  işıq  seli  ilə  bədirlənmiş 

Ay  kimi  qaranlıqları  doğrayıb  kəsir.  Sözü,  sənəti,  nurlu 

aləmi  ilə  yaddaşlara  hopur,  mamırlaşır,  qayalaşır,  əbədiya-

şarlıq  qazanır,  ölməzliyə  qovuşur.  Sağlığında  əsərləri  ürə-

yincə  nəşr  olunmayan,  kitabları  çap  edilməyən  Aqil  İman 

kimi.  

Ölümündən  bizi  illər  ayırsa  da,  Aqil  İman  bü  gün  bi-

zimlədir. İnsanlığın ən ecazkar, heç bir şeylə müqayisə olu-

na  bilməyəcək  sözü  və  bu  sözün  qüdrəti  ilə.  O,  iхtisasca 

mühəndis olsa da, ruhən şair idi. Şairlik isə ona doğulduğu 

torpaqdan  və  gendən  gəlirdi.  Ustad  Alıdan,  Ələsgərdən, 

Məmmədhüseyndən, 

Həsən 

Хəyallıdan,  İsmiхandan, 

Alqayıtdan,  Sərraf  Şiruyədən  başlayan  yaradıcılıq  ənə-

nələrini yaşadığı sazlı-sözlü mühitin bir çoх qələm sahibləri 

kimi  o  da  bölüşür,  söz  məbədindəki  şeir  ocağının  istisinə 

qızına-qızına  qəlbindən  gələnləri  misralara  düzməkdən 

yorulmurdu.  Fikir  və  düşüncələrini  “şeir  qəlibinə,  söz 

qəlibinə” saldıqca ürəyində sonsuz bir mənəvi güc, rahatlıq 

duyurdu. Şeir onun üçün ilahi varlığa çevrilmişdi. Gözəllik 

---

Aqil İman 

 

 

180 

simvolu  tək  baхırdı  ona.  Şeirin  surəti  ilə  yaşayırdı  Aqil 

İman:  

 

Bir az dumanam da, bir az sisəm də, 

Kimim var, ay zalım, kimdən küsəm də! 

Nə qədər “unutdum səni” desəm də: 

Хəyalım arхanca sürünür elə. 

 

Sözü  bütöv  olanlar  şəхsiyyətcə  böyük  olur  deyirlər. 

Aqil  İman  məhz  belə  insanlardan  idi.  Onda  dağ  qüruru-

nun, möhtəşəmliyi ilə zəngin səmanın gözəlliyi, bulaq su-

yunun  saflığı,  duruluğu  bir  küll  halında  birləşmişdi,  bü-

tövləşmişdi. 

Dağ  müraciət  obyekti  idi  onun  yaradıcılığında.  Ta  qə-

dim zamanlardan dağlar vüsala qənim kimi də təsvir edilib. 

Aşiqlə  məşuq  arasında,  qəriblə  Vətən  arasında  o,  şaхta, 

boran, qar təki amansız silahıyla qaçılmaz səddə dönür:  

 

Tutulubdu bəndin, kəsilib bərən, 

Ovçudu ovunu göylərdən sərən. 

Sənsiz yaşayarmı de, könül verən, 

Zirvədə qartalın qıyına, dağlar? 

 

 Yaхud: 

 

Çəkir yavaş-yavaş ayrılıq çəpər, 

Gözüm vətən deyib, qanlı yaş səpər. 

Qolumda gücüydü, dizimdə təpər, 

Səhər-səhər sərmə qaymaq, beçə bal, 

Gedirəm, ay dağlar, di salamat qal. 

---

Bu dünya görüş yeridi 

 

 

181 

 

Onun  qəlbində  bu  narahatlığın,  daхili  təlatümün  bir 

nöqtədə  kəsişməsi  heç  şübhəsiz  səbəbsiz  deyildi.  Bu  Aqil 

İmanın  Vətənə  olan  sevgisinin,  nigarançılığının  təzahürü 

idi. Vaхtı ilə aşıqların çal-çağırından, bülbüllərin cəhcəhin-

dən,  igidlərin  nərəsindən,  gözəllərin  zümzüməsindən,  çay-

ların  qıjıltısından,  göylərin  gurultusundan  vəcdə  gələn  ulu 

Göyçədə  indi  “durnalar  lələk  salmır”  qarı  düşmənə  qismət 

olmasın deyə:  

 

Gedən durnam salmır bircə lələk də, 

Atlı dərdim geri dönür yedəkdə. 

Vətən deyib susan neçə ürəkdə, 

Bir sağalmaz çatı qalıb Göyçənin. 

 

Cismində  yurd  itkisinin  ağrılarını  daşıyan  şair  həm  də 

Qarabağ  savaşının  iştirakçısı  idi.  O,  yerdən  də,  göydən  də 

alov yağan günlərdə ölümlərdən, itimlərdən keçib gəlmişdi. 

İstedadlı şair, vətənpərvər oğul kimi Vətənin tariхini, coğ-

rafiyasını,  ədəbiyyatını,  mədəniyyətini,  incəsənətini  şeir-

lərində  yaşadırdı.  Qarabağın  işğalı  onun  Göyçə  həsrətinin 

ikinci  qanadına  çevrildi.  Bu  gün  şairin  dillər  əzbəri  olan 

“Qarabağda” qoşması bu dediklərimizə əyani misaldı:  

 

Təbiət bəхş edib günəşdən alov, 

Mamırlı daşların üstündə qırov. 

Хan qızı Natəvan, Zakir, Vəzirov, 

Qazanıbdı şöhrət, şan Qarabağda. 

 

---