DİKKAT!!!
BU DERS NOTLARININ TÜM HAKKI PROF.DR. ALİ ÖZÇAĞLAR’A AİT OLUP, BAŞKA AMAÇLARLA
KULLANILAMAZ VE YAYINLANAMAZ.
73
Bulaşmaya teşvik!
Ancak türkünün kitaba alınmasını, Talim Terbiye Kurulu yasakladı. Erinç, ölmeden önce son der-
sini de, Türkiye’nin gençlerini geleceğe hazırlayan yetkililerin ‘bakış açısına’ şöyle veriyordu:
"Trabzon kıyıda, Maçka’da yukarıdadır. Hava kütlesi geldiği zaman yukarı çıkınca soğur. Soğumanın
neticesinde yoğunlaşma olur. Bu örneği bu sebeple verdim ama kitaptan bu kısmı çıkarmışlar. Gerekçesi
ise çok komik. Verdiğim bu örnekle, kızlı erkekli gençleri ‘buluşmaya!!’ teşvik ediyormuşum."
Divane Aşık Gibi
(Trabzon-Hasan Tunç-Cemile Cevher)
Divane Aşık Gibi De
Dolanırım Yollarda
Kız Senin Sebebune
Kaldım İstanbullarda
Baban Beni Babamdanda
Bir Kerecik İstesin
Allahın Emri İle
Gelinim Olsun Desin,
Al Şalım Yeşil Şalım Da
Dünyayı Dolaşalım
Sen Yağmur Ol Ben Bulut
Maçka’da Buluşalım
DÜZKÖY
Akçaabat'a bağlı bucak merkezi iken yakın tarihte ilçe olmuştur. 1990 sayımına göre merkez nü-
fusu 4691, toplam nüfus 20.775'dir.
Trabzon'a 40 km uzaklıkta bulunan ilçede yayla turizmi ön plandadır. Ayrıca ilçeye bağlı Çalköy
Beldesinde bulunan mağara fazla tanınmamasına rağmen son zamanlarda yerli ve yabancı ziyaretçilerin
ilgisini çekmektedir.
TONYA
Vakfıkebir ilçesine bağlı bir bucak iken 1955 yılında ilçe haline getirilmiştir. Denizden yüksekliği
700 metre ve denize uzaklığı 23 km'dir. Yüzölçümü 265 km2, nüfusu 11.032'dir. Sahilden oldukça içeride
bulunması dolayısıyla ilçenin iklimi sahile nazaran serttir. Özellikle kış aylarında yağan kar, toprak üze-
rinde uzun bir müddet kalır.
Vakfıkebir'e 23 km mesafede bulunan Tonya'nın Trabzon'a uzaklığı ise 68 km'dir. Tonya, yeşil-
liklerle, ormanla kaplı bir ilçedir. Tabiat güzelliklerine sahip şirin ilçe olan Tonya'nın köyleri tabü yayla
durumunda olduklarından yazın ilçe dışından gelen insanlarla dolup taşar. Bunlardan özellikle Erikbeli
yaylaları doğa güzelliği yönünden özellik taşırlar. Turizm potansiyeli yüksek bu yaylalar, Turizm Bakan-
lığı'nca 'Turizm Merkezi" ilan edilmiştir.
ŞALPAZARI
Şalpazarı Vakfıkebir ilçesine bağlı bucak durumun da iken 04.07.1987 tarihli Bakanlar Kurulu
kararıyla ilçe haline getirilmiştir. Trabzon'a 65 km uzaklıkta bulunan Şalpazarı ilçesinin sosyal yapısına
baktığımızda kültürel şive özellikleriyle, giyim kuşamlarıyla ayrı bir özellik arzettiği görülür. Şalpazarı
halkı geçimini tarım ve hayvancılıktan sağlamaktadır. Arazisinin dağlık ve verimsiz olması nedeniyle
eğitim - öğretime büyük önem verilmektedir. Nüfusun büyük bölümü geçimlerini temin etmek maksadıy-
la yurt içi ve yurt dışında gurbette bulunmaktadır. 1990 sayımına göre merkez nüfusu 5772, toplam nüfu-
su 21.459'dur.
74
6. GİRESUN YÖRESİ
Bu yörenin sınırlarını, doğuda, Harşit Çayı doğusundan geçen Trabzon-Giresun il sınırı, batıda Me-
let Çayı doğusundan geçen Giresun-Ordu il sınırı ve güneyden Giresun Dağları (Karagöl 3095m, Sarıyer
2919m, Balaban 3332m.) zirvelerinden geçen su bölümü çizgisi belirlemektedir. Yöre Karadeniz kıyısında,
doğuda Beşikdüzü (Trabzon)-Eynesil (Giresun) kasabaları arasında yer alan Kale Burnu’ndan başalmakta ve
batıda Piraziz (Giresun) kasabasını içine alarak son bulmaktadır. Giresun yöresinin güneyinde Yukarı Kelkit
Oluğu yer almaktadır. Bu ünitedeki Şebinkarahisar ilçesi idari alan bakımdan Giresun ili içinde bulunmakla
birlikte coğrafi yöre ayrımına göre Giresun yöresinde yer almamaktadır.
Kıyı gersinde yükselen Giresun Dağlarını, Karagöl Dağı (3095 m.), Sarıyer Dağı (2919 m.) ve
Balaban Dağı (3332 m.) oluşturmaktadır. Karagöl Dağındaki Eğribel Geçidi (2075 m.) ile Şehitler Geçidi
(2475 m.) Giresun’u Yukarı Kelkit Oluğu içinde yer alan Şebinkarahisar’a bağlamaktadır. Şebinkarahi-
sar’ın bağlı olduğu Giresun il merkezine bağlantısı bu geçitleri ve Aksu Çayı vadisini izleyen yollarla
sağlanmaktadır. Bu yollar kışın karla ve çığlarla kapandığı için ulaşım çok zor koşullarda yapılmaktadır.
Giresun şehri,
Aksu ve Batlama vadileri
arasında denize doğru uzanan bir yarımada üzerinde ku-
rulmuş olup, bu yarımadanın doğusunda ve 2 km. açığında Doğu Karadeniz'in tek adası olan
Giresun
Adası (Aretias)
bulunmaktadır. Karadenizin tek adası olan Giresun Adası(Aretias) adeta şehrin simgesi
durumuna gelmiştir. Şehrin adı, eski adı olan
"Kerasus"
kelimesinden gelmektedir. Bu ismin kaynağında
iki rivayet vardır.
Birincisi yetişen bol miktardaki kirazdan geldiği, ikincisi de şehrin üzerine kurulu oldu-
ğu yarımadanın denize doğru bir boynuz gibi uzanmasındandır.
Eski yunanca'da
"boynoz" Kerastan
an-
lamında idi.
Şehrin kimler tarafından nerede kurulduğu hala tartışmalıdır. Şehir hakkında Roma ve Bizans ve
Rum Pontus imparatorluğu dönemine ait tatminkar bilgiler olmasada, Romalı idareci Arrien Farnakia'nın
eski adının Kerasus olduğunu belirtmiş ve buranın Sinop'lular tarafından kurulduğunu yazmıştır. Böylece
araştırmacıların M.Ö. 183'te Sinop'u alan Pontus Kralı Farbakies'in Giresunun bu günkü bulunduğu yarı-
mada da Farnakia adlı yeni bir kale inşa ettirdiğini, sonraları buraya Kerasus adını verdiğini ileri sürme-
lerine sebep olmuştur.
Giresun Adası:
Karadeniz'in tek adası olan Gire-
sun Adası kıyıdan bir mil açıkta yer al-
maktadır. 40.000 metrekare alana sahiptir.
Adada
özellikle
Akdeniz
defnesi
ve Yalancı Akasya başta olmak üzere 71
tür doğal otsu ve odunsu bitki türü bulun-
muktadır. Sonradan 10 adet ağaç türü daha
ilave edilmiştir. Karadenizde Karabatak ve
martıların doğal olarak ürediği Ada aynı
zamanda göçmen kuşların uğrak ve din-
lenme yeridir. Hakkında bir çok efsane-
ler anlatılan, Amozanların ve bir çok
kavmin yaşadığı Ada'da mitolojik çağlara
ait birçok kalıntıların bulunmaktadır. İkinci derece sit alanıdır. Yaz mevsiminde yerli ve yabancı turistle-
rin ilgi odağı olan Ada günübirlik olarak ziyaret edilerek piknik yapılmaktadır. Ayrıca halk arasında Ma-
yıs 7 si şenlikleri olarak bilinen 20 Mayıs Uluslararası Aksu Festivalinde Ada etrafıda küçük ve orta boy
teknelerle özel turlar düzenlenmektedir.
Giresun Kalesi: Kenti ikiye bölen yarım adanın üstüne kurulmuş olup, 500 metrelik bir yol ile
ulaşılabilmaktedir. Kalenin M.Ö.2. yüzyılda Pontus Kralı 1.Farnakes tarafından yaptırıldığı sanılmaktadır.
Kalenin çeşitli yerlerinde, oyulmuş taş mağralar ve tapınak örnekleri bulunmaktadır. Gazi (Topal) Osman
Ağanın mezarı da kalede bulunmaktadır.
Akarsular ve Göller:
Giresun ilinin kuzey bölümünde, Giresun dağları ile Kuzey Anadolu dağları'nın bazı kesimle-
rinden doğan çok sayıda küçük akarsu vardır ve bu nedenle kıyı şeridi sık vadiler ağıyla yarılmıştır. İl
topraklarındaki akarsuların tümü, dağların dik yamaçlarından büyük bir hızla aktığından oluk biçimli
derin vadiler oluşmuştur. başlıca akarsuları: