|
Divan-ü luğat-it tüRK
|
səhifə | 25/66 | tarix | 02.06.2018 | ölçüsü | 8,02 Mb. | | #47016 |
| qecitmək: gecitmək. yubatmaq. yubalamaq. tə'xir edmək. - bir dəyqə gecitdi.
qecitməkka: qəcitmək. qecikdirmək.
qecməkka: qəcmək. qecikmək.
qeçəka : 1. gecə. 2. keçə.
qeçəl : keçəl. çaqraq. çaqqar. qırbaşka. qırt (qırtər). töklük. alıqka. aluq. daz. - çağraq çağsaq yer: şor çoraq, qayalı yer.
qeçərli : keçərli. ərik.
qeçika : əçqü.
qeçikka : kəçikka. qöprü. köprik6. geçit. geçik. köprü. atız. köprükka. geçit. geçiş.
qeçilmək: qeciktirilmək.
qeçim : geçim. gecim( c. ç <> y ). geyim. - geyimlik yun: geçimlik yun.
qeçinəcaq: keçinəcaq. turqunka. durqun. yaşam.
qeçinən : keçinən. ötük. ötüv. ötüşən. həyalı.
qeçinmək: keçinmək. kəçmək. ölmək. birbin keçindirmək. ötgürüşməkka. ötrüşməkka.
qeçir : keçir. çara. yol.
qeçirmək: vazkeçmək. ərtürməkka. bağışlamaq. qəbullənmək. səvritməkka.
qeçişka : keçiş. geçit. körpü. geçiş. köprü. atız. köprükka. geçit. geçikka. - küçiti su ilətdi: apardı, götürdü.
qeçişməkka: geçinmək. ötüşmək.
qeçit : geçit. köprü. atız. köprükka. geçiş. geçikka.
qeçitməkka: qəcitmək. keçirtmək.
qeçqi : geçgi. geçit. güzər.
qeçməkka: keçmək. 1. ozmaq. osmaq. ötmək. uzmaq. utmaq. - onun atı ozdi. 2. savılmaqka. savulmaq. yaşmaq. yatmaq. enmək. 3. geçinmək. köçmək. ölmək. - ər keçdi. 4. girmək. tarılmaqka.
qeçmiş : uzağıka. ötən. - keçmiş biliklər: uzağı ötən bilginlər.
qeçsətməkka: keçindirmək. keçmək umudunda bulundurmaq.
qeçünməkka: keçər görünmək.
qeçürən: keçürən. gəzürən. keçqürqən. köçqürən. güzəşdə gedən. bağışlayan.
qeçürgənka: keçürgən. 1. çara, yol yoruq bilən, düşünəın. evirgən tevirgən. 2. başaran. başarıqlı.
qedici : gedici. bardaçıka.
qediş : gediş yoruqka. yorıq. xuy.
qediş : gediş. 1. baruğ. hərəkət. 2. borıq. axma. yorığka. yoruq. yürümə. yerimə. xuy. 3. uğraq. oğraq. osuq. - işlərin uğraqı: gedişi.
qediş : gediş. borıq. yorıq. yoruq. xuy.
qedməkka: gedmək. çəkilmək. - o evə geddi: öndü.
qen : gen. isik. ısıqka. saf. açıq. yatız. enli, açıq.
qenğitməkka: genişlətmək.
qenğrünməkka: genişləmək. bolluq içində yaşamaq.
qenğüməkka: genişləmək.
qenğürməkka: genişlətmək.
qeniş : geniş. tərinğka. dərin. ənqin. engin.
qeniş : geniş. yetizka. ənli. eninə geniş olan.
qenişlik : genişlik. yatızlıq. yətüzlük. açıqlıq.
qenişlik : genişlik. yetizlikka. bir şeyin əni.
qenqütməkka: gəngütmək. gengərtmək. genişlətmək. - ər evin gəngütdü: genlətdi.
qenlik : genlik. qarşaqka.
qenrün : genrün. bolluq. açıqlıq.
qeri : qerüka. - qeri qoymaq: tıtmaqka. tıdmaq. tıymaq. tutmaq. qadalamaq. qadağalamaq. mən' edmək.
qerüka : qəri. arxa. - gerü qaymaq: təvəccüh məhəbbət. edmək. inayət edmək. - geriyə salmaq: nərsəni uzatmaq. aşınmaq. yubatmaq.
qeşürgən: keşürgənka keçən. bağışlayan.
qetərməkka: qeytrəməkka.
qetişmək: qedişməkka. 1. qopmaq. ayrılmaq. - olar birbirindən gedişmək: ayrıldılar. 2. ayrılmaq. ayrışmaq.
qetlən : getlən6. çəkə. pərhiz.
qetməkka: gedmək. qitmək. yox edmək. yana, qırağa çəkilmək. aradan qalxmaq.
qetməksəmək: getməksəmək. barıqsamaq.
qey : geyka. bir şeyi anlatmaqda abartma, obartma, bəkitmə ilgəci. - gey at: nə gözəl atdı. - gey nənğ: nə gözəl şey.
qeyçiləmək : qayçılamaq. qıftulamaqka. sındılamaqka. qırqılamaq. qırpımaq. qırpıtlamaq. biçqüləmək.
qeydirmək: geydirmək. taxmaq. - əynivə gey: əynivə tax.
qeydirmək: geydirmək. tonatmaqka. tonutmaq. donatmaq. qapatmaq. örtmək.
qeygi : geygi. geyim.
qeyikka : geyik. qayıq. yaban. vəhşi. yaban heyvanlarına verilən gənəl ad. - qayıq heyvan: yaban heyvan. - keyik söğüd: yaban söğüt. - qeyik söğütka: yaban soğüdü.
qeyim : geyin. geyim (y <> ç ) geçim. gecim. giyiz. giziz. giviz. güvüz. qidizka. 1. geygi. - gözü oxşayan geyimdir. - geyimlik yun: geçimlik yun. - öndüni yalıq, geyin yalıq: ön qaş, arxa qaş. 2. geyin. kidin. keyin. qeyin. ( y <> c ) gecin. yuban. gec. dal. ard. sonra. son. - iş geyin: işin sonu. - işin geyin baxınqıl: işin sonun düşünginən. - kidin təlim ökündü: geyin (sonra) telim ökündü. - geyin qaldım: gecin qaldım. - geyin qaldın yolundan sən: gec qaldın. - geyin gəldin, gecin qaldın: bevax gəldin, arda qaldın.
qeyinti tonka: çox qeyilən paltar.
qeyit : geyit. bax > geyüt.
qeyiz : geyiz. geydirməyə, geyinməyə yarar nə, örtük, parça. - geyiklik geyiz: geyimlik parça.
qeyizgəkka: 1. geyilmiş, təzəliği gedmiş geyim. 2. keçələşmiş parça.
qeyizlikka : keçə, geyim, paltarlıq.
qeylikka : geygil. ürkək yüryək, saçan atılan yaba, vəhşi nə. - geylik kişi: geygil, qaba, yaba adam. - qeylzlik yünka: toxunma, parçalıq yün.
qeyp : keyp. kipka. qalıb. - kərpiç kipi.
qeytərmək : qatarmaqka. qadarmaq. qaytarmaq. geri döndürmək. başqatmaq. çevirmək.
qeyükka : geyükka. kəyüqka. bax > geyüt. geyim. gəbə. kəpənək qibi örrtüklər. - geyüklük qeyizka: yağmurluq yapmaq üçün ayrılmış, hazırlanmış keçə.
qeyüklük: geyüklükka. paltarlıq parça.
qeyürməkka: geydirmək.
qeyürsəməkka: geydirmək istəmək.
qeyütka : geyüt. kədüqka. qəyüt. qazut. qayut. qadut. geyit. ( 1 < girmək <> geymək. 2 < qatılan, artırılan nırsə). 1. kəpənək. kəpəng. yağmurluq. 2. geyim. paltar. geyəcək. 3. xələt. 4. tulqanın altına geyilən, tükdən yapımış taqqa. 5. camaşır. qiyəcək. gəlin, qüvəyin qohumlarına ərməğan olaraq veriləy xələt.
qəbəlika : kələbək. əvələk. pərvanə.
qəbətmək: qəbətmək. öldürmək. qaçıtmaq. qaçırtmaq. sıçratmaq. yox edmək. qavşatmaq: gəvşətmək. kovşatmaq. boşaltmaq. ayırmaq. açmaq.
qəbəzlikka: pambıqlı. pambıq yiyəsi.
qəbiməkka: gəpimək. qurumaq.
qəbir : məzar. tünəriqka. qaranlıq. sin.
qəbitməkka: qurutmaq. qəpitmək.
qəc : gəc. aqartma. ağartma. arınqa.
qəddağ : (< qəddək: (< qəddəmək: bərkitmək. uşağa verilən kömək əmzik).
qəddək : (< qəddəmək: bərkitmək) uşağa verilən kömək əmzik.
qədəşka : qabdaş. (< qa: qabın qısalmış biçimi + daş: birlik simgəsi). 1. bir qabdan olanlar, bir qarından, yataqdan, bətndən olanlar. qardaş. 2. bir çölməkdən, ocaqdan, bir soydan gələnlər: qahum, qataş. qarındaş. qardaş. 3. bir ölkədən, sınırdan, məsləkdən olanlar
qədi : kədi. çətük. - güvük muş: ərkək kədi.
qədik : tarul. darıl.
qədilməkka: qiyilmək.
qədka : gəy. gəz. bax > gey. obartma. bəkitmə bildirən bir ədat. qəd. qəy.
qədqüka: gəykü. geygü. geyim. geyiləcək nəsnə. bürgək ( bürgəş > puşakfars).
qəfqək : kəfgəkka. kəvgəkka. pəltək. kəkəmə kimsə.
qəfrəməkka: gəvşəmək. gəvrəmək. kövrəməkka. küfrəmək. kəfrəmək. pasaymaq. sayıflamaq. - gücün kəfrəmsin.
qəftə : kəftə. kaftan. yalmaka. yağmır (yağmurluq).
qəkə : kəkə. titizka. kəkrə. gəs.
qəkləşmək : kəkləşmək. kəktəşməkka. hınçlaşmaq. kin bağlamaq. cicikləşmək.
qəkükka : səksək quşu. qəmiği büyü, tilsim üçün kullanılır.
qəküşka : kəküş. şiş üçün sürülən bir ilac. aqsırqan otu.
qəq : kəkka. qaq. 1. kin. hınç. öc. 2. əmək. dəd. dərd. sıxıntı. zəhmət. əziyyət. 3. sınaq. təcrübə.
qəqələşmək: kəkələmək. dili tutulmaq. dili ağırlaşmaq, buruşmaq. aqnamaqka.
qəqəmə : kəkəmə. kəvgəkka. kəfgəkka. pəltək.
qəqəzlik: kəkəzlik. çanaqlıqka. qəvşəklik. pərişanlıq.
qəqirə : kəkirə. acı. - kəkirə kolu: acı, ətacı kişi. - kəkrə otu: bal qoxulu, acı dadlı bitgi.
qəqirməkka: qəkirməkka. qəğirmək.
qəqlik : kəklikka. qaqlıq6.
qəqlikka : gəklikka. kinli. hıncli.
qəqmən : kəkmən. 1. qaqman. sınaqlı. təcrübəli. - kəkmən ər: isti soyuq çəkmiş kişi. 2. dərd. əzab. zəhmət.
qəqrə : kəkrə. 1. dəvə tikəni. 2. titizka. kəkə. gəs.
qəqrə : kəkrə. türüka. gəs. buruşturan.
qəqrək : kəkrək (< qaqraq). 1. kəvir. qarqaqka. 2. gəks. kəkəs. dadlılıqdan uzaq, quru tamlı nərsə.
qəqtəşmək: kəktəşməkka. kəkləşmək. hınçlaşmaq. kin bağlamaq. cicikləşmək. - olar ikisi kəkrəşdilər.
qəl : kəl. aybanğka. başı lüt, açıq.
qəldəçika: qəlici. gələn.
qəldürməkka: gəldürməkka. gətirmək.
qələbək1: kələbək1. kəpəlika. kəpələk6.
qələbka : kələb. güclü kökldən səmirtən ot.
qələçüka : kələçüka. hədis. söz, gəp danışıq.
qələf : kələf. qaptaq6. yumaq.
qələk : - kələk gəlmək: tavluklaməkka:
qələk : - kələk qılmaq yap yup qılmaqka. al edmək. yubılamaq. yuplamaq.
qələk : kələk. tar. tav. sal. təv. təfka. hilə. ucluq. üçlük. tələ. çantur. - kələk gəlmək. tovlanmaq. tavlanmaq. girlənmək.
qələkbaz: kələkbaz. ütrükka. hiləci. yalançı. ütücü adam.
qələqən : gələgənka. gələn.
qələqü : kələküka. tarla sıçanı
qələm : kələm - yımırtqa yaşka: təzə kələm.
qələn : gələn. baran. gələgənka. - baranlar: gələnlər. - baran varmı: gələn varmı.
qələnək : gələnək. gəlik. (< gəlmiş). keçənərdən gəlib çatan öğrəklər, biliklər. kültür.
qələrka : qələr. kərtənkələnin gənəl adı.
qələsika : qəlmə zamanı.
qəlgirmək : gəlgirmək. gəlmək istəmək. - o sizə gəlgirmir.
qəlğiz : gəlğiz. qəlinğizka. sel.
qəlik : gəlikka. 1. dəvamlı gedilə, dəyilən yer. 2. gəlinən, qaçılan sığınan yer. - dazın gəliyi börkçü: keçəlin qaçaq yeri, börkçü tükanıdı. 3. gələnək. keçənərdən gəlib çatan öğrəklər, biliklər. kültür. 4. qələcək. qələcəki. .
qəliklika : gəlmək üzərə olan.
qəliksəkka: qəlməyə istəkli olan.
qəliksəməkka: gəlmək istəmək. qəlsəmək.
qəlimsenməkka: qəlir görünmək.
qəlin : gəlin - ətsiz boş, gəlinsiz toy.
qəlin : gəlinin gərdəh gecəsi taxdığı başlıq: didimka.
qəlinğizka: gəlinğizka. gəlğiz. sel. - gəlinğizləyüka: sel qibi.
qəliş barışka : gəl ged. gəliş gediş. - qəlişliq barışlıq evka: qonuq odası.
qəlişmə : gəlişmə. yapraq. dirçəliş. cücərmə. inkişaf.
qəlişmək barışmaq: birbirinə gəlip gedmək.
qəlişməkka : qəlmək.
qəlizlətmək : yoğurmaq. yoğrutmaq. qavama gətirmək.
qəlqəlimət: gəlgəlimətka. gəlmək için.
qəlqinka : gəlginka. ırmaqın, dənizin daşar qabarması. mədd.
qəlqirməkka: qələ yazmaq. gəlmək istəmək.
qəlqü : gəlgüka. qəlmə zamanı. qəliş. qələcək.
qəlqüçika: gəlgücika. qəlici. gələn.
qəlqülükka: gəlgülükka. gəlməyə haq qazanmış (kimsə).
qəlləşmək : kəlləşmək. tazarmaqka. tazqarmaq. tazqırmaq.
qəlmək : gəlmək. giriş. virud.
qəlsəməkka: gəlmək istəmək. qəliksəmək.
qəltək : yumqal. fırlan.
qəltəkləmək: yumqalamaq.
qəltürməkka: gətirtmək. qəldürmək.
qəm : kəmka. 1. qussə kədər. sağuş. sağınc. - gəm alınaz. başı sərt. çamış at: salqa atka. 2. xəstəlik. kefsizlik.
qəmdən6 : kəmdən6. azdan. azraq olmaqdan, az olmaqdan. - kəmdən olması, serdən yeğdir. (# serdən6: çoxdan. çoxraq, çox, artıq).
qəmdük : kəmdük. gəmdükka. gəmrilmiş. - kəmdük sünqük ( sümük) kəmlük sümük: gəmik sümük: əti sıyrılmış, ayrılmış sümük.
qəmə : sıqırqanka. saqırqan. böyük sıçan.
qəmənd : kəmənd. kamand. sırtmaq6. duzağ. tutsaq. qısmaqka.
qəmər : kəmər. qurın. quşaq. qurşaq. belbağ. bağ. urama. qurın. mahasirə.
qəmətmək: qamatmaqka.
qəmgərmək : kəmgərmək. səyrəmək. kəmlənmək. azalmaq.
qəmi : gəmi. uçan. iki yelkənli gəmi.
qəmik : gəmik. əti ayrılmış sümük. - gəmik sümük: kəmdük sünqük: kəmlük sümük: əti sıyrılmış, ayrılmış sümük. - qabırqa gəmikləri. göğüsün yanları: küsrika
qəmíka : gəmi. kimi.
qəmilmək: kəmilmək. qamılmaqka. söykənmək. yana yatmaq.
qəminmək: kəminmək. anqdımaqka. anğdımaqka. pusmaq. tuzaq qurmaq. çevrəsini sarmaq. yaxalamaq üçün kələk yapmaq.
qəmircik: gəmircik. qıqırdaq. quzruf. gəvəkka.
qəmirmək: kəmirmək gəmürməkka. 1. çeynəyib yemək. 2. qırağa qoymaq, atmaq. -
qəmiş : kəmiş. qıraq. atılmış.
qəmişmək: kəmişmək. 1. çeynəyib yemək. 2. azaltmaq. çıxartmaq. qırağa qoymaq, atmaq. - bunu kəmiş. - onu, bu sayışdan kəmişdik: onu, bu hesabdan çıxdıq. 3. gizlətmək. qoymaq. quylamaq. - iyiliyi su ayağında kəmiş, başında dilə. 4. əkişmək. əkmək. - güzdə kəmişən, yazda dərişər.
qəmləmək: gəmləmək. kəmləməkka. 1. kötüləmək. xəstələmək. 2. noxdalamaq. - qığırıb, atı gəmşədim, qalxan süngü cumşadım. 3. narahat edmək.
qəmlənmək: kəmlənməkka. 1. xəstələnmək. pisəlmək. - at kəmləndi. 2. səyrəmək. kəmgərmək. azalmaq.
qəmlətmək: kəmlətməkka. 1. sıxıntı, zərər vermək. 2. kötülətmək. 3. xəstəlıtmək.
qəmmək: kəmmək. qammaqka. alçatmaq. təhqirləmək.
qəmrilmiş: gəmrilmiş. kəmdükka. - kəmdük sümük: əti sıyrılmış sümük.
qəmrit : kəmrit. kədrimka. gəmrilmiş. arınmış. - kədrim ətka: dəridən üzülmüş ət.
qəmrüşməkka: gəmirişmək. gəmirmək.
qəmürməkka: 1. gəmirmək. nərsəni nədən ayırmaq. 2. çeynəmək. öğmaq. əzmək.
qəncəklənməkka : gəncək qılığına girmək. gəncəkləşmək.
qənciq : qənciq. qancıq. qiçiq oğlan.
qəncka : gənc. cocuq. hər heyvanın kiçiğü.
qəncliq : gənclik. yiqitlikka.
qəndəkarlıq : kəndəkarlıq. onquşka. yonquş. nəqş. yazı. oyma.
qəndik : kəndik. ambar. yığılma yeri.
qəndika : kəndi. 1. zat. nəfs. 2. kənd. kəndü. kənüt. qala. şəhir.
qəndlik : kəndlik. kətlik. dostluq. arxadaşlıq. düzlük. sədaqət.
qəndü : kəndü. kənit. 1. iç. öz. zat. nəfs. - kənit gördüm: kəndim, özüm gördüm. - o kəndi aytdı: o özü sylədi. - kəndi gərək: özü gərək. 2. kəndük. kəndik. ambar. qoyaq. tavarlıqka. davarlıqka. taparlıq. tavrıq. durdaq. xəznə. tarıqlıqka. darılıq. tavrıq. durdaq. xəznə. turdaq. yığılma yeri. yatuqka. yığın. - kəndükə un tıxıldı. 3. kənd. kənüt. qala. şəhir.
qəndüq : kəndüq. oyulub, düzəlmiş qab, küp.
qənə : kənə. saqırquka. sağıqur.
qəngəş : gəngəş. - gəngəşli bilik, uzlaşır, gəngəşsizin öprəşür. - gəngəşli bilik utraşur, gəngəşsiz bilik opraşur.
qəngəşlik: - gəngəşli bilik artamaz: dalı qalmaz.
qənka : kən. kənd. şəhər.
qənqəməkka: gənqəməkka. danışmaq. görüşmək. tədbir edmək.
qənqəşka: gənqəşka. 1. sığ. az. qolay. xəfif. 2. işlərdə danışma. görüşmə. düşünmə. tədbir.
qənqəşlika: danışıqlı. tədbirli.
qənqəşməkka: gənqəşməkka. qarşılıqlı danışmaq. tədbirləşmək.
qənqəşsizka: gənqəşsizka. danışıqsız. tədbirsiz.
qənov : oluq. arx. kovuş. qoğuşka. - su oluğu. - su dəğirmən oluğu.
qəntka : kənd. kən. şəhir.
qənüt : kənüt. kənd. kəndü. qala. şəhir.
qənzək : gənzək. ağan. (aqan ər). gənizdən söz söyləyən. burnunda danışan.
qənzika : qırmızı, sarı, yəşil kimi birtaxım rəngləri bulunan bir çin toxuması.
qəpçə : (< qap). kəpçə. çəmçə. çöməç. çömçə. çümiç6. kəpəç. qapaç.
qəpçələmək: kəpçələmək. qamıçlamaqka. qəpçəyi daldırmaq.
qəpəç : (< qap). kəpəç. kəpçə. çəmçə. çöməç. çömçə. çümiç6. qapaç.
qəpək : kəpək.
qəpək : kəpək. qəpik. 1. qalan. qalınquka. 2. söktika. söküt. hər bir oğuq, qopuq nəsə. 3. darı kəpəyi. qavuz. qavıqka. 4. qıltıqka. (başta bulunan) qonaq. unda, başta bulunan qəpək. - qəpək yincüka: kiçik inci.
qəpələk6: kəpələk6. kəpəlika. kələbək1.
qəpənək: kəpənək. 1. kədükka. yağmurluq. üst paltar, qiyəcək. 2. kəpəlika. kəpələk6. kələbək1.
qəpəzka : kəpəz. pambıq. - kəpəz uruqlandı: pambıq qozalandı. - bəliklik kəpəz: fitillik pambıq.
qəpəzliqka : kəpliz. kəpzil. pambıqlıq. pambıq bitən yer.
qəpik : kəpək. hər bir oğuq, qopuq nəsə.
qəpiməkka: kəpiməkka. kəbimək. bəzi yerləri qurumaq.
qəpit : kəpitka. məyhana.
qəpitməkka: kəbltmək. qurutmaq.
qəpləşmək: gəpləşmək. sanruşmaqka. ağız ağıza verib danışmaq.
qərçəkləştirmək: çınlatmaq. təsdiq ettirmək.
qərçəklik: kirtüka. doğruluq. həkiqət.
qərçəkmək: gərçəkmək. çınıqmaqka. doğruımaq. doğurmaq. təhəqqüq tapmaq.
qərdəş : - süt qərdəş. əmikdəş. əmgəş. bir məmədən süt içən körpələr.
Dostları ilə paylaş: |
|
|