Camal Zeynaloğlu

278
 
 
    V.B.  Şadlinskinin  çoxillik  elmi-  pedaqoji  fəaliyyəti  yüksək 
qiymətləndirilib  və  o,  1981-ci  ildə  “Səhiyyə  əlaçısı”  döş 
nişanına,  1991-ci  ildə  Azərbaycan  Milli    Yaradıcılıq 
Akademiyasının  tibb 
doktoru, 
Azərbaycan 
Ziyalılar 
Cəmiyyətinin  vitse-  prezidenti  və  fəxri  doktoru  adlarına, 
Azərbaycan 
Respublikası  Səhiyyə  Nazirliyinin  fəxri 
fərmanına layiq görülüb. 
    O,  1998-ci  ildə  Rusiya  Federasiyası  Təbiət  Elmləri 
Akademiyasının  üzvü  seçilib,  H.Z.Tağıyev  adına  fəxri 
mükafatını alıb. 
    V.B.  Şadlinski  hazırda  insan  anatomiyası  kafedrasının 
müdiri  olmaqla  bərabər,  həm  də  ATU-nun  tədris  işləri  üzrə 
prorektordur. 
 
    Vaqif müəllim Azərbaycan xalqının əfsanəvi qəhrəman oğlu, 
böyük  sərkərdə  Abbasqulu  ağa  Şadlinskinin  nəslindəndir. 
Vaqifin  dünyaya  göz  açdığı  Vedibasar  mahalı  tarixən 
xalqımızın  yaddaşında  1917-1921-  ci  illərdə  erməni  silahlı 
daşnak  qüvvələrinə  qarşı  apardığı  milli  azadlıq  mübarizəsinin 
simvolu kimi daim canlanmaqdadır.    
   Vedibasarlılar  öz  mərdliyi,  kişilik  ənənələri,  qəhrəmanlığı, 
dəyanəti, qətiyətliyi, ədalətliyi, mübarizliyi ilə tanınırlar. Məhz 
belə  bir  ruhu  özündə  yaşadan  Vaqif  müəllim  də  öz  ali  fərdi 
keyfiyyətləri  ilə  bu  nəslin,  adına  layiq  oğul  olduğunu  bütün 
həyatı boyu sübut etmişdir. 
   V.B.  Şadlinskini  daha  yaxından  tanıyanlar  onda  Abbasqulu 
bəydən sızma xarakterlər- vətənpərvərlik, qətiyyətlilik, əməlinə 
və əqidəsinə dərin inam və sədaqət, sınmazlıq, sözü birbaşa üzə 
demək keyfiyyətləri yaşayır. 
   Vaqif müəllimlə söhbətimizin ilkin qayəsini bu gün  əxlaq və 
mənəviyyatımızd  baş  verən  aşınmalar  və  bunun  köklərinin 
haradan nəşələndiyini açıqlamaq təşkil edirdi. Buna görə Vaqif 
müəllim  bu  suala  aydınlıq  gətirmək  məqsədi  ilə  əvvəldən 
başlamağı məsləhət bildi: 

---

279
 
 
-  Hələ sovetlər dövründə mənim nəsə irəli çəkilmək məsələm 
var  idi.  Məni  Respublika  Nəzarət  Komitəsinə  çağırmışdılar. 
Dedilər  ki,  bir  tərcümeyi-  hal  yaz,  amma  geniş  şəkildə  olsun. 
Orada  bütün  yaxın  qohumlarının  kimliyi  göstərilməlidir.  Mən 
tərcümeyi-halı  yazanda  yeznəmizin  atasının  adını  və  harada 
işlədiyini  dəqiq  bilmədiyimə  görə  ,  dedim  ki,  bəlkə  bunu  heç 
yazmayım. Həmin şəxs dedi ki, tərcümeyi- halda hər şey ətraflı 
yazılmalıdır  və  heç  nə  gizlədilməməlidir.  Qeyd  etdim  ki,  bu 
bürokratiklik nəyə lazımdır?  O dedi ki, bu bürokratiklik deyil, 
biz kadrları necə  seçdiyimizi bilirik. Yoxlayırıq ki, kadrlar rus 
dilini  mükəmməl  bilirlər,  ya  yox.  Dedim  ki,  rus  dilini 
mükəmməl  bilməyə  ehtiyac  yoxdur,  çünki  əgər  kimsə  bura 
gələn rus müxbirini  başa düşüb,  ona cavab verə  bilirsə,  yaxud 
Moskvadan  gələn  komissiyanın  fikrini  başa  düşürsə,  daha  rus 
dilini  mükəmməl  öyrənməyə  nə  ehtiyac  var?  Bunun  dərin 
mənası  da  yoxdur  heç,  çünki  biz  Azərbaycanda  yaşayırıq.  O 
qeyd etdi ki, bizim hər birimizin “böyük qardaşlarımızın” dilini 
bilməsi  hökmən  vacibdir.  Cavabında  bildirdim  ki,  mən  orta 
məktəbi kənddə, öz doğma ana dilimizdə qurtarmışam. Bakıda 
tələbə  olanda  da  təhsilimi  Azərbaycan  dilində  davam 
etdirmişəm.  Amma  əsgərlikdə  üç  il  olmuşam,  rus  dilində 
fikrimi çatdırmağı bacarıram və müsahibimi başa düşürəm. Rus 
dilində  oxumamışam  və  bundan  sonra  da  oxumaq  məqsədim 
yoxdur.  O  dedi:  “Niyə?”.  Dedim  ki,  hər  bir  millət  əvvəlcə  öz  
diliylə,  tarixi  keçmişiylə,  ədəbiyyatıyla    tanış  olmalıdır,  sonra 
o,  açıqca  üzümə  dedi:  “Yox,  sən  heç  vaxt  vəzifədə  işləyə 
bilməzsən”.  O  məndən  bir  söz  də  soruşdu:  “Evin  palendəndir, 
yoxsa daşdan?” Deməli, o dövrdə rusdilli və qarışıq millətdən 
olanların  irəli  çəkilməsi,  vəzifə  kreslolarını  tutması  barədə 
xüsusi  təlimat  var  idi.  Yəni  vəzifəyə  çəkilənlərin  ailə 
mənşəyində 
hökmən  qeyri-  millətlərin  nümayəndələri 
olmalıydı... 
    Mənəviyyat,  əxlaq  məsələsinə  gəldikdə  isə,  onu  deyim  ki, 
illər  boyu  Azərbaycan  ədəbiyyatının,  Azərbaycan  təbabətinin, 

---

280
 
 
Azərbaycan  neft  sənayesinin  ən  gözəl  biliciləri,  ən  savadlı  
mütəxəssisləri rayondan gəlib. 
    Bakıda  erməni,  rus,  yəhudi  millətindən  olan  adamların 
evlərində  kirayədə  qalıblar.  Bəli,  haykanuşların  evində 
kirayədə  qalanda  onlar  görürdülər  ki,  bu,  savadlı  oğlandır, 
bunun gələcəyi  var, arxasında elə  də  qohum- əqrabası  yoxdur. 
Ona görə də haykanuş qızına tapşırırdı ki,bunu əldən buraxmaq 
olmaz. Eləcə də ruslar və yəhudilər bu cür hərəkət edirdilər. Bu 
yollarda bizim istedadlı oğlanlarımızın məcburiyyət qarşısında 
qalıb  kirayənişinlikdən  azad  olmaqdan  ötəri  “xozeyn”  və  ya 
“xozeyka”larının  qızlarıyla  evlənib  həyatlarının  yarısını  başqa 
millətlərə  bağışlamalı  olurdular.  Və  həmin  haykanuşların 
küçədəki  pozğun  qadınları  bizim  “alicənablar”ın  xeyirxahlığı 
sayəsində  “JEK”  lərə,  banklara,  yüksək  dövlət  postlarına, 
idarələrə  işə  götürürdülər.  Bununla  da  mənbələrimizdə,  tarixi 
köklərimizdə saxtalaşdırlma dövrü başlandı. 
    1990-cı ildə mən MK-nın kitabxanasına baş çəkdim ki, bəlkə 
orada  keçmiş  tarixi  kitablar  qala.  Gördüm  ki,  MK-  nın  həmin 
kitabxanası 
Şaumyanın 
adınadır. 
Orada 
Mirzoyanın 
“Revolyuçionnıy  Vostok”  jurnalına  rast  gəldim.  Həmin 
jurnalda  Mirzoyan  Moskvada  1936-cı  ildəki  çıxışında 
göstərirdi  ki,  ermənilər  azərbaycanlıları  qırmış,  onlara  divan 
tutmuşlar.  Əlbəttə,  bu  ruslar  tərəfindən  öyrədilmiş  bir  çıxış 
olub ki, onun Azərbaycana gəlməsinə etiraz  edən olmasın. Bu 
çıxışdan  sonra  Mirzoyanı    Azərbaycan  MK-ya  katib 
göndərirlər. 
    Bundan  əvvəl,  Azərbaycan  qızları  həm  də  marusiyaların,  
nataşaların evlərində qalırdılar və onlar da müxtəlif vasitələrlə 
bizim qızları yoldan çıxarırdılar. 
    Bildiyimiz kimi, genetika var, irsiyyət və əcdadlıq var. Buna 
bir  misal  çəkmək  istəyirəm.  Bir  gün  5-6  ağsaqqal  küçədən 
keçirmiş.  Bərk  yağış  yağırmış.  Bir  cavan  oğlan  bunların 
yanından qaça-qaça ötüb keçir. Oğlanın ayağının altından çıxan 

---