Buxoro davlat universiteti
DNK ni uchlamchi strukturasi
Yüklə 0,85 Mb. Pdf görüntüsü
|
| DNK ni uchlamchi strukturasi
DNK molekulasini to`qima nukleazolari va gidrodinamik destruksiyaga yuqori sezgirligi sababli ko`pincha manbalardan DNK nativ molekulasini ajratib olish juda qiyindir. Shu sababdan jarohatlangan holda virus, mitoxondriya va xloraplastlar DNK larini jarohatlanmasdan ajratib olishga muvaffaq bo`lishgan. Bu molekulalarni fizik ( xususan ximik, pristallgrafiya) fizik kimyoviy usullsr bila tekshirish DNK qo`sh speralini ba`zi qismlarida super spiral yoki ochiq halqali shakl hosil qilishi mumkinligi ko`rsatildi. Chiziqli DNK halqali shakldan hosil bo`lishi yoki shunday holda tabiatda hosil bo`lishi mumkin emas. Ba`zi viruslarda chiziqli va halqali shakllardagi bir zanjirli DNK topilgan.
43
1-
bir zanjili to`g`ri chiziqli DNK (bakteriofag φx 174 ) 2-
Virus va mitoxondrialar bir zanjirli halqali DNK si . 3-
DN K halqali ikkilamchi spirali. Bakteriya yoki hayvonlar hujayra mitoxondriyalari DNK molekulasi halqali shaklini hosil bo`lishi ular ochiq oxirlarini kovalent bog`lanishi natijasida vujudga keladi. Ma`lumki, super spiral struktura DNK molekulasini- xromosomada ixcham joylashishiga imkon beradi. Odam xromosomasida DNK molekulasi cho`zilgan shaklida 1sm uzunlik o`rniga 5 nm uzunlikda joylashadi. DNK molekulsi super sperallik darajasini ma`lum sharoitlarda sedimentatsiya konstantasini o`zgarishi bilan aniqlaniladi. Zanjirlarni birida yoki qo`sh spiralni ikkla zanjirida DNK tasirida yoki interkolyatsilovchi birikmalar bilan ishlov berilganda DNK super spiralligini buzish mumkin. Interkolyatsiya antibiotik va bo`yovchi moddalar tasirida vujudga kelishi mumkin [9-16].
|