Demografiy a

12.
 
Demografiya – lotincha ―demos‖ – halq, aholi, ―grafo‖ – yozaman, degan so‘zdan 
olingan. 1662 yilning yanvarida ingliz savdogari, kapitan Jon Traunta tomonidan demografiya 
so‘zi ilk bor fanga kiritilgan. Demografiya – aholining tug‘ilish, o‘lim, tabiiy ko‘payish, nikoh 
va ajralish, oila, aholi soni, o‘sishi, yosh, jinsiy tarkibi, zichligi (demografik sig‘im), 
migratsiya kabi jarayonlarni o‘rganadi.
13.
 
‖Demografik portlash‖ - aholining haddan tashqari o‘sishi. 
14.
 
Depopulyatsiya - ma‘lum hududda turli sabablarga ko‘ra aholi sonining kamayishi
yoki o‘limning yuqoriligi tufayli aholi sonining kamayishi. 
15.
 
Demografik tanglik - tug‘ilish, o‘lim va tabiiy ko‘payish ko‘rsatkichlari nisbatan past 
bo‘lgan jarayon. 
16.
 
‖Demografik qish‖- iqtisodiy jixatdan yuqori darajada rivojlangan mamlakatlarga xos 
bo‘lib, ularda tug‘ilish va o‘lim ko‘rsatkichlari past bo‘lib, tabiiy o‘sish ―0‖ga yaqin bo‘ladi va 
aholining tabiiy ko‘payishini kamayishi xarakterlidir. 
17.
 
‖Demografik baxor‖ – aholi takror barpo bo‘lishining tipi bo‘lib, tug‘ilish 
ko‘rsatkichlarining yuqoriligi va o‘limning tug‘ilishga nisbatan pastligi xosdir. Bunday 
demografik holat Afrika, Osiyo va Lotin Amerikasi mamlakatlarida uchraydi. 
18.
 
Demografik siyosat – aholi siyosatining uzviy qismi bo‘lib, uning asosiy maqsadi 
aholining miqdoriy o‘sishini boshqarishdan iborat chora tadbirlar majmuidir. 
19.
 
Ichki migratsiya – aholining bir davlat hududida bir joydan ikkinchi joyga ko‘chib 
yurishi. 

---

20.
 
Irq – odamlarning kelib chiqishi, gavda tuzilishi va qiyofasi o‘xshash bo‘lgan tarixan 
tarkib topgan xududiy birligidir.