Bursa büYÜKŞEHİr belediyesi İmar yönetmeliĞİ

MADDE 9.01 TANIMLAR

1. 
   Yüksek Yapı: Yüksek yapı, genel olarak yakın ve uzak çevresini, fiziksel çevre,siluet, kent dokusu ve her türlü kentsel alt yapı yönünden etkileyen bir yapı türüdür.
   

Binanın herhangi bir cephesinden görünen en düşük kottaki bina yüksekliği en az (42.50) mt olan yapılar yüksek yapı olarak kabul edilir.

2. 
   Yumuşak Kat: Üst katlarda dolgu duvarları bulunduğu halde, söz konusu katın büyük bir kısmında duvar bulunmayan, narin kolonlardan oluşan ve diğer katlara göre rijitliği az olan katlardır. Yumuşak kat tanımının geçerli olabilmesi için; birbirine dik iki deprem doğrultusunun herhangi biri için, herhangi bir i’inci kattaki ortalama göreli kat ötelemesi oranının bir üst veya bir alt kattaki ortalama göreli kat ötelemesi oranına bölünmesi ile tanımlanan Rijitlik Düzensizliği Katsayısı’nın 2’den fazla olması koşulunun sağlanması gerekir. Yumuşak kat düzensizliği; yüksekliği (H_N) 25 m ile 40 m (25mN≤40m) arasında olan binaların deprem hesabında kullanılacak yöntemin seçilmesinde önemli rol oynar.
   
3. 
   Rijitlik Merkezi: Bütün taşıyıcı düşey elemanların atalet momentlerinin ağırlık merkezidir.
   
4. 
   Kütle Merkezi: Her katta mevcut olan tüm düşey yüklerin ağırlık merkezidir.
   

MADDE 9.02 GENEL HÜKÜMLER
1) Uygulama: Uygulamada tereddüde düşülmesi halinde uygulanacak çözümün takdirine, İnceleme Kurulunun görüşünü alarak Bursa Büyükşehir Belediye Meclisi yetkilidir.
2) İnceleme Kurulu: İnceleme Kurulu, yüksek yapıların tasarımı, yapım ve denetim aşamalarında imar yetkilerini kullanacak olan Belediyelere teknik danışmanlık hizmeti veren yardımcı birimdir.

Kurul, Büyükşehir Belediyesi İmar Ve Şehircilik Dairesi Başkanının başkanlığında, Büyükşehir Belediyesi İmar Uygulama Şube Müdürü, İtfaiye Daire Başkanlığı, İlgili İlçe ve ilk kademe Belediyesinin İmar Müdürü, Mimarlar Odası, İnşaat Mühendisleri Odası, Makine Mühendisleri Odası, Elektrik Mühendisleri Odası’nın birer temsilcisinden oluşur. Kurulda yer alan oda temsilcileri odaların ilgili yönetmeliklerine göre çalışır.

Kurul, mutlak çoğunlukla toplanır ve toplantıya katılanların çoğunluğu ile karar verir. Uzmanlık projelerinin karara bağlanmasında ilgili oda temsilcisinin bulunması zorunludur. Oyların eşitliği halinde Başkanın oyu iki oy sayılır.
Kurul, incelemeleri sırasında gerekli gördüğü konular ile ilgili oda temsilcisinin olumsuz görüş bildirdiği hususlarda uzman kişi ve kuruluşlardan görüş alır. Kurulun sekreterya hizmetlerini kurul başkanlığı yürütür ve gerekli harcamalar Büyükşehir Belediyesi bütçesinden karşılanır.
3) Ön Olur ve İnceleme: Yüksek yapılara ait uygulama projeleri (kesin projeler) yapılmadan önce; avan mimari proje, statik, mekanik, elektrik vbg. mühendislik kabullerine ait açıklama raporları ve gerekli yerleşim krokileri yüksek yapıya ulaşım yolları, yapının araç park kapasitesi hesapları ve parklanma alanlarını içerir ulaşım etüdü ile Belediyesine müracaat edilerek, belediyesinden ve inceleme kurulundan ön olur alınacaktır. Kurul ön incelemeyi müracaatın kurula intikal tarihinden itibaren bir ay içinde görüş raporu ile sonuçlandırır.
Uygulama projeleri ; Belediyesince ve inceleme kurulu tarafından kabul edilmiş bulunan mimari avan projesi , mühendislik kabulleri , ulaşım etüdü ve İnceleme Kurulu raporuna göre hazırlanacaktır.

MADDE 9.03 YERLEŞİM DÜZENİNE İLİŞKİN ESASLAR
1) Mevcut imar planı kararları ile öngörülmüş olan yapı ve nüfus yoğunluğu arttırılamaz. Mevcut yoğunluk, plan kararları ile yüksek yapı olarak kullanılabilir.
2) Avan projenin hazırlanması aşamasında aşağıdaki kriterler dikkate alınır.
a) Çevresel etkisi, şehir siluetine etkisinin incelenmesi,
b) Jeolojik yapının incelenmesi,
c) Hava trafiğinin incelenmesi,
d) Genel ulaşım ve yangın ulaşım planlarının incelenmesi ,
e) Alt yapı bağlantıları ve kapasitelerinin incelenmesi,
f) Güneş açılarına ve rüzgara göre çekme mesafelerinin incelenmesi,

MADDE 9.04 YÜKSEK YAPILARDA YANGIN ÖNLEMLERİ
Yüksek yapılarda yangın önlemleri “ Binaların Yangından korunması Hakkında Yönetmelik” hükümlerine göre düzenlenecektir.
MADDE 9.05 YÜKSEK YAPILARDA ASANSÖRLER
1) Binanın kullanım amacı ve konfor düzeyine göre teknik kriterler dikkate alınarak bina içi yaya trafik hesabı yapılıp, asansör sayısı, kapasitesi, hızı ve kuyu ölçüleri belirlenecektir.
2) Asansörlerden en az bir tanesi yük, eşya ve sedye taşıma amacına uygun olarak yapılacaktır.
3) Aynı kuyu içinde 3’ten fazla asansör yerleştirilemez. 4 asansör yerleştirildiği takdirde 2’şerli gruplar halinde ayrılarak, araları yangına karşı dayanıklı bir malzeme ile ayrılacaktır.
4) Asansörlerde, kabin kapısı olacak ve kabini havalandırmak için akü şarj grubuna bağlı bir havalandırma düzeneği bulundurulacaktır.
5) Yüksek hızlı asansörlerde (1m/sn.nin üzerinde) tahrik sistemi kademesiz hız kontrol ilkelerine bağlı olarak seçilip tasarlanacaktır.
6) Asansörlerde kuyu altlarının meskun mahallerin (iskan edilen hacimler) üstüne gelmesi halinde karşı ağırlıklarda da mutlaka paraşüt tertibatı yapılacaktır.1m/snden yüksek hızda asansörlerde kaymalı fren sistemi kullanılacaktır. Karşı ağırlık için paraşüt donanımı yapılması halinde, bunun için kuyu ölçü tadilatı dikkate alınacaktır.
7) Konut dışı kullanım amaçlı, umuma açık halkın toplu bulunduğu yapılarda, asansörlerden biri özürlülerin kullanımına uygun olarak düzenlenecektir.
8) Yangın anında asansörler; yangın ihbarı aldıklarında kapılarını açmadan doğrultuları ne olursa olsun otomatik olarak acil çıkış katına dönecek ve kapıları açık bekleyecektir. Ancak, asansörler gerektiğinde yetkililer tarafından kullanabilecek elektriksel sisteme sahip olacaktır.
Asansörler yangın ihbarı aldıklarında kat ve koridor çağrılarını kabul etmeyecektir.

Yangın anında asansör kuyularının yangın etkisi altında kalmaması için kuyu basınçlandırma ünitelerinin kurulması zorunludur. Deprem anında ise; asansörler, ihbarı aldıklarında en yakın kata gidip, kapılarını açıp, hareket etmeyecek şekilde programlanacaktır.

9)Bu asansörlerin kat kapıları, elektrik tesisat ve kabloları 2 saat yangına karşı dayanıklı olacaktır.
10) Yapı yüksekliği (51.50) metreden daha fazla olan konut dışı yapılarda, ayrıca acil durumlarda kullanılmak üzere en az 1 asansör yangın asansörü olarak düzenlenecektir.

İtfaiye asansörünün kabin alanı en az (1.50) m², taşıma kapasitesi en az (630) kg, hızı zemin kattan en üst kata bir dakikada erişecek hızda olacak ve enerji kesilmesi halinde jeneratöre bağlı olacaktır

İtfaiye asansörleri her kata hizmet edecek ve normalde de kullanılabilir olacaktır. Bu asansörlerin kapıları, elektrik tesisat ve kabloları iki saat yangına karşı dayanıklı olacaktır. Asansör boşluğu içindeki tesisat sudan etkilenmeyecektir.

“Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik” hükümlerine uyulacaktır.

MADDE 9.06 STATİK VE BETONARMEYE İLİŞKİN ESASLAR
1) Her yüksek yapı için proje onayından önce hesaplara esas olmak üzere, arazide ve araziden alınmış numuneler üzerinde jeolojik ve geoteknik çalışmalar içeren zemin raporu, bu işlerde uzmanlaşmış kişi ve kuruluşlar tarafından yapılacaktır.
2) Hazırlanacak geoteknik rapor yapının temel sisteminin seçimi ve oluşturulmasına esas teşkil edecek şekilde düzenlenecektir. Yapılacak sondajlar, arazi çalışmaları ve laboratuvar deneyleri ile oluşturulacak raporda ;
a) Zemin koşullarının tanıtımı ( idealize zemin profili ),
b) Önerilen tasarım parametreleri,
c) İnşaat sırasında karşılaşılacak muhtemel sorunların çözümü,
d) Üst yapı ve temel yükleri dikkate alınarak oluşturulacak temel sistemine yönelik öneriler,
e) Yüzeysel temellerde minumum temel derinliği, temel tipinin muhtemel oturmalara göre tesbiti,
f) Temel sistemi için rijitlik önerileri,
g) Derin temel kazık tipi, kesiti ve boyunun seçimi,
h) Kazık yükleme deneyleri ile ilgili öneriler,
i) Yüzeysel ve derin temellerin Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik (DBYBHY) hükümleri çerçevesinde projesinin hesap ve tasarımına imkan verecek öneri ve sayısal değerler,
j) Zemin ıslahı gerekiyorsa ıslah türü ile ilgili açıklamalar,
k) Özel tür iksa gerekip gerekmediği, özel tür iksaların hesap ve tasarımına imkan verecek parametrik öneriler,
l) Kazı işlerine esas kazı güçlüğü ve kazı sınıfı önerileri,
m) Kazıdan çıkan zeminin dolgu ve benzeri amaçla korunabilirliği ve koşulları,
n) Özel drenaj ve yalıtım önerileri,
o) Gerekli hallerde zeminin etki büyütmesi ve sıvılaşma riski ile ilgili açıklamalar değerlendirmeler ve öneriler,
p) Dinamik etkilere maruz temeller ile ilgili değerlendirmeler,
3) Sondaj yerleri ve derinliği arazi konusunda bilgi verecek yeterli sayıda ve derinlikte seçilecektir. Bursa Büyükşehir Belediyesi’nin ilgili birimi veya İnceleme Kurulu gerekli görürse daha fazla sondaj isteyebilir.
4) Yüksek yapılarda (BS 20)den daha düşük kalitede beton kullanılamaz. Donatı cinsi olarak, kopma birim uzama değeri (%10) nun altında olan BÇ III kullanılmamalıdır.
5) Yüksek yapılarda, tekil temel sistemi uygulanmaz.
6) Yüksek yapı temellerinin tasarımında, özellikle yumuşak ve bozuk zeminlerde zemin-yapı etkileşimi hesapta dikkate alınacaktır.
7) Kazık başlık kirişlerinin boyutu en az (0.40x0.70) metre olmalıdır.
8) Kaya zemine oturan yüksek yapılarda devrilme tahkiki yapılacaktır.
9) Temel projelerinde alt yapıya ilişkin imalatların yeri gösterilecek ve özellikle depremde oluşabilecek yer değiştirmelerde veya farklı oturmalarda nasıl önlem alındığı belirtilecektir.
10) Yüksek yapıların deprem hesabında “Mod Birleştirme Yöntemi” veya “Zaman Tanım Alanında Hesap Yöntemi” kullanılacaktır. “Mod Birleştirme Yöntemi”ne göre analiz yapılması halinde hesaba katılacak yeterli titreşim modu sayısı “Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik”te (2007) verilen 2.8.3 Maddesi’ne göre belirlenecektir. Yüksek yapılarda, yapının mimari tasarımında düşey ve yatay simetri ve düzenliğe özen gösterilecektir. Gözönüne alınacak dinamik serbestlik dereceleri; döşemelerin yatay düzlemde rijit diyafram olarak çalıştığı binalarda Madde 2.8.2.1’e, döşeme süreksizliğinin bulunmadığı ve döşemelerin yatay düzlemde rijit diyafram olarak çalışmadığı binalarda Madde 2.8.2.2’ye göre hesaplanacaktır. “Zaman Tanım Alanında Hesap Yöntemi”nin seçilmesi durumunda “DBYBHY”te verilen 2.9 Maddesi’ne uyulacaktır. Elastik deprem kuvvetlerinin azaltılmasında kullanılan deprem yükü azaltma katsayısının (Ra(T)) ve taşıyıcı sistem seçiminde, “DBYBHY” 2.5 genel başlığı içinde geçen 2.3 denklemi ile 2.5.1 başlığı altında geçen maddelere uyulacaktır. Deprem yüklerinin süneklik düzeyi yüksek boşluksuz (bağ kirişsiz) betonarme perdeler ile süneklik düzeyi yüksek betonarme veya çelik çerçeveler tarafından birlikte taşınması halinde “DBYBHY” 2.5.2 maddesine uyulacaktır. Süneklik düzeyi normal sistem seçilmesi halinde perde kullanımı zorunludur ve süneklik düzeyi normal perde kullanımının tasarlanması halinde “DBYBHY” 2.5.3.1 maddesine, süneklik düzeyi yüksek perde seçilmesi durumunda 2.5.4.1 maddesine uyulacaktır.
11) Yüksek yapılarda, zemin katta yumuşak kat oluşumuna neden olacak mimari ve statik çözümlere izin vermeyecek önlemler alınmalıdır.
12) Her bir deprem doğrultusu için, binanın herhangi bir i’inci katındaki kolon veya perdelerde “DBYBHY” 2.18 denklemi ile hesaplanan etkin göreli kat ötelemelerinin kat içindeki en büyük değerinin ilgili kat yüksekliğine oranı (0.02) den büyük olamaz. Ayrıca ikinci mertebe etkiler; doğrusal elastik olmayan davranışı esas alan bir hesap yöntemiyle veya “DBYBHY” 2.10.2.1 maddesine göre değerlendirilecektir.
13) Kolonun brüt enkesit alanı, N_dm düşey yükler ve deprem yüklerinin ortak etkisi altında hesaplanan eksenel basınç kuvvetlerinin en büyüğü olmak üzere, Ac≥N_dm/(0.50f_ck) koşulunu sağlayacaktır.
14) Temel üst kotundan toplam yüksekliği (75.00) metreyi geçen yapılarda, sıcaklık, sünme ve büzülmeden doğan etkiler de, özellikle kolonların hesabında dikkate alınmalıdır.
15) Yüksek yapıların taşıyıcı elemanları 9.04 maddesine uygun olarak tasarlanacaktır.
16) Taşıyıcı elemanların tasarlanması betonarme binalar için “DBYBHY” 3. bölüm, çelik binalar içinse 4. bölüme göre yapılacaktır.
17) Yapısal çıkıntılara, mimari elemanlara, mekanik ve elektrik donanıma etkiyen deprem yüklerinin “DBYBHY” 2.11 başlığı altında geçen maddelere uyulacaktır.
18) Yangın merdivenlerinde, yangına karşı korunmuş mahallerde pas payı (4) santimetreden az olamaz. Taşıyıcı sistemlerin pas payları için TS.1263’teki yanmaya dayanıklılık sınıflarına uygun olarak
TS. 4065 deki çizelgelerde verilen değerler kullanılacaktır.
19) Çelik taşıyıcılı binalarda, çelik elemanlar, sıvama, betonla sarma vbg. yöntemlerle yangına karşı korunacaktır.
20) Belediyesince veya İnceleme kurulunca gerekli görülecek ilave hesap ve dökümanlar sağlanacaktır.

MADDE 9.07 MEKANİK TESİSATA İLİŞKİN ÖNLEMLER
1) Yüksek yapılarda, bodrum kat dahil olmak üzere her (30.00) metre yükseklik için, tesisat katı veya mekanik tesisat proje ve hesaplarına uygun olarak mekanik tesisatının gereksinimini karşılayacak tesisat alanı ayrılacaktır.
2) Yapının temiz su tesisatı, yükseklik zonlarına ayrılacak ve her fon ayrı hidrofor sistemiyle beslenecektir. Binanın tek hidrofor ile beslenmesi halinde her zon girişine basınç düşürücü vana konulacaktır. Bütün zon hidroforları, tesisat katı veya mahallerinde olabileceği gibi, mekanik tesisat merkezine de konulabilir. Konfor standardı yüksek binalarda gerekli görüldüğünde aynı zon dahilindeki kat girişlerine basınç düşürücü vana konulacaktır.
3) Yapının sıcak su kullanım tesisatı da temiz su tesisatına paralel olarak yükseklik zonlarına ayrılacaktır. Sıcak su tesisatı, gereksinim olduğu takdirde, ayrıca kullanım zonlarına ayrılacak, her zon ayrı bir boylerle beslenecektir.
4) Bakım olanağı olmayan mahallerde kör rögar yapılmayacaktır. Bu gibi yerlerde özel bağlantı elemanları kullanılacaktır. WC, lavabo vbg. gibi elemanların bağlantılarında bunlar için imal edilmiş özel bağlantı elemanları kullanılacaktır.
5) Pis su tesisatında, ana kolon havalandırmasının yanında, uç nokta havalandırması yapılacaktır. Vakum hesapları gerektiği takdirde sifonlar ayrı havalık hattına bağlanacaktır.
6) Her zonun en altındaki düşey boruya yerden 0.60mt yukarıya temizleme kapağı konulacaktır. Diğer borular PVC veya PİK olabilir.
7)Düşük döşeme yapılan Islak hacimlerde su izolasyonu yapılmalı ve dip süzgeci kullanılmalıdır. Düşük döşeme yapılmadığı takdirde asma tavan ile gizlenecektir. Asma tavanlarda, ses izolasyonu sağlanacaktır.
8) Ana su deposu, yüksek yapının yapılacağı bölgedeki alt yapı koşulları, günlük su ihtiyacı, ayrıca yangın rezervi de göz önüne alınarak hesaplanacak ve (±0.00) kotunun altında yapılacaktır. Tali su depoları, tesisat katları veya mahallerinde olabilir.
9) Isıtma ve soğutma tesisatı hesaplarında, güneş ısı kazançları, işletmedeki kullanım fonksiyonları göz önüne alınarak, zonlama yapılacaktır. Zon santralleri veya fan-coilleri, ait olduğu zonun en yüksek değerine, ısıtma kazanları merkezi su soğutma üniteleri binanın en yüksek değerine göre seçilecektir.
10) Güneş ısı kazançları hesabında, yapı elemanlarının gölgeleme etkisi zamana bağlı olarak göz önüne alınacaktır.
11) İnşaatta, ısı ekonomisi sağlayacak ısı izolasyonu, çift cam ,vbg. önlemler öncelikle alınmalıdır. Yapının konumu, kullanım koşulları yukarıdaki izolasyon önlemlerinin birini veya bir kaçını gereksiz kıldığı hallerde; her türlü enerji ekonomisi için yapılan ilave alternatif yatırımların geri ödeme süresi, işletme yoğunluğu göz önüne alınarak her türlü enerji giderleri ile karşılaştırılarak hesaplanacaktır. Bu süre iki yılı geçtiği takdirde ilave yatırımlardan kısmen veya tamamen vazgeçilebilir.
12) Isı hesaplarında, yükseklik etkisiyle oluşan baca ve çevre koşulları ile bağımlı, rüzgar etkisinin yaratacağı infiltrasyon ayrıca göz önüne alınacaktır. Isı ekonomisi yönünden infiltrasyonu azaltacak, döner kapı, rüzgarlıklı kapı, hava perdesi, vbg. önlemler alınarak mekanik tesisat projesinde ayrıca analiz yapılacaktır.
13) Isı hesaplarında, yangına karşı önlemlerde söz konusu edilen pozitif basınç sağlamak üzere verilen dış hava fazlası yanında, kullanıcılar için gerekli taze havada göz önüne alınacaktır.
14) Pis su, temiz soğuk ve sıcak su tesisatı, fan-coil ve klima santralı boruları, taze hava kanalları, kirli hava kanallarının geçişi için tesisat şaftları yapılacaktır. Şaftlara en fazla üç katta bir girilecek, şaft kapakları konulacaktır. Şaft kapakları, yangın sirayetini önlemek amacıyla sızdırmaz ve yangına dayanıklılık sınıfı en az F 60 olacaktır. Şaftlarda, çalışmak üzere platform ve gemici merdiveni yapılacaktır.
15) Her türlü tesisat mahalli veya tesisat katı, tesisatın imalatını takiben, yangın zonlarına uygun olarak sızdırmaz biçimde kapatılacaktır.
16) Her türlü boru, sağlam şekilde sıcaklık etkisi altında uzama ve büzülmelere izin verecek şekilde, kayıcı sabit suportlarla tespit edilecektir. Duvar ve döşeme geçişlerinde, kovanlar kullanılacaktır. Mekanik tesisat projesinde, tip suport detayları verilecektir.
17) Boruların genleşme ve büzülmelerini alacak kompansatörlerin kullanım yerleri gösterilecektir.
18) Binaların dilatasyon geçişlerinde tesisat boruları ve kanalları için gerekli önlemler alınacaktır.
19) Yıldırım boşalmaları potansiyel sürüklenmesinin önlenmesi için yapıya giren ve yapıdan çıkan bütün metal tesisat boruları eş potansiyel dengeleme barasına bağlanacaktır.

MADDE 9.08 ELEKTRİK TESİSATINA İLİŞKİN ESASLAR
1) Yüksek yapılarda, kuvvetli ve zayıf akım tesisat odaları bulunacaktır. Yapıda birden fazla bağımsız bölüm olması halinde, bu oda veya odalar amacına uygun olarak belirli katlarda ya da her katta olabilir.
Sayaç dolabı, panolar, tablolar gibi teçhizatın önlerinde en az (1.00) metre geçit mesafesi bırakılacaktır. Karşılıklı her iki duvarda da tesisat dolabı olması halinde bu mesafe(1.20) metreden az olamaz.
2) Yapı içinde, kuvvetli ve zayıf akım için tesisat şaftları ayrılacaktır. Gerekli hallerde elektrik tesisatlarının, mekanik etkilere veya suya karşı korunması koşuluyla mekanik tesisat şaftları da kullanılabilir.
3) Trafoların zemin üzeri normal katlarda tesis edilmesi halinde, kuru tip trafo kullanılacaktır. OG şaft sistemi ise kapalı tip olacak ve koruma sınıfı en az IP 40 seçilecektir.
4) Yapı içindeki yangın derecesi yüksek mahallerdeki AG panoları tam kapalı tipte olacaktır. Yapıya ait trafo olması halinde, elektrik tesisatı dağıtım sisteminde busbar veya benzeri kanal sistemi kullanılacaktır. Yapıda birden fazla bağımsız bölüm olması halinde kablo sistemi de kullanılabilir. Yangın zonları geçişlerinde, kablo kanalları yangına karşı izole edilecektir.
5) Yangın algılama ve ihbar devreleri (dedektör, buton, klâkson, ışıklı alarm vbg.) yangın su pompaları, sprinkler pompaları, toz pompaları, pozitif basınçlandırma fanları, duman tahliye fanları, asansör vbg. tesisatlarda kullanılan kablolar alev iletmez özellikte olacaktır. Aynı zamanda bu tesisatlarda çelik veya yine alev iletmez borular ve ek malzemeleri kullanılacaktır.
6) Yangın Algılama ve Uyarma Sistemleri :
a) Yapının konut amaçlı inşa edilmesi halinde; asansör makine dairesi, kalorifer dairesi, kat holleri, tesisat kat ve mahalleri, asansör boşlukları gibi müşterek kapalı mekanlarda yangın algılama detektörleri konulacak, kat holleri ile yangın merdivenlerinde ayrıca buton tesis edilecektir.
b) Yapının, otel, yurt, iş hanı gibi konut dışı bölümlerinde, yukarıda açıklanan özelliklere ek olarak bütün mekanlarda yeterli sayıda ve özellikte detektör tesis edilecektir.
c) Her katta en az bir adet ışıklı uyarma sistemi bulunacaktır. Tüm yapıda, (2) tonlu ve tonlardan birinin (500) Hz ile (1000) Hz arasında çalışma frekansı olan, ses seviyesi bütün mahallerde en az (65) dB veya ortam gürültüsünün (5) dB yukarısında, yeterince kornodan oluşan, Sesli Uyarma Sistemi bulunacaktır.
d) Yangın algılama sinyalinin alındığı katın belirlenmesi amacıyla, yangın merdivenlerinde her kat çıkışında ışıklı uyarı armatürleri bulunacaktır.
e) Her katta yangın kaçış yollarını gösteren, uygun aralıklarla yerleştirilmiş, enerji kesilmesi halinde bile en az (90) dakika çalışabilen acil kaçış yön armatürleri bulunacaktır. Ayrıca, güvenlik aydınlatmaları amacı ile genel mahallerde en az (90) dakika çalışabilen akülü aydınlatma armatürleri bulunacaktır.

f) Yangın anında itfaiyenin binaya girmesi istenen girişin üzerinde, ışıklı ve sesli ikaz bulunacaktır.
g) Yangın İhbar Santraline herhangi bir alarm ve arıza sinyali geldiğinde, sinyal kaynağının bulunduğu zon, santralın göstergelerinden belirlenmelidir. Yangın ihbarı, hat kopukluğu, hat kısa devresi, AC-DC arıza, toprak arızası gibi durumlar santraldan sesli ve ışıklı olarak izlenebilmeli, tüm ışıklı göstergeler bir buton ile test edilebilmelidir. Yangın ihbarı durumunda sesli ve ışıklı genel alarm verilmelidir.
Santrala panodan AC 220 V bağımsız bir hat ile beslenmelidir. Alarm sisteminin çalışma gerilimi DC 24V.’dur.
Yangın santralinde; yangın ihbarı alındığında asansörlerin önceden tanımlanmış acil çıkış katına yönelmesinde kullanılacak özel kontağı bulunmalıdır.
7) Jeneratörler
Konut dışı yapılarda ve (51.00) metreyi aşan konut yapılarında elektrik kesilmelerinde binanın acil gereksinimlerini karşılamak üzere otomatik olarak devreye giren jeneratör grupları kurulacaktır.
Jeneratör yük hesabı yapılarken aşağıdaki kriterlere uyulacaktır.
İkaz bilgi işaretleri, merdivenler ve jeneratör odası aydınlatmaları, asansörler (sıralı çalışacak şekilde ), yangın ihbar sistemi, haberleşme sistemi, pis su emme ve atma pompaları, temiz su pompaları, yangın pompaları, jokey pompaları, kritik havalandırma ve egzoz fanları (%100), Pano odası ve haberleşme merkezi aydınlatmaları (%50), koridorlar ve dış aydınlatmalar (%20), genel amaçlı bölümler (%15) oranında beslenecektir.
8) Yapıdaki tüm prizler güvenlik hatlı olacaktır. Konutlarda banyo ve mutfaklar için en az birer adet, işyerlerinde ise her bağımsız bölüm için en az bir adet (2) kw. gücünde özel priz hatları bulunacaktır. Elektrik tesisatında otomatik sigortalar kullanılacaktır. Yapıdaki her asansör için bir adet; iş hanı, konut gibi yapılarda her bağımsız bölüm için kolon hattında en az bir adet; kreş, yurt gibi yapılarda ise her priz hattında bir adet olmak üzere faz kaçak akım koruma cihazları kullanılacaktır.
9) Haberleşme kabloları, haberleşme sisteminden sorumlu kurum tarafından onaylı olacaktır. Kablolar, zayıf akıma ait tesisat şaftları, kanal ve borularından geçirilecektir.
10) Her türlü topraklama tesisatına ait toprak altında kalacak topraklama elemanları inşaatın temel safhasında çözümlenecektir. Yeni yapılacak binalarda temel topraklayıcı tesis edilmesi zorunludur.Tesiste ana tablodan tali tablolara ve alıcıların metal gövdelerine kadar devam eden bir topraklama şebekesi kurulacaktır. Kuvvet ve aydınlatma tesisatına ait metal gövdeli techizatlar, hava kanalları, her türlü boru donanımları, yapıya giren ve yapıdan çıkan metal borular, asansör ray ve makineleri eş potansiyel dengeleme barasına bağlanacaktır.
11) Yüksek yapılarda, yıldırımdan koruma sistemi yapılacaktır.
12) Yüksek yapıların çatılarına uyarı ışığı konulacaktır.

MADDE 9.09 RUHSAT BAŞVURUSUNDA İSTENEN BELGELER
1) Binanın yapılacağı arsaya ilişkin, madde 9.06 nın 1 ve 2 nci şıkkında istenen bilgileri içeren raporlar
2) Meteorolojik rüzgar ve dış sıcaklık veri raporları, malzeme etüdünü içeren yapısal analiz raporu, itfaiye raporu.
3) Avan proje, Mimar, Şehir Plancısı, İnşaat Mühendisi, Elektrik Mühendisi ve Makina Mühendisi tarafından kendi uzmanlık dallarında hazırlanmış binada yaptıkları işlemleri ve aldıkları önlemleri belirleyici raporlar, yapıya veya yapılara göre imar koşullarını ve kentsel tasarım koşullarını içeren rapor.
4) (51.00) metreyi aşan binalar için Çevre Bakanlığından alınmış ÇED raporu.(ÇED Yönetmeliği ve mevzuatı kapsamında değerlendirilmesi sonucunda ÇED raporu gerekiyor ise.)
5) Mimari, Statik, Mekanik Tesisat, elektrik ve Asansör Projeleri ve eklerine gerekli olan tasdik belgeleri.

1. 
   Mimari Uygulama Projeleri,
   

• 
  Yangın Tahliye Projesi.
  

2. 
   Statik Hesap ve betonarme Projeleri,
   

c) Mekanik Tesisat Projeleri,

• 
  Sıhhi Tesisat Projesi (Temiz su, pis su.)
  
• 
  Yangın Söndürme Projesi,
  
• 
  Fan – coil veya diğer borulu ısıtma, soğutma sistemi projesi,
  
• 
  Havalandırma, klima ve diğer duman emme ve basınçlandırma hava kanallı sistem projesi,
  
• 
  Mutfak, çamaşırhane vbg. Projesi,
  
• 
  Isıtma – soğutma santralı projesi,
  
• 
  Otomatik kontrol sistemi projesi,
  
• 
  Gerekli görüldüğünde Arıtma Tesisi Projeleri.
  

d- Elektrik Tesisat Projeleri

• 
  Kuvvetli akım (aydınlatma, motor, kompanzasyon vbg.)
  
• 
  Zayıf akım (haberleşme, tv, güvenlik, çağrı vbg.)
  
• 
  Yangın Algılama ve Uyarma projesi
  
• 
  Topraklama
  
• 
  Yıldırımdan korunma
  

e- Harita Uygulama Sorumluluğu (HUS) Projesi

6) BUSKİ tarafından onaylanmış pis su ve temiz su tesisatının şehir şebeke suyu ve kanalizasyon ile bağlantısının nasıl kurulacağını belirtir proje veya rapor.
7) Haberleşme sisteminden sorumlu kurum tarafından onaylanmış telefon, kablolu TV tesisat projeleri ve enerji veren kurum tarafından onaylanmış elektrik projesi.
8) Ön olur için yapılacak müracaatlarda, Madde 9.09 un 1,2,3 ve 4 üncü şıklarında istenen belgeler; inşaat ruhsatı için yapılacak müracaatlarda Madde 9.09 un 5,6 ve 7 nci şıklarında istenen belgeler aranacaktır. (Madde 12.04 .1 deki hükümler saklıdır.)

X. BÖLÜM

MUVAKKAT YAPILAR

MADDE 10.01 MUVAKKAT YAPILAR

Umumi hizmetlere ayrılan yerlerde muvakkat yapılar: Tamamı kamu hizmetine tahsis edilmiş alanlara rastlayan yerler veya kalan parçası plan ve yönetmelik hükümlerine göre yapı yapılmasına uygun olmayan arsalar kamulaştırılıncaya kadar sahipleri tarafından olduğu gibi kullanılmaya devam olunur .

Bu gibi yerlerden 5 yıllık imar programına dahil olmayanlar da imar yükseklikleri iki kat (6.50) metreyi, toplam inşaat alanı (250.00) m² yi geçmemek, birden fazla bodrum kat yapılmamak, imkan dahilinde oluşmuş ve oluşacak yol güzergahlarına tesadüf ettirilmemek suretiyle imar planı tatbikatına kadar sahiplerinin isteği üzerine Belediye Encümenince muvakkat yapı yapılmasına izin verilir. Bir parselde birden fazla muvakkat yapıya izin verilmesi halinde, bu yapıların inşaat alanları toplamı (250.00) m² den ve imar yükseklikleri iki kat (6.50) metreden fazla olamaz.
Bu yapının, imar planına göre bulunduğu bölgenin özellikleri ve Belediye Başkanlığının teklifi de göz önüne alınarak, hangi maksat için yapılıp kullanılabileceği Belediye Encümenince tayin ve tespit olunur. Mülk sahibi bu amacın dışına çıkamaz. Muvakkat ruhsat süresi 10 yıldır. Yapı izni verilmeden önce, Belediye Encümeni kararının gün ve sayısının 10 yıllık müddet için muvakkat inşaat olduğunun ve diğer gerekli ölçü ve şartlarının, tapu kaydına şerh edilmesi gereklidir. Muvakkatlık süresi, tapu kaydına şerh verildiği günden başlar.
Plan uygulanırken, muvakkat inşaat ve tesisler yıktırılır. 10 yıllık muvakkatlık süresi dolduktan sonra veya 10 yıl dolmadan yıktırılması veya kamulaştırılması halinde, muvakkat bina ve tesislerin 2942 ve 4650 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun hükümlerine göre takdir edilecek bedeli sahiplerine ödenir.

XI . BÖLÜM

KAMUYA AİT YAPI VE TESİSLERE RUHSAT VERİLMESİ

MADDE 11.01 KAMUYA AİT YAPI VE TESİSLERE RUHSAT VERİLMESİ
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yapılacak veya yaptırılacak yapılara imar planlarında o amaca tahsis edilmiş olmak, plan ve mevzuata aykırı olmamak ve bu yönetmelikte getirilmiş hükümlere uymak üzere mimari, statik, tesisat ve her türlü fenni mesuliyeti bu kamu kurum ve kuruluşlarınca üstlenilmesi ve mülkiyetin belgelenmesi kaydı ile avan projeye göre ruhsat verilir.
Belediyeler 3.06 maddesine istinaden çevreye uyum ve estetik açıdan kurallar getirebilirler.

Kamu kurum ve kuruluşlarınca yapılan veya yaptırılacak olan kara yolu, demir yolu, tünel, köprü, menfez, baraj, hidroelektrik santralı, sulama ve su taşıma hatları, enerji nakil hatları, boru hatları (doğal gaz boru hattı ve benzeri) silo, rafineri gibi enerji, sulama, tabi kaynaklar, ulaştırma ve iletişim hizmetleri ile ilgili tesisler ve bunların müştemilatı niteliğinde olan kontrol kulübesi, trafo, eşanjör, elavatör, konveyör gibi yapılar inşaat ruhsatına tabi değildir. Bu tür yapı ve tesislerin inşasına başlanacağının, ilgili yatırımcı kamu kurum ve kuruluşu tarafından mülkiyete ilişkin bilgi ile birlikte yazılı olarak ilgili belediyesine bildirilmesi gerekir. İlgili belediye çevreye uyum ve estetik açıdan inceleme gereği duyduğu yapılarda sadece mimari projeyi onaylayarak izin verir. Bursa Büyükşehir Belediyesi Aykome Yönetmeliği Hükümleri saklıdır.

Devletin güvenlik ve emniyeti ile Türk Silahlı Kuvvetlerinin harekat ve savunması bakımından gizlilik arz eden yapılara; Belediyeden alınan imar durumuna göre kat nizamı, cephe hattı, inşaat derinlği ve yapı inşaat alanına uyularak projelerinin kurumlarınca onaylandığı, mimari, statik ve tesisat sorumluluğunun kurumlarına ait olduğu ilgili Belediyesine yazı ile bildirildiği takdirde 12.04.1 maddesinde sayılan belgeler aranmaksızın yapı ruhsatı verilir. Bu alanlarda imar planında yapılaşmaya ilişkin herhangi bir not olmaması halinde bitişik adalardaki bina yüksekliği aşılamaz.

XII.BÖLÜM

RUHSATLAR

MADDE 12.01 RUHSAT ALINMASI KOŞULU

Kişiler ve kuruluşlarca kendilerine ait tapusu bulunan veya tapu yerine geçen kamu kurum ve kuruluşlarının vermiş oldukları tahsis veya irtifak hakkı tesis belgeleri ile Büyükşehir Belediyesi sınırları içinde arazi, arsa veya parsellerde imar kanunu, imar planı ve bu yönetmelik koşullarına uygun olarak yapılacak her türlü yapı için, ilgili belediyesinden yeni, ilave veya esaslı tamir ve tadilat yapı ruhsatı alınması zorunludur. Ruhsat alınmadan hafriyat yapılamaz.

MADDE 12.02 YAPI RUHSAT BAŞVURUSU ÖNCESİ ALINACAK BELGELER

MADDE 12.02.1 İMAR DURUMU ALMAK İÇİN İSTENEN BELGELER

1- Dilekçe

2- Çap örneği
Parselasyon Planı gerektiren hallerde, bu işlem için ilgilisinden başka bir belge istemeden yukarıdaki evrak, ilgili birime gönderilecek ve sonucunda imar durumu verilecektir.

MADDE 12.02.2 KOTLU KROKİ ALMAK İÇİN İSTENEN BELGELER

1- Dilekçe

2- İmar Durumu

3- Ayrık nizama tabi yerlerde bina veya binaların köşe noktalarını gösteren yerleşim planı.

MADDE 12.02.3 TEVHİD-İFRAZ-TERK-İHDAS İÇİN İSTENEN BELGELER
1- Dilekçe

2- İmar Durumu

3- Tapu

Tevhid işlemleri ilgilisinin talebi halinde Belediyesince yapılır.

MADDE 12.03 YAPI RUHSATINA ESAS UYGULAMA PROJELERİNİN HAZIRLANMASI
MADDE 12.03.1 PROJELERİN ÇİZİM STANDARTLARI
Yapı ruhsatına esas projelerin Bayındırlık ve İskan Bakanlığı' nca hazırlanarak yayınlanmış bulunan "Mimari Proje Düzenlemesi Esasları", "İnşaat Mühendisliği Proje Düzenleme Esasları", "Makina Mühendisleri Proje Düzenleme Esasları", "Elektrik Mühendisliği Proje Düzenleme Esasları" " Peyzaj Mimarları Proje Düzenleme Esasları" başlıklı şartnamelere, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığınca hazırlanan "Doğalgaz ve Havagazı İç Tesisat ve Dönüşüm Şartnamesi" ne, 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa, 2560 sayılı kanun gereğince BUSKİ Genel Müdürlüğüne ait yönetmeliğin ilgili hükümlerine, Türk Standartları Enstitüsü Yönetmeliklerine ve ilgili meslek odalarının çizim ve tanzim normlarına uygun olması zorunludur.
MADDE 12.03.2 PROJELERİN ÇİZİM VE TANZİM NORMLARI
Tüm projeler kendi içlerinde, diğer projelerle uyumlu olmak zorundadır.
1) Mimari Proje: Mimarlar tarafından hazırlanan avan veya uygulama projesidir. (3 Takım)

• 
  1/500 veya 1/200 veya 1/100 ölçekli vaziyet planı
  
• 
  1/50 veya 1/100 ölçekli temel, bodrum kat, kat planları ve çatı planı,
  
• 
  1/50 veya 1/100 ölçekli en az 2 tam kesit, (en az bir adedi merdivenden geçirilecektir.)
  
• 
  Gerektiğinde sistem kesitleri ve nokta detayları 1/20, 1/10, 1/5, 1/2, 1/1 ölçekte yapılacaktır.
  
• 
  1/50 veya 1/100 ölçekli bütün cephe resimleri.
  
• 
  Yangın tahliye projesi (3 Takım)
  

Belediyelerce, yapıların büyüklüğü ve bazı özellikleri dolayısı ile uygun görülenlerin mimari projeleri 1/100 veya 1/200 ölçekli, ancak 1/50 ölçekli proje tekniğinde çizilmiş olmak kaydı ile de hazırlanabilir.
2) Statik Proje: Mimari Projesine uygun olarak, İnşaat Mühendisi tarafından hazırlanan, taşıyıcı sistem projesidir. (Taşıyıcı sistem çizimleri 3 takım, statik hesap 2 takım)

* Statik projeler, Büyükşehir Belediyesi’nin veya ilçe belediyesi ilgili birimince onaylanmış zemin etüt raporuna göre düzenlenir .

* Çelik karkas binalarda çelik yapı hesabı ve 1/20, 1/50, 1/100 ölçekli detay resimleri,

* Betonarme binalarda betonarme hesap ve 1/20, 1/50, 1/100 ölçekli detay resimleri,

* Ahşap binalarda ahşap statik hesap ve 1/20, 1/50, 1/100 ölçekli detay resimleri,

* Yığma binalarda temel ve döşeme hesap ve 1/20, 1/50, 1/100 ölçekli detay resimleri,

* Asma çatılı binaların çatı hesabı ve projesi,

*İstinat yapısı hesabı ve 1/20, 1/50, 1/100 ölçekli detay resimleri,

* 1/50 ölçekli proje tekniğinde çizilmiş olmak kaydı ile Belediyelerce, yapıların büyüklüğü ve bazı özellikleri göz önünde bulundurularak, uygun görülenlerin statik (taşıyıcı sistem) projeleri 1/100 veya 1/200 ölçekli olarak da hazırlanabilir.

3) Elektrik Projesi: Elektrik Mühendisleri Odasından SMM (Serbest Müşavir Mühendis)belge alma koşullarını sağlayan Elektrik, Elektrik-Elektronik, Mühendislerinin mimari projeye ve ölçeğine uygun olarak elektrik tesislerinin yapılış şeklini gösteren ve her türlü ana ve yardımcı donanımın miktarının belirlendiği çizim, hesap ve şartnamedir.”

Elektrik Tesisat Projesi Elektrik İç Tesisleri Proje Hazırlama Yönetmeliği’nin 9. maddesinde belirtilen tesisat projeleridir. (3 Takım)

• 
  Yangın Algılama Projesi (3 Takım)
  

4) Tesisat Projesi: Mimari projeye uygun olarak makine mühendisleri tarafından hazırlanan, ölçekleri yapının büyüklüğüne ve özelliğine göre belirlenen sıhhi tesisat, kalorifer, ısıtma-havalandırma, arıtma, atık su, artık su, kanalizasyon, yangın tesisat, bio-medikal, ısı yalıtım projeleri ile elektrik mühendisleri ile birlikte hazırlanan asansör projeleridir.

• 
  Binanın atık ve artık su çıkışlarının kanalizasyon sistemine bağlantısı gösterilecektir.
  
• 
  Kalorifer Tesisat Projesi (3 Takım)
  
• 
  Sıhhi Tesisat Projesi (3 Takım)
  
• 
  Isı Yalıtım Projesi (3 Takım)
  
• 
  Asansör Projesi (3 Takım)
  
• 
  Yangın Söndürme ve Tesisat Projesi (3 Takım)
  

5) Harita Uygulama Sorumluluğu (HUS) Projesi : Mimari Projeye uygun olarak Harita Mühendisleri tarafından hazırlanan, mimari vaziyet planının ve varsa istinat yapılarının araziye aplikasyonunu gösteren 1/1000, 1/500, 1/200, 1/100 veya 1/50 ölçekli planlar ve binanın veya binaların zemindeki köşe noktalarının yatayda ve düşeyde ülke yüzey ağı koordinat sistemine (ÜYAKS) dayalı koordinat listesidir.(3 takım)

6) Peyzaj Projesi : Mimari Projeye uygun olarak peyzaj mimarları tarafından hazırlanan projedir. İmar planında belirtilen yerlerde peyzaj projesi yapılması zorunludur.

• 
  1/200,1/100, 1/50 ölçekli plan,
  
• 
  Gerektiğinde 1/200,1/100, 1/50 ölçekli yeteri kadar kesit,
  
• 
  Gerekirse 1/20,1/10, 1/5,1/2, 1/1 nokta detayları olacaktır.
  

MADDE 12.03.3 PROJELERİN BAŞLIK PAFTALARINDA BULUNMASI

GEREKEN BİLGİLER
Uygulama Projelerinin Başlık Paftasında;

ARSANIN;

• 
  Belediyesi,
  
• 
  Tapu kayıt bilgileri,
  
• 
  Özel durumlarda varsa ihtiva ettiği yapılar,
  

YAPININ;

• 
  Cinsi,
  
• 
  Kat adedi,
  
• 
  Malzeme Listesi,
  
• 
  Bina Taban alanı ve inşaat alanı,
  
• 
  Kullanma amacı,
  
• 
  Sahibi,
  
• 
  Müteahhidi,
  
• 
  Proje müellifinin, adı ve soyadı, unvanı, diploma no, oda sicil no yıllık büro tescil belgesi no,
  
• 
  Proje sicil belgesi
  

bulunması zorunludur.

MADDE 12.04 YAPI RUHSATI BAŞVURUSU
Yapı ruhsatı almak için aşağıda sözü geçen belgeler ve bu belgelere dayanarak ilgili Belediyesince onanan yapı projeleri ile parsel maliklerinin veya kanuni vekillerinin müracaatı halinde;
1) Tüm parsel malikleri veya noterden onaylı vekilleri, gerekli hallerde komşu muvaffakatı,

2) Gerekli vergi, resim ve harçlar ile ücretlerin tahsil olunması,
3) Yürürlükteki kanun ve mevzuata göre yapıların denetimini kuruluş veya kişilerin üstlenmesi halinde ruhsat verilir.
MADDE 12.04.1 YAPI RUHSAT BAŞVURUSU İÇİN İSTENEN BELGELER
1) Dilekçe
2) Tapu (Malikler listesi ruhsat aşamasında alınacaktır.)
3) Çap
4) İmar Durumu (Son bir yıl içinde verilmiş ve ruhsat aşamasında geçerliliği kontrol edilecektir.)
5) Röperli Kroki_Aplikasyon krokisi , (Şuyulama ve İmar Uygulamaları ve kadastro yenilemesi sonucunda oluşan parsellerde Belediye Harita Bürosunca verilecektir).
6) Kotlu Kroki (İlgili Belediyenin Harita Bürosunca verilecektir.)
7) Zemin Etüd Raporu
8) Uygulama projeleri
9) Sığınak yazısı (proje tetkik aşamasında)
10) Yapının denetimini üstlenen kuruluş veya kişilerin vereceği taahhütname

MADDE 12.05 PROJELERİN TETKİKİ AŞAMASINDA UYULACAK ESASLAR

1) İmar Yönetmeliği, imar planı ve açıklama raporları, imar istikamet rölövesi ve inşaat kotlandırma belgelerinde belirtilenler dışında proje müellifi tarafından projenin çizimi sırasında hatalı yapılan ya da eksik çizilen kısımlar için projelerde düzeltme yapılmaması, hatalı ve eksik kısımların proje orjinalinde düzeltilerek ozalit kopyaların tekrar çekilmesi, zorunluluk halinde yapılan düzeltmelerin proje müellifi ve projeyi inceleyenler tarafından, paraf ve resmi mühürle düzeltilmesi zorunludur.
2) Mimari, statik hesap ve detay resimleri ve mecra projelerinin birleştirilmesi için yapılan ozalit eklentisi dışında, projelerin ozalit kopyalarında ek yapılmaması, mimari proje, statik proje ve mecra projelerinin birleştirilmesi için yapılan, ek yerlerinin proje müellifi ve inceleyenler tarafından iki yerinden imzalanarak resmi mühürle mühürlenmesi, ancak büyük tesislere ait projelerden eklenmesi mümkün olmayanların bir anahtar paftada gösterilmesi ve proje tamamının kaç paftadan ibaret olduğunun proje onay sahifesine yazılarak imzalanıp mühürlenmesi gerekir.
3)Projenin onay sahifesinin, projelerin zamanla yıpranıp imzaların kaybolmasına imkan vermeyecek bir yerinde (Örneğin dıştan bir iç sahifede ya da bir kapak altında) olması ve bu sahifede projeyi mimari, statik ve mecra yönünden inceleyenlerle, onaylayanın adı soyadı, meslek ünvanı, oda numarası, tarih ve imzasının bulunması gerekir.

MADDE 12.06 YAPI RUHSATI VERME İŞLEMİ

a) İlgili belediyesinin imar birimine teslim edilen başvuru dilekçesi ve ekleri incelendikten sonra eksik ve yanlışı yoksa başvuru tarihinden itibaren en geç 30 gün içerisinde yapı ruhsatı verilir. Yapı ruhsatının onaylandığı tarih, yapı ruhsat müddetinin başlama tarihidir.
b) Eksik ve yanlış görülen hususlar tespit edilirse başvuru sahibine en geç 15 gün içerisinde, eksik ve yanlışlar bildirilir. Eksik ve yanlışlar giderildikten sonra yapılan ikinci başvurudan itibaren en geç 15 gün içerisinde yapı ruhsatı verilir.
c) Projeler uygun görülüp, yapı ruhsatı tanzim edilmeden önce yapı ruhsatı verme süresi içinde inşaata başlanıp başlanmadığı yerinde kontrol edilir.
d) Yapı ruhsatının tanzimi sırasında ilgili kanun ve mevzuata göre yapı denetimini üstlenen kuruluş veya kişilerin sorumluluk imzası aranır.

MADDE 12.07 ESASLI TAMİR VE TADİLAT-İLAVE İNŞAAT VE RUHSAT

YENİLEME İŞLEMLERİ

Ruhsatı alınmış yapılarda herhangi bir değişiklik yapılması halinde;

a) Yapılacak değişiklik binanın bütününde ise; mimari projenin yeniden tanzim edilmesi gereklidir. Bu değişiklik, yapının statik hesaplarında da değişiklik yapılmasını gerektiriyor ise yenilenmiş statik (taşıyıcı sistem) proje ve hesapları istenir.

b) Proje üzerinde basit düzeltmeler yapılması mümkün olan durumlarda, ayrıca tadilat projesi istenmez ve bu düzeltmeler proje müellifi tarafından bütün nüshalarda aynı şekilde yapılarak, proje müellifi ve belediyesince onaylanır.
c) Yapılacak değişiklik yapının dış duvarlarını veya pencerelerini ve dış kapılarını değiştiriyorsa ısı yalıtım projesi ve/veya ısı yalıtım raporu yeni duruma göre yeniden düzenlenir.
d) Ruhsat süresi içinde hiçbir tadilatı olmayan yapılarda; belediye fen elemanları, mal sahibi ve yapının denetimini üstlenen kuruluş veya kişiler tarafından inşaat durum tespiti yapılıp, eski onaylı projesinin üzerine vize yapılmak ve yeni ruhsat belgesi düzenlemek suretiyle (yapı sahipleri veya kanuni vekillerinden birinin talebi ile) ruhsat yenileme yapılır.
e) Yapı ruhsatı alınmış inşaatlarda yapılacak, ruhsata tabi ilave ve esaslı tamir ve tadillerde ilgili idarece proje müellifinin uygun görüşü alınır.

MADDE 12.08 RUHSAT SÜRESİ

Yapıya başlama süresi ruhsat tarihinden itibaren 2 yıldır. Bu süre içerisinde toprak vizesi alınmadığı veya yapıya başlanıpta her ne sebeple olursa olsun, başlama müddeti ile birlikte beş yıl içerisinde bitirilmediği takdirde verilen ruhsat hükümsüz sayılır. Bu durumda yeniden ruhsat alınması zorunludur. Başlanmış inşaatlarda müktesep haklar saklıdır.

Ruhsat yenilenmesi ve proje değişikliği sırasında ayrıca harç alınmaz. Ancak yapı inşaat alanında artış, bağımsız bölümlerin brüt alanında veya niteliğinde değişme olması durumunda yeniden hesaplanacak harçtan, daha önce ödenen harç tutarı çıkartılır. Yeni durumda hesaplanan harç tutarında azalma olması halinde iade yapılmaz. Diğer kanunlardaki muafiyet hükümleri saklıdır.

MADDE 12.09 YAPI YERİNDE BULUNDURULMASI GEREKEN LEVHA VE BELGELER

Ruhsat ve eklerinin, yapı denetim defterinin, Çalışma Müdürlüğü yapı iş defterinin yapı yerinde bulundurulması zorunludur. Ayrıca inşaat süresince yapı yerinde mal sahibinin, mimarının, statik ve tesisat proje müelliflerinin, yapı denetimini üstlenen kuruluş veya kişilerinin , müteahhidinin isimleri ile inşaat ruhsat numara ve tarihini içeren en az (0.75/1.00) metre boyutlarında bir levhanın, herkes tarafından rahat görülebilecek bir yerde asılı olarak bulundurulması gereklidir. Aksine davranışlarda sorumluluk yapı sahibine ve müteahhidine aittir. İmar Kanununun 42inci.maddesi kapsamında işlem yapılır.

MADDE 12.10 İNŞAAT YERİNDE ALINMASI GEREKLİ ÖNLEMLER

İnşaatın ve tamiratın devamı ile bahçenin tanzim ve ağaçlandırılması sırasında, kamuya ve komşulara ait yerlerin işgal edilmemesi ve buralardaki yeraltı ve yerüstü tesislerin tahrip olunmaması ve bunlara zarar verilmemesi, taşıt ve yayaların gidiş ve gelişinin zorlaştırılmaması, can ve mal güvenliklerinin sağlanması, yol cephesindeki parsel sınırlarının ve gerekli ise komşu parsel sınırlarının her türlü tehlikeyi önleyecek şekilde tahta perde veya uygun bir malzeme ile kapatılması ve yol cephelerinin geceleri aydınlatılması zorunludur. Yapı, yol kenarında yapıldığı takdirde, yolun bakım ve onarımı ile ilgili belediyece saptanacak zorunlu durumlarda, söz konusu belediyeden onay alınarak yaya kaldırımlarının bir kısmının işgaline izin verilir. Yapı işlerinde işçi sağlığı ve iş güvenliği tüzüğüne göre önlemlerin alınması zorunludur. Bu önlemlerin alınmasından sorumlu olanlar, yapı sahibi veya kanuni vekil, müteahhit, ilgili kanun ve mevzuata göre yapı denetimini üstlenen kuruluş veya kişilerdir.

MADDE 12.11 CEZA HÜKÜMLERİ
İmar kanunu ve bu yönetmelikte tarif edilmiş imar ile ilgili uygulamalarda; bu yönetmelikte belirtilmiş tarif ve hükümlere uymayanlar ile ruhsat alınmadan yapıya başlandığı veya ruhsat ve eklerine aykırı yapı yapıldığı tespit edildiği takdirde, imar kanununun 32 nci ve 42 nci maddelerine göre işlem yapılır.

Fenni mesulün görevlerini yerine getirmemesi, imar kanunu ve imar yönetmeliğine uymaması, ruhsat ve eklerine aykırı işlem yapılması, görevini kötüye kullandığının tespit edilmesi durumunda, fenni mesuller birinci tespitte uyarı cezası ile, birinci tespitten başlayarak 5 yıllık süre içindeki ikinci tespitte bir yıl, üçüncü tespitte üç yıl süre ile Büyükşehir Belediyesi sınırları dahilinde fenni mesuliyet üstlenemezler.

Yapı Denetimi Hakkında Kanun kapsamında kalan yapılarda, denetim görevini yerine getirmeyen Yapı Denetim Kuruluşları hakkında, Kanun’un ilgili ceza hükümleri uygulanır.
MADDE 12.12 BİNALARIN YANGINDAN KORUNMASI HAKKINDA YÖNETMELİK GEREĞİ UYULMASI GEREKEN ESASLAR:
( 14.10.2010 tarih ve 2010/415 Esas, 861 sayılı Meclis Kararı)

12.12.1- Konut alanında olup bodrum ve çatı arası dâhil tüm yapı yüksekliği 21.50m'yi geçen yapılar veya bodrumunda 20 araçlık otopark yeri ayrılması gereken (ya da bodrumu 600 m2 geçen) yapılarda, ticaret bölgesinde kalan veya zemin katta ticari faaliyet sürdüren en az 50 kişi kullanımlı tüm sosyal içerikli binalar için;
a- Uygulama projelerine esas olmak üzere, mimari proje ile Bursa Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Dairesi Başkanlığına Ön Olur müracaatı yapılacaktır. Ön olur müracaatlarında, Belediye Gelir Tarifesinde belirlenen miktar üzerinden ücretlendirme yapılır.

b- İlçe belediyelerine yapı ruhsat müracaatlarında, Bursa Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Dairesi Başkanlığından uygunluk görüşü alınacaktır. Ön Oluru bulunmayan projeler değerlendirilmeye alınmaz. Müracaatları ilçe belediyeleri resmi yazı ile yapacaktır.

c- İlçe Belediyelerince yapı kullanma izni müracaatlarında, Bursa Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Dairesi Başkanlığından uygunluk görüşü alınacaktır. Ön Olur ve yapı ruhsat müracaatında uygunluk görüşü bulunmayan talepler değerlendirilmeye alınmaz. Müracaatları ilçe belediyeleri resmi yazı ile yapacaktır.


12.12.2- Mimari projelerin hazırlanmasında Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik gereği uygulama projeleri hazırlanacaktır. Bursa Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Dairesi Başkanlığı’ndan alınacak ön olur ve uygunluk görüşlerinde (yapı ruhsat ve yapı kullanma izni müracaatlarında), aşağıdaki maddelere uygunluk esas alınacaktır:
1- YANGIN TAHLİYE PROJESİ

1.1 BYKHY Madde 4 (üü) gereği: Yangın tahliye projesi; mimari proje üzerinde, kaçış yollarının, yangın merdivenlerinin, acil durum asansörlerinin, yangın dolaplarının, itfaiye su verme ve alma ağızlarının ve yangın pompalarının yerlerinin renkli olarak işaretlendiği projeyi ifade eder.

1.2 BYKHY Madde 6 (4) gereği: Binaların yangın algılama ve söndürme projeleri, tesisat projelerinden ayrı olarak hazırlanır. Bir kat alanı 2000 m2’den fazla olan katların tahliye projeleri mimari projelerden ayrı olarak hazırlanır. Tahliye projeleri diğer yapılarda mimari projelerde gösterilir. Projeler; ilgili belediye itfaiye birimlerinin uygun görüşü alındıktan sonra, ruhsat vermeye yetkili merciler tarafından onaylanarak uygulanır. Belediye itfaiye birimlerince, projelerde değişiklik veya ilâve gerekli görülmesi halinde, istenilen değişiklik veya ilâvenin bu Yönetmeliğin hangi maddesine istinaden gerekli görüldüğünün belirtilmesi mecburidir. Yorumlanması gereken, açıklık gerektiren veya belirsiz olan konularda Bayındırlık ve İskân Bakanlığının görüşü alındıktan sonra işlem ve uygulama yapılır.
2- YANGIN GÜVENLİK HOLÜ TANIMI, ÖLÇÜLERİ ve Y.G.H GEREKTİREN HALLER

2.1 BYKHY Madde 34 (1) gereği: Yangın güvenlik holleri; kaçış merdivenlerine dumanın geçişinin engellenmesi, söndürme ve kurtarma elemanlarınca kullanılması ve gerektiğinde engellilerin ve yaralıların bekletilmesi için yapılır. Hollerin, kullanıcıların kaçış yolu içindeki hareketini engellemeyecek şekilde tasarlanması şarttır.

2.2 BYKHY Madde 34 (2) gereği: Yangın güvenlik hollerinin duvar, tavan ve tabanında hiçbir yanıcı malzeme kullanılamaz ve bu hollerin, yangına en az 120 dakika dayanıklı duvar ve en az 90 dakika dayanıklı duman sızdırmaz kapı ile diğer bölümlerden ayrılması gerekir.

2.3 BYKHY Madde 34 (3) gereği: Yangın güvenlik hollerinin taban alanı, 3 m²’den az, 6 m2’den fazla ve kaçış yönündeki boyutu ise 1.8 m’den az olamaz.

2.4 BYKHY Madde 34 (4) gereği: Acil durum asansörü önünde yapılacak yangın güvenlik holü alanı, 6 m2’den az, 10 m2’den çok ve herhangi bir boyutu 2 m’den daha az olamaz.

2.5 BYKHY Madde 34 (7) gereği: Acil durum asansörü ile yapı yüksekliği 51.50 m’den fazla olan binalarda kaçış merdiveni önüne yangın güvenlik holü yapılması zorunludur. Acil durum asansörünün yangın merdiveni önündeki güvenlik holüne açılması gerekir.

2.6 BYKHY Madde 46 (2a) gereği: “Merdiven, bodrum katlar dâhil 4 kattan çok kata hizmet veriyor ise, konutlar için özel durumlar hariç olmak üzere, bodrum katlarda merdivene giriş için yangın güvenlik holü düzenlenir.”

2.7 BYKHY Madde 48 (5c) gereği: “Yapı yüksekliği 30.50 m’den fazla ve 51.50 m’den az olan konutlarda, birbirlerine alternatif, her ikisi de korunumlu ve en az birinde yangın güvenlik holü düzenlenmiş veya basınçlandırma uygulanmış 2 kaçış merdiveni yapılması mecburidir.

2.8 BYKHY Madde 48 (5ç) gereği; Yapı yüksekliği 51.50 m’den yüksek olan konutlarda, birbirlerine alternatif ve yangın güvenlik holü olan ve basınçlandırılan en az 2 kaçış merdiveni yapılması şarttır.
3- KORUNUMLU MERDİVEN GEREKTİREN HALLER

3.1- BYKHY Madde4 (ee) gereği: Korunumlu merdiven: Yangına karşı dayanıklı bir malzeme ile çevrili veya yangından etkilenmeyecek şekilde düzenlenen merdiveni ifade eder.

3.2 BYKHY Madde34 (6) gereği: Aksi belirtilmedikçe kaçış merdivenlerine, bir yangın güvenlik holünden veya kullanım alanlarından bir kapı ile ayrılan hol, koridor veya lobiden geçilerek ulaşılır.

3.3 BYKHY Madde38 (3) gereği: Kaçış merdivenlerinin duvar, tavan ve tabanında hiçbir yanıcı malzeme kullanılamaz ve bu merdivenler, yangına en az 120 dakika dayanıklı duvar ve en az 90 dakika dayanıklı duman sızdırmaz kapı ile diğer bölümlerden ayrılır.

3.4 BYKHY Madde48 (5b) gereği: Yapı yüksekliği 21.50 m’den fazla ve 30.50 m’den az olan konutlarda, en az 2 merdiven düzenlenmesi, merdivenlerden en az birisinin korunumlu olması ve her daireden 2 merdivene de ulaşılması gerekir.

3.5 BYKHY Madde 48 (5c) gereği: Yapı yüksekliği 30.50 m’den fazla ve 51.50 m’den az olan konutlarda, birbirlerine alternatif, her ikisi de korunumlu ve en az birinde yangın güvenlik holü düzenlenmiş veya basınçlandırma uygulanmış 2 kaçış merdiveni yapılması mecburidir. Kattaki konutların her birinin içinden bir yangın güvenlik holünden geçilerek yangın merdivenine ulaşılıyor ise binanın genel merdiveninin korunumlu olması gerekli değildir.
4- ASANSÖRLERİN DURUMLARI

4.1 - BYKHY Madde62- (4) gereği: Asansör kuyusunda en az 0.1 m2 olmak üzere kuyu alanının 0.025 katı kadar bir havalandırma ve dumandan arındırma bacası bulundurulur veya kuyular basınçlandırılır. Aynı anda bodrum katlara da hizmet veren asansörlere, bodrum katlarda korunmuş bir koridordan veya bir yangın güvenlik holünden ulaşılması gerekir. Asansörlerin kapıları, koridor, hol ve benzeri alanlar dışında doğrudan kullanım alanlarına açılamaz.

4.2 BYKHY Madde 62 - (6) gereği: Asansör kapısı, yangın merdiven yuvasına açılamaz.

4.3 BYKHY Madde 63- (1) gereği: Acil durum asansörü; bir yapı içinde yangına müdahale ekiplerinin ve bunların kullandıkları ekipmanın üst ve alt katlara makul bir emniyet tedbiri dâhilinde hızlı bir şekilde taşınmasını sağlamak, gerekli kurtarma işlemlerini yapmak ve aynı zamanda engelli insanları tahliye edilebilmek üzere tesis edilir.

4.4 BYKHY Madde 63- (2) gereği:Yapı yüksekliği 51.50 m'den daha fazla olan yapılarda, en az 1 asansörün acil hâllerde kullanılmak üzere acil durum asansörü olarak düzenlenmesi şarttır.

4.5 BYKHY Madde 63- (3) gereği: Acil durum asansörleri önünde, aynı zamanda kaçış merdivenine de geçiş sağlayacak şekilde, her katta 6 m2’den az, 10 m2’den çok ve herhangi bir boyutu 2 m’den az olmayacak yangın güvenlik holü oluşturulur.

4.6 BYKHY Madde 63- (4) gereği: Acil durum asansörünün kabin alanının en az 1.8 m², hızının zemin kattan en üst kata 1 dakikada erişecek hızda olması ve enerji kesilmesi hâlinde, otomatik olarak devreye girecek özellikte ve 60 dakika çalışır durumda kalmasını sağlayacak bir acil durum jeneratörüne bağlı bulunması gerekir.
5- MERDİVENLERİN KONUŞLANMASI

5.1 BYKHY Madde 39- gereği: Acil çıkış zorunluluğu

5.1.1 BYKHY Madde 39-(1) gereği: Bütün yapılarda, aksi belirtilmedikçe, en az 2 çıkış tesis edilmesi ve çıkışların korunmuş olması gerekir.

5.1.2 BYKHY Madde 39-(2) gereği: Çıkış sayısı, 33 üncü madde esas alınarak belirlenecek sayıdan az olamaz. Aksi belirtilmedikçe, 25 kişinin aşıldığı yüksek tehlikeli mekânlar ile 50 kişinin aşıldığı her mekânda en az 2 çıkış bulunması şarttır. Kişi sayısı 500 kişiyi geçer ise en az 3 çıkış ve 1000 kişiyi geçer ise en az 4 çıkış bulunmak zorundadır.
5.2 BYKHY Madde 40- gereği: Kaçış merdiveni yuvalarının yeri ve düzenlenmesi

5.2.1 BYKHY Madde 40- (1) gereği: Yangın hangi noktada çıkarsa çıksın, o kotta bütün insanların çıkışlarının sağlanması için kaçış yollarının ve kaçış merdivenlerinin birbirlerinin alternatifi olacak şekilde konumlandırılması gerekir. Kaçış yolları ve kaçış merdivenleri, yan yana yapılamaz. Kaçış merdivenine giriş ile kat sahanlığının aynı kotta olması gerekir. Genel merdivenlerden geçilerek kaçış merdivenine ulaşılamaz. Kaçış merdiveni yuvalarının yerinin belirlenmesinde, en uzak kaçış mesafesi ve kullanıcı yükü esas alınır.

5.2.2 BYKHY Madde 40- (2) gereği: Merdiven yuvalarının yeri, binadaki insanların güvenlikle bina dışına kaçışlarını kolaylaştıracak şekilde seçilir. Kaçış merdivenlerinin, başladıkları kottan çıkış kotuna kadar süreklilik göstermesi gerekir.
5.3 BYKHY Madde 41- gereği Kaçış merdiveni özellikleri

5.3.1 BYKHY Madde 41 (1) gereği Kaçış merdivenlerinin kapasite ve sayı bakımından en az yarısının doğrudan bina dışına açılması gerekir.

5.3.2 BYKHY Madde 41 (2) gereği Kaçış merdiveninin, zemin düzeyindeki dışarı çıkışın görülebildiği ve engellenmediği hol, koridor, fuaye, lobi gibi bir dolaşım alanına inmesi hâlinde, kaçış merdiveninin indiği nokta ile dış açık alan arasındaki uzaklık, kaçış merdiveni

bir kattan daha fazla kata hizmet veriyor ise 10 m’yi aşamaz. Yağmurlama sistemi olan yapılarda bu uzaklık en fazla 15 m olabilir. Dışa açık alanın, kaçış merdiveninin indiği noktadan açıkça görülmesi ve güvenlikli bir şekilde doğrudan erişilebilir olması gerekir. İç kaçış merdivenlerinden boşalan kullanıcı yükünü karşılayacak yeterli genişlikte dışa açık kapı bulunması şarttır.

5.3.3 BYKHY Madde 41 (3) gereği Kaçış merdivenlerinde her döşeme düzeyinde 17 basamaktan çok olmayan ve 4 basamaktan az olmayan aralıkla sahanlıklar düzenlenir. Bina yüksekliği 15.50 m’den veya bir kattaki kullanıcı sayısı 100 kişiden fazla olan binalarda dengelenmiş kaçış merdivenlerine izin verilmez.

5.3.4 BYKHY Madde 41 (4) gereği Sahanlığın en az genişliği ve uzunluğu, merdivenin genişliğinden az olamaz. Basamakların kaymayı önleyen malzemeden olması şarttır.

5.3.5 BYKHY Madde 41 (5) gereği Kaçış merdiveni sahanlığına açılan kapılar hiçbir zaman kaçış yolunun 1/3’ nden fazlasını daraltacak şekilde konumlandırılamaz.

5.3.6 BYKHY Madde 41 (6) gereği Merdivenlerde baş kurtarma yüksekliğinin, basamak üzerinden en az 210 cm ve sahanlıklar arası kot farkının en çok 300 cm olması gerekir.

5.3.7 BYKHY Madde 41 (7) gereği Herhangi bir kaçış merdiveninde basamak yüksekliği 175 mm’den çok ve basamak genişliği 250 mm’den az olamaz.

5.3.8 BYKHY Madde 41 (8) gereği Kaçış için kullanılmasına izin verilen merdivenlerde, basamağın kova hattındaki en dar basamak genişliği, konutlarda 100 mm’den ve diğer yapılarda 125 mm' den az olamaz. Her kaçış merdiveninin her iki yanında duvar, korkuluk veya küpeşte bulunması gerekir.

5.3.9 BYKHY Madde 41 (9) gereği Kaçış merdiveni yuvasına ve yangın güvenlik holüne elektrik ve mekanik tesisat şaftı kapakları açılamaz, kombi kazanı, iklimlendirme dış ünitesi, sayaç ve benzeri cihaz konulamaz.
5.4 BYKHY Madde 54 (4) gereği: Kazan dairesi kapısının, kaçış merdivenine veya genel kullanım merdivenlerine doğrudan açılmaması ve mutlaka bir ortak hol veya koridora açılması gerekir.


5.5 BYKHY Madde 42 gereği; Dış Kaçış Merdiveni

5.5.1 BYKHY Madde 42 (2) gereği: Açık dış kaçış merdiveninin herhangi bir bölümüne, yanlardan yatay ve alttan düşey uzaklık olarak 3 m içerisinde merdivenin özelliklerinden daha az korunumlu kapı ve pencere gibi duvar boşluğu bulunamaz.

5.5.2 BYKHY Madde 42 (3) gereği: Bina yüksekliği 21.50 m’den fazla olan binalarda, bina dışında açık merdivenlere izin verilmez.
5.6 BYKHY Madde 43 gereği: Dairesel merdiven

5.6.1 BYKHY Madde 43 (1) gereği: Dairesel merdivenler; yanmaz malzemeden yapılmaları ve en az 100 cm genişlikte olmaları hâlinde, kullanıcı yükü 25 kişiyi aşmayan herhangi bir kattan, ara kattan,veya balkonlardan zorunlu çıkış olarak hizmet verebilir. Belirtilen şartları sağlamayan dairesel merdivenler, zorunlu çıkış olarak kullanılamaz.

5.6.2 BYKHY Madde 43 (2) gereği Dairesel merdivenler 9.50 m'den daha yüksek olamaz.

5.6.3 BYKHY Madde 43 (3) gereği: Basamağın kova merkezinden en fazla 50 cm uzaklıktaki basış genişliği 250 mm’den az olamaz.

5.6.4 BYKHY Madde 43 (4) gereği: Basamak yüksekliği 175 mm'den çok olamaz.

5.6.5 BYKHY Madde 43 (5) gereği: Baş kurtarma yüksekliği 2.50 m'den az olamaz.
6- KAÇIŞ UZAKLIKLARI

6.1 BYKHY Madde 32- (1) gereği: Kullanıcı yükü katsayısı olarak, gerekli kaçış ve panik hesaplarında kullanılmak üzere Ek-5/A’da belirtilen değerler esas alınır.

6.2 BYKHY Madde 32 (3) gereği: Kaçış uzaklığı, kullanım sınıfına göre Ek-5/B’de belirtilen değerlerden daha büyük olamaz.

Ek-5/A Kullanıcı Yükü Katsayısı Tablosu

	Kullanım Alanı		m^2/kişi
1	Konferans salonu, çok amaçlı salonlar (balo vs), lokanta, kantin, bekleme salonları, konser salonları, sinema ve tiyatro salonları, topluma açık stüdyo, düğün salonu vb.		1.5
2	Dans salonları, bar, gece kulüpleri ve benzeri yerler	Oturulan kısımları için	1.0
		Ayakta durulan kısımları için	0.5
3	Sergi alanları, stüdyolar (film, radyo, televizyon, kayıt)		1.5
4	Terminallerin yolcu geliş gidiş bekleme salonları		3
5	Derslikler, bilgisayar odaları, seminer salonları		1.5
6	Resepsiyon alanları, bekleme alanları, atrium zemini		3
7	Çok amaçlı spor tesisleri		3
8	Süpermarketler, mağazalar, dükkânlar		5
9	Sanat galerileri, müzeler, atölyeler		5
10	Fitnes merkezleri, aerobik salonları, okuma salonları		5
11	Ofisler, dernek merkezleri, halk kütüphaneleri		10
12	Öğrenci yatak odaları		10
13	Paketleme yerleri, fabrika üretim alanları		10
14	Hastane yatak odaları, hemşire odaları		20
15	Mutfaklar, çamaşırhaneler		10
16	Otel yatak odaları		20
17	Hastane laboratuarları, eczaneler		20
18	Muayenehane, öğrenci laboratuarları		5
19	Depolar, ambarlar, makina daireleri		30
20	Otoparklar		30
Kullanıcı yükü; gerekli kaçış ve panik hesaplarında kullanılmak üzere 1, 2, 3 ve 4. satırlarda yeralan kullanım alanlarında net alana, diğer satırlarda yeralan kullanım alanları için brüt alana göre hesaplanır. Kişi sayısı belirli olan mahallerde, yukarıdaki değerlere göre hesaplanan değerden az olmamak üzere, belirtilen kişi sayısı esas alınır.