Doğu karadeniz bölgesi

DİKKAT!!!

 BU DERS NOTLARININ TÜM HAKKI PROF.DR. ALİ ÖZÇAĞLAR’A AİT OLUP, BAŞKA AMAÇLARLA  

KULLANILAMAZ VE YAYINLANAMAZ. 

 

 

67 

önemli bir gelir kaynağıdır. 6 km doğusundaki Yeniay'da 800 - 900 tonluk büyük deniz motorları yanısıra 

küçük  tonajlı  feribot  dahi  yapılabilmektedir.  Ayrıca  el  tezgahlarında  bıçak,  kaşık,  keser,  kazma  vb.  bir 

çok alet yapılmaktadır. Bunların içinde en ilgi çekici olan Sürmene bıçağıdır. Trabzon'a 39 km uzaklıkta 

bulunan Sürmene'de eski Osmanlı mimarisinin tipik örneği olan ahşap yapılara sık sık rastlanmaktadır. 

ARAKLI 

Trabzon'un 33 km doğusunda olup, 372 km2 lik bir arazi üzerinde kurulan bir kıyı ilçesidir. Arak-

lı  geniş  bir  düzlüğün  içine  kurulmuş  olduğu  için  kentleşmeye  son  derece  elverişlidir.  Düzgün  sahilleri 

doğal plaj durumundadır. İlçede çay üretimi önemli bir yer tuttuğu için çay fabrikası da mevcuttur. Tabiat 

güzellikleri  yanında  findık  ve  çay  bahçeleri  ile  ünlüdür.  Sahilleri  tabii  plaj  halinde  olup,  kamping  için 

müsait yerler vardır. İlçenin güneyini ladin  ve kayın ağaçlarının meydana getirdiği bir ormanlık kaplar. 

Burada kurt, çakal, tilki gibi hayvanlar bulunur. Doğal liman, rüzgarlı havalarda balıkçı teknelerinin sı-

ğınma yeridir. İlçeye bağlı Yeşilyurt Beldesi sınırları içerisinde bulunan Yılantaş Yaylası, yayla turizmi 

açısından önemli bir yer tutmaktadır. 

ARSİN 

Yomra  ilçesine  bağlı  bir  bucak  iken  04.04.1959  tarihinde  ilçe  haline  getirilmiştir. Trabzon'a  21 

km uzaklıkta bulunan ilçe arazisinin verimli olduğu söylenebilir. Özellikle ilçe merkezinin kurulduğu alan 

yerleşmeye son derece elverişlidir. Halk geçimini genellikle tarım ve hayvancılıkla sağlar. Bunun yanında 

ilçede  fındık  üretimi  de  önemli  bir  yer  tutar.162  km2  araziye  sahip  bulunan  Arsin'in  doğal  güzelliği  ve 

sahilleri meşhurdur. İlçe merkezinin nüfusu 6784'tür. Batı ve doğu sahillerinde kamping için uygun yerler 

vardır. 

YOMRA 

Doğusunda  Arsin,  batısında  Maçka  ve  Merkez  ilçeleri,  güneyinde  Gümüşhane  ile  çevrili  olan 

Yomra  ilçesinin  kuzeyinde  Karadeniz  bulunmaktadır.  Trabzon'a  uzaklığı  14  km  olan  Yomra'nın  yüzöl-

çümü 207 km2, toplam nüfusu 30.727 dir. 1953 yılında belediye olan Yomra,1957 yılında Bakanlar Ku-

rulu kararıyla ilçe durumuna getirilmiştir. Sosyo- ekonomik açıdan oldukça gelişme gösteren Yomra, aynı 

zamanda bir sanayi yöresi durumundadır. 

TRABZON (Bilgisi başlangıçta verilmiştir) 

AKÇAABAT 

Akçaabat, Trabzon'un 13 km. batısında, deniz kenarında ve deniz seviyesinden 10 metre yüksekte 

kurulmuş  şirin  bir  ilçedir.  Eski  adı  Pulathane’dir.  Batısında  Çarşıbaşı,  güneyinde  Düzköy  ve  Maçka  ile 

çevrili bulunan ve Düzköy ilçesi ana yolu olan Söğütlü vadisini bünyesinde barındıran Akçaabat, yörede 

bulunan yaylaların geçiş noktasındadır. Akçaabat Limanı, tarih boyunca bu yöreye gelen deniz taşıtlarının 

en  güvenilir  barınağı  olmuştur.  Akçaabat,  bir  liman  kenti  olmanın  yanı  sıra  tarihin  akışı içinde 

tütünü, 

tereyağı, zeytinlikleri, balıkçılığı, Salı günleri kurulan açık pazarı, son yıllarda ünlenen köftesi

 ile 

Doğu Karadeniz’in kıyı kentleri arasındaki özel konumunu korudu. Karadeniz Bölgesi'nde yer almasına 

ve  coğrafi  olarak  bu  bölgenin  özelliklerini  taşımasına  rağmen  iklim  olarak  Akdeniz  iklimi  özelliklerini 

taşıyan ilçenin yazları sıcak ve kurak, kışları ise ılıktır. Bu iklim özelliğinden dolayı Akçaabat'ta 

zeytin 

ve narenciye

 yetişir. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

                                 Akçaabat köftesi 

---

 

68 

  Nüfus,  özellikle  sahil  kesiminde  yoğunlaşmıştır.  İlçe,  hayvancılık  alanında  gelişmiş  olup,  hay-

vansal  ürünleri  işleyen  sanayi  tesisleri  vardır. 

Akçaabat,  köftesi  ile  Türkiye’de  ün  salmıştır.

     1930 

yıllarında Akçaabat'lı lokantacılarının ortaklaşa yaptıkları, etlerin (Öküz ve Dana) bir araya getirilerek bir 

arada çekilen kıyma birbirlerine bağlanabilmesi için belirli ölçüde ekmek ve az miktarda sarımsak karışı-

mı ile kendilerinin yemesi için yaptıkları köfteden çok büyük bir damak zevki yakalamışlardır. Bu damak 

zevkini artık lokantalarda kömürlü, ızgaralı ocaklarda pişirilmek kaydıyla öncelikle bölgeye tanıtımı ya-

pılmıştır ve o tarihten günümüze kadar tüm dünyaya tanıtımı sağlanmış olup Akçaabat Belediyesi tarafın-

dan  her  yıl  Ağustos  ayında  belirli  gününde  Festival  olarak  tanıtım  için  gerekli şenlik  ve  şölenler  sürdü-

rülmektedir.  

 

 

 

 

Bu  yörede  hayvancılıkla  uğraşan  insanların  yetiştirmiş  olduğu  Dana  ve  Öküz'ler  (1  veya  2  yaş 

grubunda olmak kaydıyla) yetiştirici köylüler tarafından sabahları yemleri verilirken yemlerine katılan tuz 

ve yörenin otlarının bu hayvanların üzerindeki etlerine vermiş olduğu tad ile köfteye ayrı bir damak lezze-

ti vermektedir.Akçaabat bölgesinin dışındaki illerden gelen hayvanların etinden bu lezzetin yakalanması 

mümkün değildir. 

Bir Dana veya Öküz'ün ön kol etleri, bir miktar kaburga eti (döş), işkembe yağı ve böbrek yağı 

gerekli temizlik ve ayrışımlar yapıldıktan sonra karışım harmanlanarak kıyma makinasının normal kafesli 

olmak kaydıyla makine başında kıyıma geçilir. Yapılacak kıyımın miktarına göre belirli miktarda sarmı-

sakla çekime başlanır. Sarmısakla çekime başlarken belirli gramajda ekmek katılır. Bu katılan ekmek etin 

zerreciklerinin birbirine yapışmasını ve kaynaşmasını sağlar.Fazla veya az katılan ekmek köftenin damak 

tadını bozar.Belirli gramajda katılması uygun görülür.Çekim olayı bittikten sonra çekilen kıyma makine 

önünde harmanlanarak ve tuzu atılarak yoğrulmaya başlanır. Bu yoğurma esnasında fazla veya az yoğ-

rulma sağlıklı olmayabilir, normal kıvamı verildikten sonra rulolar haline getirilir ve normal gramajlarda 

kesime başlanır. Kesilen köfteler avuç içerisinde yuvarlanarak bastırılmış olarak düzgün bir şekilde tepsi-

lere dizilir.İki veya üç sıra olan tepsiler dinlendirilmek üzere soğuk hava depolarına yerleştirilir. Dinlendi-

rildikten sonra pişirmeye hazır bir konuma gelmiştir. 

Akçaabat Köftesi'nin bir özelliği de pişirilme yerinin standartlara uygun olmasıdır. Bu standartlar 

belirli ölçülerde ocaklar olup bu ocakların yanabilmesi için odun kömürü kullanılmaktadır. Ocak yanma-

ya  başladıktan  sonra  hazır olan  köftelerin ızgaraya  sıralanabilmesi için  önce ızgara tel fırçası ile  silinir 

belirli bir miktar böbrek yağı ile silinir ve belirli sıralarda köfte ızgaraya serilmeye başlanır. Serilen köfte-

lerin takip edilmesi kaydıyla çevrilerek pişirilme olayı gerçekleştirilir, ve servise hazır vaziyete getirilir. 

 

  

 

---