Dinlari tarixi

Shavkat 
 
Mirziyoyev
TARIXGA NAZAR
Buyuk Ipak yo‘li – qadimda, o‘rta asrlarda Sharq va G‘arb mamla
-
katlarini o‘zaro bog‘lagan qit’alararo kar von yo‘li. «Buyuk ipak yo‘li» 
atamasi ushbu yo‘ldan tashilgan qimmatbaho tovar – Xitoy ipagi bilan 
bog‘liq. Markaziy Osiyoda qadimdan jahon dinlari – buddaviylik, xris
-
tianlik, islom dinlari tarqalgan. Shuningdek, moniylik va yahudiylik 
dinlari ham ushbu mintaqada keng tarqalgan.

---

30
ga e’tiqod qiluvchilarning soni juda ko‘p emas. Jahon 
miqyosida zardushtiylikning diniy manbasi Avesto
-
ni o‘rganish «avestoshunoslik» nomini olgan. Hozirda 
AQSh, Rossiya, Eron, Hindiston davlatlarida yirik aves-
taoshunoslik markazlari mavjud. Ularda olib borilayot-
gan tadqiqotlar ulkan tajriba va an’analarga ega. 
Bugungi kundagi eng yirik zardushtiy jamoala-
ri bo‘lgan Eron jebrlari va Hindiston parslari o‘rtasida 
faqatgina til, ibodatlarni o‘tkazish shakli va yil hisobi 
borasida ba’zi ixtiloflar mavjud. Ayni damda, Hindiston
-
da ruhiy jihatga e’tibor beruvchi qator guruhlar yuzaga 
kelgan. Globallashuv ta’sirida, so‘nggi vaqtlarda zar
-
dushtiylikni isloh qilish, ko‘pgina marosimlarni bekor 
qilib, faqat «Goat»larni muqaddas kitob deb tan olish 
fikrini olg‘a surmoqdalar.
Markaziy Osiyo mintaqasida yuzaga kelgan dinlar
-
dan biri, bu tangrichilikdir. Xalqlarimiz tarixida maz kur 
e’tiqodning o‘ziga xos o‘rini bo‘lgan. Tangrichilik tarixi 
mamlakatimiz xalqlarining o‘tmish madaniyati, ijtimoiy 
hayoti va turmush tarzi haqida ma’lumot beruvchi tarixi 
manbalardan biridir. 
TARIXGA NAZAR
«Yilnoma kitoblarida bunday deyilgan: podshoh Doro ibn Doro xa-
zinasida [Avestoning] 12 ming qoramol terisiga tillo bilan bitilgan bir 
nusxasi bor edi. Iskandar otashxonalarni vayron qilib, ularda xizmat 
etuv chilarni o‘ldirgan vaqtda uni kuydirib yubordi. Shuning uchun 
o‘sha vaqtda Avestoning beshdan uchi yo‘qolib ketdi».