Beynəlxalq hüquqda insanlıq əleyhinə cinayətlər
96
şəxslər düşmən tərəfin əhalisindən ibarət olur. Bu əməl si-
lahlı münaqişə kontekstində baş verir və birbaşa münaqişə
ilə əlaqədar olur.
24.
hətta hücumla alınsa belə, şəhər və ya yaşayış mən-
tə qəsini qarət etmək
Cinayətkar konkret əmlakı mənimsəyir. Cinayətkar
mül kiyyətçini əmlakından məhrum edərək, bu əmlakdan
şəx si və ya xüsusi məqsədlər üçün istifadə etmək niyyətində
olur. Mənimsənilmə mülkiyyətçinin razılığı olmadan həya-
ta keçirilir. Əməl silahlı münaqişə kontekstində baş verir və
cinayətkar silahlı münaqişənin mövcudluğunu təmin edən
faktiki şəraitdən xəbərdar olur.
25.
zəhərli və ya zəhərlənmiş silah tətbiq etmək
Cinayətkar döyüş zamanı BHH normaları ilə qadağan
olunan zəhərlənmiş silah tətbiq edir və təbii ki, bu da dinc
mülki əhalinin məhvinə şərait yaradır. Cinayətkar zəhərli və
ya zəhərlənmiş silahdan istifadə etdiyini və baş verə biləcək
nəticəni əvvəlcədən aydın dərk edir və bunun cinayət oldu-
ğunu bilir.
26.
boğucu, zəhərləyici və ya digər qazları və istənilən
analoji maddə, material və vasitələri tətbiq etmək
Cinayətkar zəhərli maddədən və ya işlədilən zaman
zəhərli maddə ixrac edən silahdan istifadə edir. Belə zəhər-
li maddədən istifadə, adətən, bu maddənin toksiki xassələri
vasitəsilə sağlamlığa ciddi xəsarət yetirilməsilə və ya ölüm-
lə nəticələnir. Əməl, silahlı münaqişə kontekstində baş verir
və birbaşa münaqişə ilə əlaqədar olur və cinayətkar silahlı
münaqişənin mövcudluğunu təmin edən faktiki şəraitdən xə-
bərdar olur.
27.
sərt üzlüyü, yaxud kəsikləri olan örtüklü güllələr tip-
li asan parçalanan, yaxud insan bədənində yastılanan gül-
lələrdən istifadə etmək
Beynəlxalq hüquqda insanlıq əleyhinə cinayətlər
97
Cinayətkar konkret məlum güllələrdən istifadə edir.
Belə güllələrdən atəş açılan zaman onlar insan bədənində
asanlıqla genişləndiyi və ya yastılandığı üçün onların isti-
fadəsi BHH normalarına görə qadağandır. Cinayətkar belə
güllələrdən atəş açacağı təqdirdə ağrıdıcı və ya yaralayıcı
təsirin kəskinləşəcəyini əvvəlcədən bilir. Əməl silahlı mü-
naqişə kontekstində baş verir və birbaşa münaqişə ilə əlaqə-
dar olur.
28.
insan ləyaqətinin alçaldılması, o cümlədən, təhqire-
dici və alçaldıcı rəftar
Cinayətkar bir və ya daha çox şəxsi alçaldır, aşağılayır
və ya digər formada onun şərəf və ləyaqətinə toxunur. Belə
alçaltma, aşağılama və ya digər formada təhqir etmə şiddət-
liliyinə görə ümumilikdə şərəf və ləyaqətə toxunmaqla öz-
başınalıq kimi qəbul olunur. Bu əməl silahlı münaqişə kon-
tekstində baş verir və birbaşa münaqişə ilə əlaqədar olur və
cinayətkar silahlı münaqişənin mövcudluğunu təmin edən
faktiki şəraitdən xəbərdar olur.
29.
özündə Cenevrə Konvensiyalarının kobud surətdə
pozulmasını ifadə edən zorlama, seksual kölə kimi istifadə
etmə, fahişəliyə məcburetmə, Statutun 7-ci maddəsinin 2 (f)
bəndində müəyyən edildiyi kimi məcburi hamiləlik, məcburi
sterilizasiya və bütün digər növ seksual zorakılıqlar
Cinayətkar qurbanın bədəninin hər hansı hissəsinə cinsi
orqan vasitəsilə, yaxud qurbanın anal dəliyinə və ya cinsi
nahiyəsindəki girişə hər hansı predmet və ya başqa üsulla
təcavüz edir. Təcavüz, cinayətkarın öz səlahiyyətlərindən
sui istifadə edərək hər hansl şəxsə qarşı təziq, psixoloji əzab
vermə üsulu ilə zor tətbiq etmə, yaxud zor tətbiq edəcəyi və
buna məcbur edəcəyi ilə hədələmə formasında törədilir. Eyni
zamanda təcavüz həqiqi razılıq vermək iqtidarında olmayan
Beynəlxalq hüquqda insanlıq əleyhinə cinayətlər
98
şəxsə qarşı törədilir. Bu əməl beynəlxalq silahlı münaqişə
kontekstində baş verir və birbaşa münaqişə ilə əlaqədar olur,
cinayətkar silahlı münaqişənin mövcudluğunu təmin edən
faktiki şəraitdən və əməlin ictimai təhlükəliliyindən xəbər-
dar olur.
30.
cinsi istismar
Cinayətkar bir və ya daha çox şəxsin üzərində insan al-
veri, alqı-satqı, borc vermək və ya dəyişmək kimi sərəncam-
vermə, yaxud həmin şəxsləri buna oxşar surətdə azadlıqdan
məhrumetməyə məruz qoyma hüququna əlavə olunan hər
hansı və ya bütün hüquqları həyata keçirir. Cinayətkar belə
şəxs və ya şəxsləri bir və ya daha artıq cinsi əlaqə xarak-
terli aktlara təhrik edir. Bu əməl mülki əhaliyə qarşı yönəl-
miş genişmiqyaslı və ya sistematik hücumun tərkib hissəsi
olaraq həyata keçirilir. Cinayətkar bu əməlin mülki əhaliyə
qarşı yönəlmiş genişmiqyaslı və ya sistematik hücumun tər-
kib hissəsi olduğunu bilir və ya tərkib hissəsi olmasına nail
olmaq niyyəti güdür.
31.
mülki şəxslərdən və ya digər mühafizə altında olan şəxs-
lərdən müəyyən məntəqələrin, rayonların, yaxud silahlı qüv-
vələrin hərbi əməliyyatlardan müdafiəsi üçün istifadə etmək;
32.
Cenevrə Konvensiyaları ilə müəyyən olunmuş
fərqləndirici nişanlardan bey nəlxalq hüquqa uyğun olaraq
istifadə edən binalara, maddələrə, tibbi müəssi sələrə və nəq-
liyyat vasitələrinə, habelə tibbi heyətə qəsdən zərbə endir-
mək;
33.
Cenevrə Konvensiyaları ilə müəyyən edilmiş qayda-
da kömək edilməsinə qəsdən maneə yaradılması da daxil ol-
maqla, müharibənin aparılması vasitəsi kimi, yaşayış üçün
zəruri olan predmetlərdən qəsdən məhrumetmə yolu ilə mül-
ki əhalini aclığa düçar edən hərəkətlər etmək;