Dərslikdə peşəkar səviyyədə yerinə yetirilən təreümənin əsasları ali məktəb tələbələrinə təqdim olunmuşdur

Tərcümə  zamanı  daim  çalışırdım  ki,  sxematizmə  yol 
verməyim,  tərcüməni  canlı,  dolğun  edim,  elə  edim  ki,  əsər 
Azərbaycan xalqı üçün aydın olsun. 
«Yevgeni  Onegin»  tərcüməsində  mən  həmçinin 
Azərbaycan  dilinin  saflığını,  əlvanlığını,  ahəngdarlığını  və 
orijinallığını  qoruyub  saxlamağa  çalışmışam,  əsrlər  boyu  bu 
dili zibilləyən ərəb-fars sözlərini və ifadələrini rədd etmişəm. 
«Yevgeni Onegin» romanının tərcüməsinin öhdəsindən 
necə  gəldiyimi  mən  özüm  deyə  bilmərəm.  Tərcümənin  ayrı- 
ayrı parçalarını və fəsillərini dəfələrlə Puşkinin yaradıcılığını 
yaxşı  bilən  yoldaşlarıma  və  oxucularıma  oxumuşam. 
«Yevgeni  Onegin»  romanı  Puşkinin  anadan  olmasının  yüz 
illiyi  münasibəti  ilə  Azərbaycan  dilində  ayrıca  nəşr 
ediləcəkdir.  Lakin  mən  bu  əsər  üzərində  işimi  bitmiş  hesab 
etmirəm.  Sonrakı  nəşrlərdə  mən  tərcüməmi  təkmilləşdirəcək 
və daha da yaxşılaşdıracağam. 
Qoy mənim tərcüməm bizim beynəlmiləl birliyimizin və 
qardaşlığımızın yeni bir sənədi olsun! (40, 19-20) 
163 

---

BƏDİİ TƏRCÜMƏ 
66-CI SONET (VİLYAM ŞEKSPİR) 
Tired with all these, for restful death I cry, 
As to behold desert a beggar born, 
And needy nothing trimmed in jollity, 
And purest faith unhappily forsworn, 
And gilded honour shamefully misplaced. 
And maiden virtue rudely strumpeted. 
And right perfection wrongfully disgraced. 
And strength by limping sway disabled. 
And art made tongue-tied by authority. 
And folly, doctor-like, controlling skill. 
And simple truth miscalled simplicity. 
And captive good attending captain ill. 
Tired with all these, from these would I be gone. 
Save that to die leave my love alone. 
Mən ölüm istəyirəm. Yoxdur görməyə halət, 
Dilənçilik eləyir qapılarda ləyaqət. 
Sadəliyə gülərək rişxənd eyləyir yalan. 
Puçluq paltar geyinir min bəzəkdən, calaldan. 
Saxtalıq hökm verir qəlbə, ağla, kamala, Bəkarət 
təhqir olub düşür dərdə, zavala. 
Qüdrət qüdrətsizliyə əsirdi, səcdə qılır. 
Düzlük, mərdlik, doğruluq bir axmaqlıq sayılır. 
Rəzalətlər yetişir şərəf, şöhrət və şana. 
Paklıq xidmət eləyir hər qüsura, nöqsana. Kütlük 
masqa taxaraq özünü müdrik sanır. Baxın, 
ilhamın ağzı yumruqlarla tıxanır. 
164 

---

Hər tərəfdə rəzalət, baxın, göyə yüksəlir, 
Lakin səni atmağa, əziz dost, heyfim gəlir! 
( T. Əyyubov) 
Cana doyub bu dünyadan dinc bir ölüm haraylaram: 
Dilənçilik edir indi çünki insan ləyaqəti; 
Yetər, dindi gərəksizlik gərəklitək, yetər tamam; 
Yetər, yasaq eylədilər yer üzündə sədaqəti; 
Yetər, şərəf paltarında şərəfsizlik daldalandı; 
Yetər, qızlıq bəkarəti təhqir oldu zaman-zaman; 
Yetər, yetər zəkahnı zəkasızlar avam sandı; 
Yetər, gücü qandallayıb, gücsüz etdi axsaq dövran; 
Yetər, çəkib dilçəyini susdurdular istedadı; 
Yetər, elmə, kamala da alimciklər çıxdı yiyə; 
Yetər, təmiz sadəliyin sadəlövlük oldu adı; 
Yetər, düzlük əsir düşdü paxıllığa, əyriliyə. 
Cana doyub bu dünyadan, nə ölərdim! Ölmürəm mən. 
Ay sevgilim, qıymıram ki, bu dərdləri tək çəkəsən. 
(Ənvər Rza) 
Ölüm istəyirəm, dözmürəm artıq. 
Mən baxa bilmirəm bu puç varlığa. 
Nuru pəncəsində boğur qaranlıq, 
Rəzalət yetişir bəxtiyarlığa. 
Şərəf dustaq olub şərəfsizliyə, 
Şaflıq dərd içində göynəyir, əsir. 
Kütlük əqlə gülür, yalan düzlüyə. 
Gücün qollarına vurulub zəncir. 
Yumruqla tıxanır ilhamın ağzı. 
Əl açıb dilənir mənlik, ləyaqət. 
Nadanlıq geyinib müdrik libası. 
Nər yerdə saxtalıq, hər yerdə zillət. 
Ölüm istəyirəm, çarə budur, bax. 
Səni tək qoymağa qıymıram ancaq. 
(38, 86-91) 
165 

---

THE DOOR 
by Rheal Nadeau 
This is a rough translation of the 
French-language 
story 
"La 
porte".  published  in  1995  in  the 
magazine Stop. 
The doorbell just rang. 
I didn't want to answer. I answered anyway. There's no 
point in hiding. 
It was a boy, eight or nine years old, selling chocolate 
bars to raise funds for his hockey team. 
* ;)e ;|c 
It all began two years ago. Someone rang the doorbell of 
our apartment. A uniformed policeman. 
"Are  you  Mrs.  Jean-Charles  LaFrance?"  he  asked, 
pronouncing my husband’s name in English. 
"I'm married to Jean-Charles," I replied. 
"I’m afraid I have bad news for you." 
All I could think, at that moment, was that they'd sent a 
unilingual anglophone to bring me this news. I waited for him 
to go on. 
166 

---

'Tm afraid there's been an accident." 
"Is he hurt? Where is he?" 
Jean-Charles  had  been  in  a  car  accident,  pronounced 
dead  on  arrival  at  the  hospital.  Could  I  come  to  the  General 
Hospital to identify the body? Would 1 like to contact someone 
to  come  with  me?  The  car  had  burst  into  flames  under  the 
impact, the body was badly burnt. 
The policeman seemed to think I'd be unable to bear the 
sight  of  Jean-Charles's  body.  The  imbecile.  I  work  as  an 
emergency.room nurse; I've seen more mutilated corpses than 
he ever will. 
Still, it wasn't easy. The fire had been violent and Jean- 
Charles was unrecognizable, I identified him, finally, from the 
charred  remains  of  his  wallet  and  the  wedding  ring  on  his 
finger. 
The friends and family members who came to comfort 
me all said that I "took it well." In fact, I stayed empty on the 
inside until Jean-Charles's body had been cremated, according 
to  his  wishes.  Afterwards  I  kept  busy,  accepting  all  the 
overtime  hours  the  hospital  offered  me,  and  cleaning  out  the 
apartment  and  putting  away  his  things.  Not  to  destroy  his 
memory, of course, but just so it wouldn't take up all the space. 
* * * 
Someone  just  rang  the  doorbell.  Two  women,  well 
dressed,  briefcase  in  hand:  Jehovah's  Witnesses.  My  look  of 
relief  must have seemed encouraging to  them.  I  wish  I could 
have seen their expression after I closed the door before they 
167 

---