|
Dərs vəsaiti «İqtisadi nozəriyyə» ‘ənninin «Mikroiqlisad»Bazar 17.3.
Rəqabətli və oliqopolik
inhisarın fəaliyyət
xüsusiyyətləri
Biz artıq ikitipli xalis inhisar və təbii inhisar ilə tanış olduq.
Lakin real bazarlar qeyd olunan bu sxemlər daxilində fəaliyyətini
məhdudlaşdırmayıb,
daha
rəngarəngdirlər.
Belə
bazar
strukturlarından biri də rəqabətli inhisar tipli bazardır. Bu nisbətən
satıcıların say çoxluğu ilə fərqlənən, oxşar və alıcı baxımından
eyni olmayan məhsulların çıxarıldığı bazardır. Düzdür, bu bazar
strukturu təkmil rəqabətə yaxın olsa da, lakin burada hər bir firma
keyfiyyəti, təqdim olunması ilə fərqlənən xüsusi əmtəə nümunələri
bazara çıxaranlardır. Bir anlığa italyan ayaqqabılarının, fransa
ətirlərinin estetik zövqlərimizə görə üstünlük verməyimizi,
fizioloji tələbatımıza görə Braziliya kofelərinə, hind çayına
ehtiyacımızın ödənilməsini yadımıza salaq. Rəqabətli inhisar
şəraitində firma eyni məhsulu deyil, fərqləndirici xüsusiyyətə
malik olan məhsulu istehsal edir. Yenə yadımıza salaq «Snikers»,
«Mars» şokoladlarını, onların adi şokolad növləri ilə fərqini,
yaxud «Blendomet 7», «Kolqayt» diş pastalarını, yaxud da «Mis-
fakı». Onların ətri, dişlərin ağardılmasına təsiri, diş ətinin
möhkəmlənməsinə görə fərqləri, alıcılarda onlara qarşı xüsusi
üstünlük vermək zövqü əmələ gətirir. Rəqabətli inhisar şəraitində
təkcə qiymətlə deyil, həm də məhsul barədə informasiyanın,
məlumatın yaradılması reklamın ardıcıl aparılması ilə, məhsulun
fərqləndirici
xüsusiyyətinə önəm verməklə də inhisarçılıq meyli
baş tutur.
190
|
|
|