Maddə 84
İdaro cdon hakimiyyətin vəzifəsi onu təmin etməkdən ibarətdir ki,
qəyyumluq altında olan ərazi beynəlxalq sülhün və təhlükəsizliyin qoruyub
saxlanmasında öz rolunu oynasın. Bu məqsədlə, idarə edən hakimiyyət,
Təhlükəsizlik Şurasının qarşısında bununla bağlı öz üzərinə götürdüyü
öhdəlikləri yerinə yetirərkən, eləcə də yerli müdafiə və qəyyumluq altında
olan ərazi daxilində qanunu və qaydanı qorumaq üçün könüllü silahlı
qüvvələrdən, xidmət vasitələrindən və qəyyumluq altında olan ərazinin
köməyindən istifadə edə bilər.
Maddə 85
1.
Strateji zonalar kimi müəyyən olunmamış bütün zonalar üçün
qəyyumluq haqqında sazişlərə aid Birləşmiş Millətlər Təşkilatının
(unksiyalan, o cümlədən qəyyumluq haqqında sazişlərin şərtlərinin və
onlara edilən dəyişiklik və ya əlavələrin təsdiq edilməsi, Baş Məclis
tərəfindən həyala keçirilir,
2.
Baş Məclisin rəhbərliyi altında fəaliyyət göstərən Qəyyumluq
Şurası, Baş Məclisə bu funksiyaları yerinə yetirməkdə kömək edir.
XIII FƏSİL
QƏYYUMLUQ ŞURASI
Tərkibi
Maddə 86
1.
Qəyyumluq Şurası, Birləşmiş Millətlər Təşkilatının aşağıdakı
Üzvlərindən ibarətdir:
a)
qəyyumluq altında olan əraziləri idarə edən Üzv dövlətlər;
b)
23-cü maddədə adları sadalanmış, qəyyumluq altında olan əraziləri
idarə etməyən Üzv dövlətlər;
c)
Baş Məclis tərəfindən üç il müddətinə seçilən o sayda digər Üzv
dövlətlər ki, bu. Qəyyumluq Şurasının üzvlərinin ümumi sayının Birləşmiş
Millətlər Təşkilalımn qəyyumluq altında olan əraziləri idarə edən və idarə
etməyən Üzvləri arasında bərabər bölünməsini təmin etmək üçün zəruri ola
bilər.
2.
Qəyyumluq Şurasının hər bir üzvü onu Şurada təmsil etmək üçün
xüsusi ixtisaslı bir şəxs təyin edir.
340
Funksiyaları və səlahiyyətləri
Maddə 87
Baş Məclis vo onun rəhbərliyi altında Qəyyumluq Şurası öz
funksiyalarını yerinə yetirərkən:
a)
idarə edən hakimiyyət tərəfindən təqdim olunan məruzələri
nəzərdən keçirə bilər;
b)
petisiyalar qəbul etmək və onları idarə edən hakimiyyətlə
məsləhətləşməklə onlara baxa bilər;
c)
idarə edən hakimiyyətlə razılaşdırılmış müddətlərdə qəyyumluq
altında olan müvafiq erazilərə müntəzəm səfərlər təşkil edə bilər;
d)
qəyyumluq haqqında sazişlərin şərtlərinə uyğun olaraq bu
göstərilmiş və digər tədbirləri görə bilər.
Maddə 88
Qəyyumluq Şurası hor bir qəyyumluq altında olan ərazinin əhalisinin
siyasi, iqtisadi, sosial tərəqqisinə və təhsil sahəsində tərəqqisinə aid anket
tərtib edir. Baş Məclisin səlahiyyətləri çərçivəsində olan hər bir qəyyumluq
altında olan ərazini idarə edən hakimiyyət isə həmin anket əsasında Baş
Məclisə illik məruzə təqdim edir.
Səsvermə
Maddə 89
1.
Qəyyumluq Şurasının hər bir üzvü bir səsə malikdir.
2.
Qəyyumluq Şurasının qərarları iştirak edən vo səs verən üzvlərin
səs çoxluğu ilə qəbul olunur.
Prosedur
Maddə 90
1.
Qəyyumluq Şurası öz Sədrini seçmək qaydası da daxil olmaqla,
özünün prosedur qaydalarını müəyyən edir.
341
2.
Qəyyumluq Şurası, buna lüzum olduqda, öz qaydalarına uyğun
olaraq çağırılır; bu qaydalar Şuranın üzvlorinin əksər hissəsinin tələbi ilə
iclasların çağırılması barədə müddəanı özündə əks etdirməlidir.
Maddə 91
Qəyyumluq Şurası, lüzum olduqda, İqtisadi və Sosial Şuranın və
müvafiq olaraq maraqlı olduqları məsələlərlə bağlı ixtisaslaşmış təsisatların
köməyindən istifadə edir.
XIV
FƏSİL
BEYNƏLXALQ MƏHKƏMƏ
Maddə 92
Beynəlxalq Məhkəmə Birləşmiş Millətlər Təşkilatının əsas məhkəmə
orqanıdır. O bu Nizamnaməyə əlavə edilən Statuta uyğun olaraq fəaliyyət
göstərir; həmin Statut Daimi Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsinin Statutuna
əsaslanır və onun ayrılmaz tərkib hissəsini təşkil edir.
Maddə 93
1.
Birləşmiş Millətlər Təşkilatının bütün Üzvləri ipso facto Beynəlxalq
Məhkəmənin Statutunun iştirakçılarıdır,
2.
Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Üzvü olmayan dövlət, hər bir halda
Təhlükəsizlik Şurasının tövsiyəsi əsasında Baş Məclis tərəfindən müəyyən
olunan şərtlərlə. Beynəlxalq Məhkəmənin Statutunun iştirakçısı ola bilər.
Maddə 94
1.
Birləşmiş Millətlər Təşkilatının hər bir Üzvü, tərəf kimi çıxış etdiyi
istənilən işdə Beynəlxalq Məhkəmənin qərarına əməl etməyi öz öhdəsinə
götürür.
2.
Əgər iş üzrə tərəflərdən biri Məhkəmənin çıxardığı qərarla onun
üzərinə qoyulmuş öhdəlikləri icra etmirsə, o biri tərəf Təhlükəsizlik
Şurasına müraciət edə bilər; Təhlükəsizlik Şurası, zəruri hesab etdikdə,
tövsiyələr edə bilər və ya həmin qərarın həyata keçirilməsi üçün görülməli
olan tədbirlər barəsində qərar qəbul edə bilər.
342
Madda 95
Bu Nizamnamədə heç nə Birləşmiş Millətlər l’əşkilatı Üzvlərinin öz
mübahisələrinin həllini artıq qüvvədə olan və ya gələcəkdə bağlana bilən
sazişlər əsasında başqa məhkəmələrə həvalə etməsinə maneə yaratmır.
Maddə 96
1.
Baş Məclis və ya Təhlükəsizlik Şurası Beynəlxalq Məhkəmədən
istənilən hüquqi məsələ üzrə məsləhət xarakterli rəy verməyi xahiş edə
bilər.
2.
Baş Məclis tərəfindən istənilən vaxt buna icazə ala bilən Birləşmiş
Millətlər Təşkilatının digər orqanları və ixtisaslaşmış təsisatlar da onların
fəaliyyəti çərçivəsində ortaya çıxan hüquqi məsələlər üzrə Məhkəmədən
məsləhət xarakterli istəyə bilər.
XV
FƏS
İL
KATİBLİ
K
Maddə 97
Katiblik Baş Katibdən və Təşkilat üçün tələb olunan ştatdan ibarətdir.
Baş Katib Təhlükəsizlik Şurasının tövsiyəsi əsasında Baş Məclis tərəfindən
təyin olunur. Baş Katib Təşkilatın baş inzibati vəzifəli şəxsidir.
Maddə 98
Baş Katib bu keyfiyyətdə Baş Məclisin, Təhlükəsizlik Şurasının,
İqtisadi və Sosial Şuranın və Qəyyumluq Şurasının bütün iclaslarında
fəaliyyət göstərir və bu orqanlar tərəfindən ona həvalə olunan digər
funksiyaları icra edir. Baş Katib Təşkilatın işi barədə Baş Məclisə illik
məruzə təqdim edir.
Maddə 99
Baş Katib beynəlxalq sülhün və təhlükəsizliyin qonmub saxlanmasına,
onun fikrincə, təhlükə törədə bilən istənilən məsələni Təhlükəsizlik
Şurasının nəzərinə çatdıra bilər.
343
Dostları ilə paylaş: |