Ə. M. BƏDƏlov a. M. AĞAyev
Yüklə 2,8 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Azərbaycan iqtisadiyyatının inkişafında beynəlxalq maliyyə institutlarının rolu.
- BVF (Beynəlxalq Valyuta Fondu)
- DB (Dünya Bankı)
142 çərçivəsində xüsusi əməliyyatların icrasına cəlb edilən subpodratçılar da gəlir vergisini ödəməlidir. Neft və qaz əməliyyatlarının həyata keçirilməsi üçün gətirilən avadanlıqlar, materiallar, nəqliyyat vasitələri, habelə işçilər üçün ərzaq Azərbaycan ərazisinə idxal edildiyi zaman gömrük rüsumlarından azaddır. Müqavilə çərçivəsində müxtəlif işlərə cəlb ediləcək yerli işçilərin sayında tədrici artım nəzərdə tutulur. Yataqların işlənilməsinin ilkin dövrlərində mühəndislərin və texniki işçilərin ümumi sayında yerli mütəxəssislərin payı 30-50% intervalında, fəhlələrin ümumi sayında isə yerlilər 70% olmalıdır. Yataqların tammiqyaslı işlənilməsinə başlanıldıqda yerli mütəxəssislərin və fəhlələrin payı müvafiq olaraq 70 və 85%- ə qədər qalxmalıdır.Yataqların tammiqyaslı işlənilməsinə başlayandan 5 il sonra yerli işçilərin və fəhlələrin payı müvafiq olaraq 90 və 95%-ə çatmalıdır. Mü qavilənin şərtlərinə əsasən layihə çərçivəsində zəruri avadanlıq və materiallar alınarkən həm qiymət, həm də keyfiyyət baxımından xarici mallarla rəqabətə girə bilən Azərbaycan mallarına üstünlük verilməlidir. Sazişə əsasən podratçı Müqavilə çərçivəsində neft və qaz əməliyyatlarını elə aparmalıdır ki, ətraf mühitə, o cümlədən, yer səthinə və təkinə, dənizə, havaya, göllərə, çaylara, flora və 143 faunaya, kənd təsərrüfatı sahələrinə, digər təbii ehtiyatlara və əmlaka hər cür mümkün zərər minimuma endirilsin. Təbii ehtiyatlara və ətraf mühitə zərər vura biləcək hər hansı hadisə zamanı podratçı mümkün mənfi təsirin qarşısının alınması üçün zəruri olan bütün tədbirləri görməlidir. Podratçının təqsiri ucbatından ətraf mühitin istənilən formada çirkləndirilməsindən yaranan itki və ziyana görə o özü məsuliyyət daşıyır. Yuxarıda qeyd olunanlardan başqa, habelə neftin qiymətinin razılaşdırılması, istehsal edilmiş neftin həcminin ölçülməsi, səmt qazının hansı məqsədlərə istifadə olunması, valyuta və maliyyə əməliyyatlarının aparılması, mübahisəli məsələlərin həlli yolları, neft əməliyyatlarının təhlükəsizliyinin təmin edilməsi və s. kimi məsələlərə dair sazişlər var. “Əsrin müqaviləsi”nin imzalanması Azərbaycan tarixində böyük bir hadisə- Azərbaycan xalqının taleyi üçün həddən artıq önəmli bir olay idi. 1994-cü ilin sentyabrın 20-də imzalanmış “əsrin müqaviləsi” həmin ilin dekabrın 2-də Milli Məclis tərəfindən təsdiq edildi. Sazişin parlament tərəfindən ratifikasiya edilməsi ölkənin neft haqqında qanununun olmaması və sazişin bir sıra müddəalarının Azərbaycanın bəzi qanunlarına zidd olmasından irəli gəlmişdi. Elə bu səbəblərdən 144 Azərbaycanın bütün neft müqavilələri Milli Məclis tərəfindən təsdiq edilib. Bu günə qədər Azərbaycan xarici şirkətlərlə pay bölgüsünə dair 22 saziş imzalayıb. Azərbaycan iqtisadiyyatının inkişafında beynəlxalq maliyyə institutlarının rolu. Beynəlxalq maliyyə institutlarının dedikdə, Beynəlxalq Valyuta Fondu (BVF), Dünya Bankı, Avropa Yenidənqurma və İnkişaf Bankı, Asiya İnkişaf Bankı, İslam İnkişaf Bankı və digər çoxtərəfli maliyyə qurumları nəzərdə tutulur. Bu qurumların hər birinin ayrıca yaranma tarixi və missiyası var. Beynəlxalq aləmdə onların rolu durmadan artır və çox zəngin tarixə malik olan bu institutların XX-ci əsrdə dünya iqtisadiyyatının inkişafı və maliyyə tarazlığının qorunub saxlanmasında müstəsna rolu olmuşdur. Bu qurumların yaradılmasında əsas məqsəd, keçid dövrünü yaşayan ölkələrin iqtisadiyyatının inkişaf etdirilməsidir.Hal-hazırda onların birgə səyi nəticəsində inkişaf etməkdə olan ölkələrin,xüsusən də keçid dövrünü yaşayan postkommunist ölkələrin dünya iqtisadiyyatına inteqrasiya prosesi çox böyük şərinliklə də olsa davam edir. BVF (Beynəlxalq Valyuta Fondu) Bu qurumların içərisində BVF xüsusi rola və çəkiyə malikdir. Xatırladaq ki, 145 BVF 1944- cü ildə yaranmışdır.BVF BMT-nin 22iyul 1944-cü il tarixində Bretton Vuds şəhərində keçirilən beynəlxalq valyuta- maliyyə konfransında təsis edilmişdir. BVF hal-hazırda 184 ölkənin təsisçiliyi ilə fəaliyyət göstərir. 4 may,1992- ci il tarixindən etibarən Azərbaycan BVF-nin üzvüdür.Fondun nizamnamə kapitalı 311 mlrd. dollardır. Hal hazırda fond kreditor kimi 84 ölkədə ümumi məbləği 97 mlrd. dollar olan kredit portfelini idarə edir. Beynəlxalq Valyuta Fondunun iqtisadi siyasəti iki istiqamət üzrə yönəlmişdir: 1). Müəssələrin özəlləşdirilməsi, torpaq və digər bazar atributlarında yenidənqurma işlərinin aparılması, xarici iqtisadi fəaliyyətlərin liberallaşması da daxil olmaqla struktur xarakterli dəyişikliklərin aparılması; 2) Makroiqtisadi və maliyyə sabitliyinin əldə edilməsi 1 Yanvar, 2005- ci il tarixi üçün Azərbaycanın BVF-yə olan borcu 134.8mln. SDR-dir (208.9 mln. dollar). DB (Dünya Bankı). 1944-cü ildə keçirilən Bretton-Vuds konfransında Dünya Bankı da təsis olundu. Məlumat üçün bildirilir ki, bankın ilk krediti 1947-ci ildə Fransada rekonstruksiya məqsədi ilə 250 mln. dollar məbləğində qeydə alınmışdır.Rekonstruksiya fəaliyyəti bugünədək bankın əsas istiqamətlərindən biri olaraq qalır.Dünya Bankının bu Yüklə 2,8 Kb. Dostları ilə paylaş:
|