Dərslikdə yığcam və anlaşıqlı şəkildə müasir beynəlxalq hüququn

2.
 
Beynəlxalq hüququn dövlotdaxili 
hüquq sistemində implementasiyası .........................................  
3.
 
Milli qanunvericiliyin beynəlxalq hüquq 
normalarına uyğunlaşdırılması ..................................................  
4.
 
Azərbaycan Respublikasının daxili hüquq sistemi və 
beynəlxalq hüquq ......................................................................  
5.
 
Beynəlxalq müqavilələrin milli məhkəmələr 
tərəfindən tətbiqi .......................................................................  
IX
 
Fəsil. Ərazi 
1.
 
Anlayışı və növləri ...................................................................  
2.
 
Dövlət ərazisinin tərkibi və hüquqi təbiəti ..............................  
3.
 
Dövlət sərhədləri .....................................................................  
4.
 
Beynəlxalq çaylar ....................................................................  
X
 
Fəsil. Dövlətin yurisdiksiyası 
1.
 
Dövlət yurisdiksiyasının anlayışı .............................................  
2.
 
Dövlətin mülki-hüquqi və cinayət )mrisdiksiyası ................... 77 
XI
 
Fəsil. Əhali 
1.
 
Beynəlxalq hüquqda əhali anlayışı .......................................... 82 
2.
 
Vətəndaşlığın bcynəlxalq-hüquqi məsələləri........................... 83 
a)
 
vətəndaşlığın anlayışı
 .................................................. 
 
b)
 
vətəndaşlığın əldə edilməsi və itirilməsi
 ...................... 
S4 
e) ikili vətəndaşlıq
................................................................ 
87 
ç) vətəndaşsızlıq
 ................................................................... 
88 
3.
 
Əcnəbilərin hüquqi rejimi ........................................................ 90 
4.
 
Miqrant işçilər .......................................................................... 91 
5.
 
Qaçqınlann hüquqi rejimi ......................................................... 92 
6.
 
Sığınacaq hüququ ..................................................................... 97 
XII
 
Fəsil. Beynəlxalq müqavilələr hüququ 
1.
 
Beynəlxalq müqavilələr hüququnun anlayışı və mənbələri.... 100 
2.
 
Beynəlxalq müqavilənin anlayışı ..........................................  101 
3.
 
Beynəlxalq müqavilədə tərəflər .............................................. 102 
362 

---

4.
 
Beynəlxalq müqavilələrin losnifatı ........................................ 104 
5.
 
Beynəlxalq müqavilənin slruktuaı .......................................... 105 
6.
 
Beynəlxalq müqavilələrin bağlanması ................................... 106 
7.
 
Müqavilənin məeburiliyinə razılığın ilado olunması ............. 108 
8.
 
Beynəlxalq müqaviləyə qeyd-şərtlər ...................................... 111 
9.
 
Beynəlxalq müqavilənin qeydə alınması vo dərc edilməsi ... 112 
10.
 
Beynəlxalq müqavilənin qüvvədə olması ............................  113 
11.
 
Beynəlxalq müqavilənin təfsiri ............................................ 114 
12.
 
Beynəlxalq müqavilələrin etibarlılığı .................................. 115 
13.
 
Beynəlxalq müqavilənin xitam olunması ............................ 116 
XIII
 
Fəsil. Beynəlxalq təşkilatlar hüququ 
1.
 
Beynəlxalq təşkilatlar hüququnun anlayışı və monboləri ......  118 
2.
 
Beynəlxalq təşkilatın hüquqi təbiəti ....................................... 119 
3.
 
Beynəlxalq təşkilatların fiınksiyalan ...................................... 120 
4.
 
Beynəlxalq təşkilatda üzvlük ................................................. 121 
5.
 
Beynəlxalq təşkilatların sanksiyaları ...................................... 122 
6.
 
Beynəlxalq təşkilallann təşkilali strukturu ............................. 123 
7.
 
Birləşmiş Millətlər Təşkilatı (BMT) ...................................... 125 
8.
 
BMT-nin ixtisaslaşmış təsisatları ........................................... 131 
9.
 
Regional təşkilatlar ................................................................ 133 
XIV
 
Fəsil. Diplomatiya və konsulluq hüququ 
1.
 
Diplomatiya və konsulluq hüququnun anlayışı və mənbələri 
§
 140 
2.
 
Xarici əlaqələri həyata keçirən dövlət orqanları .................... 141 
3.
 
Diplomatik nümayəndəliyin anlayışı və funksiyaları ............. 143 
4.
 
Diplomatik nümayəndəliyin heyəti ........................................ 144 
5.
 
Diplomatik missiyanın başlanması və sona yetməsi .............. 145 
6.
 
Diplomatik korpus .................................................................. 147 
7.
 
Diplomatik imtiyaz və immunitetlər ...................................... 147 
8.
 
Dövlətlərin beynəlxalq təşkilatlar yanmda nümayəndəlikləri   
149 
9.
 
Xüsusi missiyalar ................................................................... 150 
10.
 
Beynəlxalq təşkilatların və onların əmokdaşlannın 
imtiyaz və immunitetləri ........................................................ 151 
11.
 
Konsulluqlar: anlayışı və funksiyaları ................................. 152 
12.
 
Konsulun təyin olunması və onun 
funksiyalarının xitam olunması.............................................. 154 
363 

---

13.
 
Konsulluqların vo onların heyətinin 
imtiyaz vo immunitetləri ........................ 
155 
XV
 
Fəsil. Beynəlxalq insan hüquqları hüququ 
1.
 
Beynəlxalq insan hüquqlan hüququnun 
anlayışı və inkişaf tarixi ............................................................ 156 
2.
 
Beynəlxalq insan hüquqları hüququnun mənbələri ............... 160 
3.
 
İnsan hüquqlarının təsnifatı .................................................... 163 
4.
 
İnsan hüquqlan sahəsində dövlətlərin 
beynəlxalq öhdəliklərinin təsnifatı ............................................ 165 
5.
 
İnsan hüquqlannın müdafiəsinin beynəlxalq mexanizmləri.... 170 
XVI
 
Fəsil. Beynəlxalq humanitar hüquq 
1.
 
Beynəlxalq humanitar hüququn anlayışı və mənbələri ........... 182 
2.
 
Beynəlxalq humanitar hüququn tətbiq sferası ........................ 185 
3.
 
Beynəlxalq humanitar hüququn prinsipləri ............................ 187 
4.
 
Beynəlxalq humanitar hüququn əsas normalan ...................... 187 
5.
 
Müharibənin başlamasının hüquqi nəticələri .......................... 188 
6.
 
Silahlı münaqişənin iştirakçıları ............................................. 189 
7.
 
Döyüş aparılmasının qadağan edilmiş metod vəvasitələri .... 191 
8.
 
Hərbi işğal rejimi .................................................................... 192 
9.
 
Mədəni mülkiyyətin mühafizəsi ............................................. 193 
10.
 
Müharibənin sona yetməsinin hüquqi nəticələri .................. 194 
1 f. Beynəlxalq humanitar hüququn implemcntasiyası ................. 195 
XVII
 
Fəsil. Beynəlxalq cinayət hüququ 
1.
 
Beynəlxalq cinayət hüququnun anlayışı, 
inkişaf tarixi vo xüsusiyyətləri .................................................. 197 
2.
 
Beynəlxalq cinayət hüququnun mənbələri ............................  201 
3.
 
Beynəlxalq cinayətin anlayışı ................................................. 202 
4.
 
Ayn-ayn beynəlxalq cinayətlərin tərkib ünsürləri .................. 205 
a)
 
təcavüz
 .......................................................................... 
205 
b)
 
soyqırım
........................................................................ 
206 
c)
 
insanlıq əleyhinə cinayətlər
 ........................................ 
208 
ç) müharibə cinayətləri
 ...................................................... 
210 
5.
 
Fiziki şəxslərin beynəlxalq cinayət məsuliyyəti ..................... 213 
364 

---

6.
 
Beynəlxalq fərdi cinayət məsuliyyətinin 
həyata keçirilməsi mexanizmi ................................................... 219 
7.
 
Cinayətkarlıqla mübarizə sahəsində dövlətlərin 
əməkdaşlığının təşkilati mexanizmi .......................................... 224 
8.
 
Cinayət törətmiş şəxslərin verilməsi ....................................... 225 
XVIII
 
Fəsil. Beynəlxalq iqtisadi hüquq 
1.
 
Beynəlxalq iqtisadi hüququn anlayışı ...................................... 227 
2.
 
Beynəlxalq iqtisadi hüququn subyektləri ................................ 228 
3.
 
Beynəlxalq iqtisadi hüququn mənbələri .................................. 229 
4.
 
Beynəlxalq iqtisadi hüququn prinsipləri ................................. 230 
5.
 
Beynəlxalq iqtisadi münasibətlərin ayrı-ayrı sahələrində 
əməkdaşlığın bcynəlxalq-hüquqi tənzimlənməsi ....................... 231 
a)
 
Beynəlxalq ticarət hüququ
 .......................................... 
231 
b)
 
Beynəlxalq maliyyə hüququ
 ........................................ 
233 
e) Beynəlxalq investisiya hüququ
 ..................................... 
234 
6.
 
Regional iqtisadi əməkdaşlığın təşkilati formaları .................. 235 
XIX
 
Fəsil. Beynəlxalq dəniz hüququ 
1.
 
Beynəlxalq dəniz hüququnun anlayışı və mənbələri ............... 239 
2.
 
Dəniz məkanlarının təsnifatı ................................................... 240 
3.
 
Daxili dəniz sulan .................................................................... 240 
4.
 
Ərazi dənizi ............................................................................. 242 
5.
 
Bitişik zona ............................................................................. 245 
6.
 
Müstəsna iqtisadi zona ............................................................ 245 
7.
 
Kontinental şelf ....................................................................... 246 
8.
 
Açıq dəniz ............................................................................... 247 
9.
 
Beynəlxalq dəniz dibi rayonu ................................................. 248 
10.
 
Qapalı və ya yanmqapalı dəniz .............................................. 250 
11.
 
Xəzər gölünün beynəlxalq-hüquqi statusu ............................. 250 
12.
 
Dənizə çıxışı olmayan dövlətlərin hüquqları ......................... 256 
13.
 
Beynəlxalq boğazlar .............................................................. 256 
14.
 
Beynəlxalq kanallar ............................................................... 257 
15.
 
Beynəlxalq dəniz təşkilatlan .................................................. 258 
365 

---

XX
 
Fosil. Beynəlxalq hava hüququ 
1.
 
Beynəlxalq hava hüququnun anlayışı və mənbələri ................ 259 
2.
 
Beynəlxalq hava hüququnun prinsipləri ................................. 260 
3.
 
Hava məkanındakı uçuşların təsnifatı ..................................... 263 
4.
 
«Hava azadlıqlan» (kommersiya hüquqları) ........................... 264 
5.
 
Mülki aviasiya sahəsində beynəlxalq təşkilatlar..................... 265 
XXI
 
Fəsil. Beynəlxalq kosmos hüququ 
1.
 
Beynəlxalq kosmos hüququnun anlayışı və mənbələri ........... 268 
2.
 
Beynəlxalq kosmos hüququnun prinsipləri ............................ 269 
3.
 
Kosmik fəzanın və səma cisimlərinin hüquqi rejimi .............. 270 
4.
 
Kosmik obyektlərin bcynolxalq-hüquqi statusu ..................... 271 
5.
 
Kosmonavtların hüquqi vəziyyəti ........................................... 271 
6.
 
Kosmik fəaliyyət nəticəsində vurulmuş zərərə görə 
beynəlxalq məsuliyyət .............................................................. 272 
7.
 
Kosmosun tədqiqi və istifadəsi sahəsində 
beynəlxalq əməkdaşlıq .............................................................. 273 
XXII
 
Fəsil. Beynəlxalq ekologiya hüququ 
1.
 
Beynəlxalq ekologiya hüququnun anlayışı və mənbələri ....... 275 
2.
 
Beynəlxalq ekologiya hüququnun prinsipləri ......................... 276 
3.
 
Beynəlxalq ekologiya hüququnun mənbələri ......................... 277 
4.
 
Dəniz mühitinin mühafizəsi .................................................... 279 
5.
 
Dənizin canlı ehtiyatlarının mühafizəsi .................................. 281 
6.
 
Beynəlxalq çay və göllərin mühafizəsi ................................... 282 
7.
 
Ətraf mühitin radioaktiv yoluxmadan mühafizəsi .................. 283 
8.
 
Heyvan və bitki aləminin mühafizəsi ..................................... 284 
9.
 
Ətraf mühitin müharibə dövründə qomnması ......................... 285 
10.
 
Ətraf mühitin mühafizəsi sahəsində beynəlxalq təşkilatlar.... 286 
XXlIl 
Fəsil. Beynəlxalq hüquqda məsuliyyət 
1.
 
Bcynəlxalq-hüquqi məsuliyyətin anlayışı ............................................ 288 
2.
 
Bcynəlxalq-hüquqi məsuliyyətin əsasları ........................................... 289 
3.
 
«Dövləlin beynəlxalq cinayəti» anlayışı .............................................. 291 
4.
 
Dövlətlərin məsuliyyətini istisna edən hallar ..................................... 293 
366 

---

5.
 
Beynəlxalq-hüquqi mosuliyyotin növlori vo formalan ........... 295 
6.
 
Beynəlxalq-hüquqi mosuliyyotin həyata keçirilməsi .............. 296 
7.
 
Beynəlxalq hüquqla qadağan olunmayan 
əməllərə görə dövlətlərin məsuliyyəti........................................ 298 
8.
 
Beynəlxalq təşkilatların məsuliyyəti ....................................... 299 
XXIV
 
Fəsil. Beynəlxalq 
mübahisələrin nizama salınmasının 
dinc vasitələri 
1.
 
Dinc vasitələrin anlayışı və sistemi ......................................... 300 
2.
 
Danışıqlar ................................................................................ 301 
3.
 
Xeyirxah xidmətlər və vasitəçilik ........................................... 301 
4.
 
Araşdırma (təhqiqat) ............................................................... 302 
5.
 
Banşdırma ............................................................................... 303 
6.
 
BMT çərçivəsində mübahisələrin nizama salınması ............... 303 
7.
 
ATƏT çərçivəsində mübahisələrin nizamlanması .................. 305 
8.
 
Beynəlxalq arbitraj .................................................................. 306 
9.
 
BMT-nin Beynəlxalq Məhkəməsi........................................... 307 
Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Nizamnaməsi .......................... 315 
Ədəbiyyat ..................................................................................... 348 
367 

---