6
KEMALPAŞA KASABASI
26 Mart 1989 tarihinde Belediyesine kavuşmuştur. Kemalpaşa kasabası, bağlı bulunduğu Hopa il-
çe merkezine 14 km uzaklıkta olup, 4283 nüfuslu bir yerleşim birimidir. Sahil kesiminde yer alması ve
buradan geçen Sarp-Samsun transit karayolu ile diğer büyük yerleşim yerlerine ve Bağımsız Devlet Top-
luluğuna kara yolu ile ulaşımı sağlanması itibarı ile kasabanın önemi bir kat daha artmıştır. Kemalpaşa,
mevcut yerleşim birimlerinin ilk merkezi olma fonksiyonu yüklendiğinden, sonuç olarak, eğitim-öğretim,
sağlık, ticaret ve ulaşım aktiviteleri nüfusa göre oldukça gelişmiştir. Kemalpaşa’nın ana geçim kaynağını
Yaş(Yeşil) Çay Yaprağı üretimi teşkil etmektedir.Bu tarımsal üretime paralel olarak, yöre için oldukça
önemli ekonomik değere sahip Devlet Çay Fabrikası kurulmuştur. Çay yaprağı ile elde edilen gelir aileyi
geçindirebilecek düzeyde değildir. Yerleşim, bölgenin coğrafi yapısı gereği çok dağınıktır. Bununla bir-
likte sahilde düz alanlar boyunca kentsel yerleşim belirgin bir farklılık göstermektedir.
Kemalpaşa kasabası Kemalpaşa plajı
4283 nüfuslu Kemalpaşa kasabasının imar planı yapılırken, Doğu Karadeniz’in Bölgesinin tipik
özelliği olan arazi azlığı göz önüne alınarak tarım alanlarına oldukça geniş yer verilmişti. Bu nedenle
çevrenin yerleşim amaçlı tercihi konumundaki Kemalpaşa’da yoğun yapılaşma sonucu Şehir İmar Planı
sıkışmış ve tarım alanlarının değiştirilerek, şehirsel yapılaşmaya uygun hale getirilmesi–yani genişletil-
mesi- zorunluluk halini almıştır. Kemalpaşa, Karadeniz sahil şeridi deniz ve yat turizmine oldukça elve-
rişli temiz ve uzun bir deniz kıyısına sahiptir. Sarp Sınır kapısına 3 km gibi kısa bir mesafede bulun-
ması ve Bağımsız Devlet Topluluğundan gelen turistlerin ilk uğrak yeri olması nedeniyle ticari ve turistik
konumunu daha da artırmaktadır. Bu nedenle, Kemalpaşa’nın eğitim, sağlık, sosyal, kültürel, turizm ve
ticari alanlarda geliştirilmesi özellikle ticaret ve turizmin gelişmesiyle büyük bir gelir kaynağı olarak ül-
kemizin ekonomisine de destek sağlayacağı göz önüne alınarak bu hizmetlere yönelik belediye projeleri
teknik ve finans açısından merkezi idare tarafından desteklemelidir.Kemalpaşa’nın ekonomik faaliyetleri
karayolu taşımacılığı başta olmak üzere sınır ticareti, merkez ve köylerde yaş(yeşil) çay üretimi, sebze
meyve ve hayvan besiciliği gelmektedir. Elde edilen gelir ne yazık ki bir aileyi geçindirebilecek düzeyde
değildir. Sebze meyve ve hayvancılık kendi ihtiyaçlarını karşılayabilecek düzeyde yapılmaktadır
.
Kemalpaşa, özellikle yaz aylarında oldukça hareketlilik kazanmaktadır. Yaş çay üretimi Mayıs
ayında başlaması işçi göçlerini de beraberine getirmektedir. Deniz sezonunun açılması, festivallerin baş-
lamasıyla beldede hem nüfus yoğunluğu hem de sosyal bir yoğunluk başlamaktadır. Günümüze kadar
Orman Bakanlığının Dinlenme Tesisi olarak faaliyetini sürdüren tesisler, mütteşebisler tarafından kirala-
narak Atakum Tatil Köyü adı ile faaliyete geçmiştir.
HOPA
Hopa, 1490-1512 yıllarında Yavuz Sultan Selim’in Trabzon Valiliği sırasında Osmanlı Devletine
katılmıştır.1509 yılında bugünkü sınırlar dışında Gönye kalesinin fethi ve Sancak haline getirilmesi ile
Hopa bu Sancağa bağlanmıştır.Lala Mustafa Paşa tarafından 1578 yılında fetih sonucu Merkezi Ahıska
olmak üzere Çıldır Eyaletinin kurulması ile bu eyalete bağlanan ilçe, 1829 yılında Çarlık Rusya’sı ile
imzalanan Edirne Antlaşması sonucu Ahıska’nın bu ülkeye verilmesi sonrasında Trabzon eyaletinin bir
DİKKAT!!!
BU DERS NOTLARININ TÜM HAKKI PROF.DR. ALİ ÖZÇAĞLAR’A AİT OLUP, BAŞKA AMAÇLARLA
KULLANILAMAZ VE YAYINLANAMAZ.
7
sancağı olan Batum’a bağlanmıştır. 1877-1878 Osmanlı-Rus Harbi sonucunda Kars ve Ardahan’la birlik-
te Hopa, Kemalpaşa bucağına kadar, Batum dahil olmak üzere Ruslar’a bırakılınca, İlçe Rize Sancağına
bağlanmıştır.İlçe, 1915 yılında Ruslar tarafından işgal edilmiştir.31 Mart 1917 tarihli Brest-Litovsk Ant-
laşması ile Hopa Milli Sınırlarımıza dahil olmuştur.
Hopa
Hopa 1936 yılına kadar Rize İline bağlı iken bu tarihten sonra Artvin iline bağlanmıştır. İlçenin
doğusunda Gürcistan Cumhuriyeti, batısında Arhavi, güneyinde Borçka bulunmaktadır. 15.445 nüfuslu
Hopa’nın Gürcistan Cumhuriyeti’ne geçişin sağlandığı Sarp Sınır Kapısı’na uzaklığı 18 km., İl Merkezi-
ne uzaklığı ise 65 km.dir. Hopa, Trabzon-Rize-Artvin-Ardahan-Kars-Erzurum ve Gürcistan Cumhuriye-
ti’ni birbirine bağlayan uluslararası karayolu üzerinde bir kavşak konumundadır. Hopa yöresinde kış
mevsiminde gerideki dağlık sahadan Karadenize doğru esen sıcak fön rüzgârlarına
“kalaş”
adı verilmek-
tedir. Özellikle ocak, şubat aylarında esmeye başlayan bu rüzgârla birlikte hava aniden ısınmakta, karların
erimesiyle birlikte sel felâketleri meydana gelebilmektedir.
Hopa yöresinin işlenebilir tarım arazilerinde, iklim yapısına uygun olan çay, fındık,turunçgiller,
kivi, kara üzüm yetiştiriciliği yapılmaktadır.İlçenin arazi yapısı makineli tarımın yapılması açısından son
derece sınırlı imkan tanımaktadır. İlçe genelinde üretilen başlıca ürünleri; çay, fındık, mısır, kivi, sebze,
turunçgillerdir. İlçe genelinde ticari anlamda hayvancılık gelişmiş değildir. Büyük ve küçükbaş hayvan-
cılık, kümes hayvancılığı, arıcılık genellikle aile tüketimine yönelik olarak yapılmaktadır. Balıkçılık ilçe
ekonomisinde önemli yere sahiptir.
Hopa’da sanayi tesisi olarak 3 adet çay fabrikası, 1 adet un fabrikası, TEİAŞ’a ait 1 adet termik
santral, Karadeniz Bakırİşletmelerine ait tesis ve POAŞ depo İşletmesi bulunmaktadır. İlçe ekonomi-
sinde son derece önemli yeri olan ve her türlü liman hizmetinin verilebileceği altyapıya sahip özel sektör
tarafından işletilen Hopa Limanı bulunmaktadır. Hopa Limanı; Doğu Karadeniz’in doğu sınırında Gürcis-
tan Cumhuriyeti’ne geçişin sağlandığı Sarp Sınır Kapısı’na 15 kilometre uzaklıkta ve yaklaşık 100.000
metrekarelik alan üzerine kuruludur.
Hopa açıklarında Karadeniz’de petrol yatakları bulunduğunu ve bununla ilgili çalışmaların başla-
dığını basından öğrenmiş bulunmaktayız. Konuyla ilgili haber şöyledir: