Downloaded from KitabYurdu org
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
58 və zamanı çox yaxşı təyin etmək məcburiyyəti var. Buna qarşılıq özündən kömək istəyənin də insanlığa və Masonluğa yaraşan bir davranışda olması lazımdır. Qanunsuz, yersiz və sırasız yardım istəmək necə Masonluq prinsiplərinə ziddirsə, imkan daxilində olan bir marağı və köməyi əsirgəmək də Masonluq prinsiplərində yer almayan bir davranışdır. Kömək edəni məğrur, alanı da utandırmamaq baxımından edilən yardımın daima gizli qalması da ən önəmli bir Masonik prinsipdir. Ancaq bu maddi yardımlar üçündür. Masonik işlər sırasında, işin sonunda Lojada bir kisə dolaşdırılır və buna “pul kisəsi” deyilir. Hər Mason, bu kisəyə pul atmaq və ya ehtiyacı varsa müəyyən miqdar almaq haqqına sahibdir. Bu gizlilik mühiti içərisində kisəyə əl salınırsa, nə atılan pul, nə də alınan pul açıqlanmaz. Bu davranış Masonluğun insan şərəfinə verdiyi dəyərin bir simvolik ifadəsidir. Lojalarda, Masonlann topladıqları bu pullar, fərqli yardım və xeyir işlərində istifadə olunur. Hansı işdə istifadə olunursa, yuxanda müəyyən olunan “Kömək edəni məğrur, alanı da utandırmamaq” prinsipinə əsasən gizli saxlanılır. Bu, sadəcə olaraq vəzifəlilər tərəfindən bilinir. Masonlar elə də çox xeyir işinə qatıldıqları, yardım etdikləri halda, xalq bu köməyi kimin etdiyini bilməz, hələ bunu Masonlann etmiş olduğunu ağlına belə gətirməz. Yardımlaşma və yaxşılıq etmək, Masonluqda fəlsəfi və təməl bəzi inanclara istinad edir. Zəngin olmaq istəyi yaxşı hissləri boğur, dostluq duyğusunu yox edir. Zənginlik hərisliyi, insanlar arasındakı yaxşı münasibətləri pozar, qarşılıqlı inamı sarsıdar, qayğılar yaradar, downloaded from KitabYurdu.org fikir etməyi gücləndirər. Fəqət insanlara qarşı duyulan sevgi eqoistlikdən güclü olarsa, zənginlik bir səadət qaynağı ola bilər. Xeyirli işlərə, cəmiyyətin xeyrinə sərf və xidmət edilirsə bəxtiyarlığı zəruriləşdirər. Bu səbəblə, heç kəs pisə istifadə etməyə mane olacaq bir mədəniyyətə sahib deyilsə, zəngin olmağı istəməməlidir. Çünki sərvətin yaxşı istifadə olunması ancaq mədəniyyətlə ola bilər. Bu baxımdan yardımsevərlik, nəfsin təmizlənməsi, xam daşın yondurulmasmda irəliləməyi təmin edir. Bu mövzuda Masonluq iki prinsip qəbul edir: “Heç kimsə, yaxşıya istifadə etmək iqtidarını özündə görmədikcə, yüksək yer istəməməlidir.” “Heç kimsə, mötədilliyi (təmkinliyi) təmin edəcək nəfis hakimiyyətinə malik olmadıqca, güc və qüdrət sahibi olmağı istəməməlidir”. Masonluğun, sadəcə Masonlar arasında bir köməkləşmə sistemi olduğu və Masonluğun hər nə olursa-olsun bir-birlərini tutduqları daimi olaraq bildirilir. O qədər ki, ədalət və ləyaqət prinsipləri xaricində haqsız himayələrin edildiyi irəli sürülür. Masonlar bu iddianı rədd edərlər. MASONLUQ VƏ SİYASƏT Mason Dərnəyində hər şey danışılır, müzakirə olunur. Amma əsas prinsiplərdən biri olaraq siyasi danışıq və müzakirələr istisna olunmaqla. Bunun səbəbi ilk növbədə Mason dərnəklərinin siyasi bir məqsəd güdməməsidir. Dərnəklər Qanunun qadağan etdiyi fəaliyyətlərdən heç biri ilə maraqlanmazlar. Zamanla xarici ölkələr Mason dərnəkləri ilə təmaslar, həm daima siyasi mövzular xaricində, sosial və Masonluğu maraqlandıran mövzularda olur, həm də bu cür downloaded from KitabYurdu.org 60 əlaqələr Daxili İşlər Nazirliyinin icazəsi alındıqdan sonra edilir. Dərnəkdə siyasi mülahizələr və müzakirələr edilməz. Ancaq bu, Masonların tək-tək, fərd olaraq siyasətlə məşğul olmadıqları mənasına gəlməz. Belə ki, Mason siyasətlə məşğul ola bilər. Amma Masonluq siyasətlə məşğul olmaz, ola bilməz. Masonluğun siyasətlə məşğul olması həm Dərnəklər Qanununa görə, həm də Masonluğun əsas prinsiplərinə görə qadağandır. Heç bir Mason, Masonluğu və Masonluğunu siyasətə vasitəçi olaraq əlində alətə çevirə bilməz. Siyasət hər vətəndaşın haqqı olduğu qədər Masonların da vətəndaş haqlanndandır. Ancaq necə xalqlan təşkil edən fərdlər heç bir zaman eyni fikirdə olmadığı kimi, şübhəsiz, Masonlar da eyni siyasi fikir birliyi içində ola bilməzlər və olmaq məcburiyyətində deyillər. Fərqli siyasi fikirdə olanların bu çətir altında siyasi mövzulara girmələri, öncə fikir ayrılıqlarına, sonra müzakirələrə yol aça bilər. Masonluqda insanların siyasi fikir ayrılıqları tolerantlıqla qarşılanırsa da, bəzən fikirlərin bu ziddiyyəti müzakirələrə yol aça bilər. Masonluqda din müzakirələri aparılmadığı kimi, Masonların işlərində siyasi müzakirələrə qətiyyən yol verilməz. Bu prinsip, incikliklərin yaranmamasında faydalıdır. Hər nə qədər səbir, Masonluqda yenə ən başda gələn bir davranışdısa da, tolerantlığın da bir həddi olduğunu unutmamaq lazımdır. Bu, Mason Dərnəklərində düşüncə və fikir azadlığının yoxluğu mənasına gəlməməlidir. Sərbəst fikir azadlığının qadağan olunduğu vaxtlarda, məsələn Rusiyada, nasist Almaniyada, Mussolini İtaliyasında, Franco downloaded from KitabYurdu.org İspaniyasında, Salazar Portekizində olduğu kimi, özəlliklə II Abdülhəmidin dövründə Türkiyədə də vətən və azadlıq üçün görülən işlər ağır cəzalara məruz qalmaqla nəticələnirdi. Bu səbəblə zamanın bir xüsusiyyəti olaraq, Monarxiya idarəsindən qanuni bir rəhbərliyə qovuşmaq üçün, zamanın vətənsevərlərinin despotizmdən və yarım- müdafiəçilərin təqibindən qorumaq üçün, Selanikdə qurulmuş əcnəbi obediyanslara bağlı Mason lojalarından istifadə etdikləri bir faktdır. Ancaq bu o zamana məxsus bir istisnadır. Mason obediyanslanna bağlı lojaların hamısına aid edilməz. Mason obediyanslarmın siyasətlə məşğul olmaması prinsipinin çox az da olsa pozulduğu görülməmiş deyil. Misal üçün, Kipr mövzusunda Yunan obediyansı, 1954-cü ildə dünya obediyanslanna bir məlumat göndərmiş və bunun bir nüsxəsini də Türk Mason Dərnəyinə yollayaraq Kiprin Yunanıstana birləşdirmə mövzusundakı Yunan müddəasının Birləşmiş Millətlər nəzdində dəstəklənməsini istəmişdir. Yunan obediyansının, Masonluğun əsas prinsiplərinə xəyanət edərək yolladığı bu imza sənədlərinin əslini bütün araşdırmalarımıza rəğmən tapmadıq, bir nüsxəsində əldə edə bilmədik. Ancaq Türk Masonluğunun verdiyi cavab, bunun mahiyyətini aydın şəkildə müəyyən edir. Türk Mason Dərnəyi bu imza sənədlərinə (24 avqust 1954- cü ildə cavab vermiş, cavabın bir nüsxəsini də bütün dünya Mason obediyanslanna göndərmişdir. Bu nüsxəni də Xarici İşlər Nazirliyinə təqdim edilən bu cavabı, xülasə şəklində versək fayda görərik: downloaded from KitabYurdu.org Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|