25
Mowa jest o 70 tygodniach przeznaczonych dla narodu żydowskiego i miasta Jerozolimy.
Bibliści są zgodni, iż można mówić o tygodniach lat, bowiem tekst mówi o
siódemkach,
nie zaś o dosłownych tygodniach. Oznacza to, że zostało wyznaczone siedemdziesiąt siódemek [lat].
Argumentem o zastosowaniu jednostki lat jest fakt, iż opisane wydarzenia w proroctwie nie mogły
wydarzyć się na przestrzeni 490 dni (czyli nieco ponad 3,5 roku) – co wykazano w poniższym tekście.
W takim przypadku nawet przeciwnicy stosowania zasady dzień za rok są zgodni, iż mowa
o 70 tygodniach lat – w rzeczywistości 490 lat (ponieważ 7 x 70 = 490). Niezależnie więc od tego czy
przyjmiemy w tym przypadku zasadę dzień za rok, czy potraktujemy tekst dosłownie (bowiem nie ma
tam słowa dzień) jako siedemdziesiąt siódemek, powinniśmy rozumieć, iż mowa o 490 latach łaski
wyznaczonych dla narodu żydowskiego.
Naród Izraelski odchodził od Boga, przyjmował pogańskie bóstwa, stawiał im ołtarze
i posągi, dlatego Bóg nawoływał przez swoich proroków o zaprzestanie bałwochwalstwa i skierowanie
się ku prawdziwemu Bogu. Jednak Izrael nawracał się powierzchownie i krótkotrwale, dlatego też Bóg
dozwolił, aby Jego lud stracił niepodległość. W 722 r. p.n.e. Państwo Północne
41
zostało najechane
przez Asyrię. Ponad sto lat później (605 r. p.n.e.) to samo spotkało Judę (Państwo Południowe),
z tą różnicą, iż najeźdźcą było państwo Neobabilońskie, zwane dalej po prostu Babilonem. Wygnanie
babilońskie miało trwać, zgodnie z proroctwem Jeremiasza, 70 lat: „Cały ten kraj zostanie spustoszony
i opuszczony, a narody będą służyć królowi babilońskiemu przez siedemdziesiąt lat. A po upływie
siedemdziesięciu lat ukarzę króla Babilonu i ten naród - wyrocznia Pana - ich grzechy i kraj babiloński;
zamienię go na wieczne pustkowie” (Jr 25,11.12).
Widać zatem, iż czas kary jaka spotkała Żydów – 70 lat wygnania – był siedmiokrotnie krótszy
od czasu, jaki otrzymali oni na odbudowę zburzonej Jerozolimy, świątyni oraz nawrócenie się do Boga,
ten bowiem wynosił 490 lat! Widać w tym Bożą sprawiedliwość i miłosierdzie, które – po ludzku
mówiąc – góruje nad sprawiedliwością.
Werset 9,24 nakreśla ogólny obraz tego, co ma się stać po/w trakcie okresu 70 tygodni
(490 latach), mianowicie:
zniesienie/dopełnienie się
42
przestępstwa – trudno rozstrzygnąć, które tłumaczenie jest
bardziej poprawne. Gdy mówimy o dopełnieniu się przestępstwa mamy na myśli
przestępstwo narodu żydowskiego, bo właśnie czas 490 lat był dany jako czas na nawrócenie;
jeśli przyjęlibyśmy tłumaczenie zniesienie przestępstwa wtedy oznaczałoby to zmazanie win
za grzechy, jakie ma miejsce dzięki ofierze Jezusa na krzyżu. Prawdopodobnie ta kwestia jest
poruszona w punkcie trzecim, dlatego opowiadałbym się za dopełnieniem przestępstwa jakim
było skazanie na śmierć Jezusa i Jego odrzucenie, niż zniesienie przestępstwa;
na zgładzenie/przypieczętowanie
43
grzechów – w tym przypadku podobnie trudno rozsądzić,
które
tłumaczenie
jest
lepsze.
Zgładzenie
grzechów
należałoby
odczytywać
w podobny sposób do zniesienia przestępstwa, dlatego wydaje się, że kwestia ta nie byłaby
podwajan w tak krótkim tekście. Przypieczętowanie grzechów może więc oznaczać
rozstrzygnięcie sprawy grzechu, jako takiego – co miało miejsce wraz ze śmiercią Jezusa,
bowiem był to kulminacyjny moment planu zbawienia, rozstrzygnięta została kwestia
ratunku człowieka z jego grzechów;
oczyszczenie nieprawości – nieprawość czyli grzech, rozumiany nie tylko jako zły uczynek,
ale przede wszystkim jako stan w jakim rodzi się każdy człowiek – stan odłączenia od Boga.
Przez śmierć Jezusa ludzkość otrzymała możliwość oczyszczenia z tego stanu poprzez
przyjęcie ofiary Jezusa wiarą i porzucenie starego sposobu życia;
przywiedzenie sprawiedliwości wiecznej – to sformułowanie może dotyczyć pojednania
ludzkości z Bogiem (jako ogółu), jak również ratunku ludzkości przez zbawienie, bo
sprawiedliwość Boża zawsze wiąże się z ratowaniem człowieka. Jezus w rozmowie z Janem
41
Po śmierci trzeciego króla Izraela – Salomona – państwo rozpadło się na Północne (zatrzymało ono nazwę
Izrael) i Południowe, które składało się w większości z plemienia Judy, stąd nazywano je Judą.
42
Według Biblii Warszawskiej – możliwe tłumaczenie.
43
Według Biblii Warszawskiej – możliwe tłumaczenie.
26
Chrzcicielem stwierdził, że muszą wypełnić wszelką sprawiedliwość – być może nawiązywał
wtedy do tego właśnie proroctwa;
zapieczętowanie (potwierdzenie) widzenia i proroctwa –
spełnienie się proroctwa i widzenia;
pomazanie Świętego świętych – mowa tu o chrzcie Mesjasza, obszerniejsze wyjaśnienie
znajduje się poniżej.
Co do pomazania Świętego świętych, to rozumiemy przez to chrzest Jezusa. Jezus był nazywany
Świętym Bożym (Mk 1,24) i był oczekiwanym Mesjaszem. Mesjasz to polska wersja hebrajskiego słowa
Maszijah – co oznacza właśnie:
Pomazany/
Namaszczony. Tłumaczeniem greckim jest słowo
Christos,
stąd mówimy o Jezusie Chrystusie, czyli o Jezusie Mesjaszu – Pomazanym. Sformułowanie Święte
świętych w Starym Testamencie dotyczyło: ołtarza (Wj 29,37; 40,10), kadzidła (Wj 30,10), reszty z ofiar,
przeznaczonych dla kapłanów (Kpł 2,3); ofiar zadośćuczynnych, spożywanych przez kapłanów
(Kpł 7,5.6; 10,17); ofiar zadośćuczynnych i przebłagalnych (Kpł 14,13) oraz Miejsca Najświętszego
w Świątyni (1 Krn 23,13). Można zatem upatrywać w Jezusie Świętego świętych, bowiem był On ofiarą,
a Jan Chrzciciel mówił o Nim, jako o Baranku Bożym, który gładzi grzech świata (J 1,29).
Namaszczani byli kapłani (Wj 28,41), arcykapłan (Wj 29,5-7), ołtarz (Wj 29,36), świątynia i Arka
Przymierza (Wj 30,26) oraz wszystkie sprzęty świątynne (Wj 40,9). Namaszczany był także nowo
wybrany król (Sdz 9,15). Gdy porównamy teksty Starego Testamentu z Nowym, zauważymy,
iż tytuł Mesjasz został odniesiony do Jezusa Chrystusa
44
. Namaszczenie/pomazanie Jezus miało miejsce
podczas chrztu w Jordanie, gdzie zstąpił na Niego Duch Święty, którego symbolem jest właśnie oliwa
używana do namaszczania (Za 4,2-6). Od tej pory Jezus rozpoczął swe publiczne nauczanie
i dokonywanie cudów, co doprowadziło do niesprawiedliwego procesu i ukrzyżowania,
które było ofiarą za grzechy. W ciągu tych 490 lat, zapowiedzianych w proroctwie to wszystko miało
się wydarzyć.
Werset 9,25 wskazuje początek owego okresu i zapowiedź odbudowy Jerozolimy oraz świątyni,
ale i ucisk (niewolę). Początkiem 490 lat jest pojawienie się słowa o powrocie i odbudowaniu
Jerozolimy. W historii pobabilońskiej narodu żydowskiego odnajdujemy cztery dekrety królów perskich
(Tabela 2.):
Tabela 2. Zarządzenia królów perskich związane z powrotem Żydów do Judy
45
ROK
WŁADCA
ROK
PANOWANIA
ZAPIS
BIBLIJNY
SKRÓCONA TREŚĆ
538/537 p.n.e.
Cyrus II Wielki
1. rok w
Babilonie
Ezd 1,1-4
Zarządzenie o odbudowie
świątyni i finansowego
obowiązku jej wspierania.
520 p.n.e.
Dariusz I Wielki
2. rok
Ezd 6
Zarządzenie zakazujące
czynienia przeszkód
w odbudowie świątyni przez
Samarytan i wzmocnienie
zarządzenia Cyrusa. Zarządzenie
to spowodowało przywrócenie
prac nad odbudową świątyni,
która została ukończona
w 516 r. p.n.e.
457 p.n.e.
Artakserkses I
7. rok
Ezd 7,1-28
Zarządzenie pozwalało opuścić
Babilon kapłanom, lewitom,
śpiewakom, odźwiernym i sługą
świątyni. Król rozkazał
zaopatrzyć świątynię we
wszystko, co potrzebne oraz
nakazał ustanowić Ezdraszowi
44
Porównaj: Ps 45,8 z Hbr 1,8.9 oraz Iz 61,1 z Łk 4,17-21.
45
Zob. A. J. Ferch, Commencement Date for the Seventy Week Prophecy, w: (red.) Frank B. Holbrook, 70 Weeks,
Leviticus, Nature of Prophecy, Washington 1986, s. 64.