597
N
o
İP
Ə
KYOLU N
ƏŞ
R
İYY
AT
I
bu caqlı formalardan meydana gəldiyini və bu kristalların in san əli
dəyməmiş təbii qaynaq sularında, insanı ovsunlayacaq qə dər düz-
gün və gözəl şəklə sahib olduğunu fərq etmişdir. İki ayrı qaba bu
su lardan qoyaraq təcrübə aparmışdır. Üzərinə sevgi, şəfqət, dua
və min nətdarlıq ifadələrinin söyləndiyi birinci qabdakı uyun kristalla-
rı nın öz təbii gözəlliyini qoruduğunu, üzərinə təhqiramiz sözlə rin,
şey tan kimi pis sözlərin söylənmiş olduğu suyun kristallarının isə
par çalanmış olduğunu və bütün estetik xüsusiyyətlərini itirə rək, şə-
kil lə ri nin pozulduğunu müşahidə etmişdir. Eyni təcrübədə sular gö-
zəl, xoş musiqiyə və xoşagəlməz çirkin ritmlərə də fərqli reaksiyalar
ver miş dir.
738
Buna bənzər təcrübələr, qaynadılmış düyü və çiçək lər
üzə rində də aparılmış, gözəl davranılan tərəf gözəlliyini və təzəliyi ni
mü hafizə etdiyi halda, digər tərəf çürüyüb solmuşdur.
“Yaxşı və gözəl düşnməyin, suya yaxşı yaxşı davranmağın
in san bə dəni üzərindəki təsiri nədir?” deyə soruşulan Dr. Masaru
Emo to be lə cavab verir:
“Bu mənin yeddi il yarımlıq araşdırmamdır. O müddətdə xər çən-
gə və bənzər xəstələrə yaxşı, gözəl və şəfqətlə danışılmış olan bu
sulardan içirildi və xəstəlikləri müalicə etməkdə müsbət təsiri gö rül-
dü”.
739
Bu baxımdan bütün insanlar, heyvanları, bitkiləri, ətraf mühi ti,
tə biəti xülasə bütün dünyanı sevməyimiz və hər şeyə qarşı gö zəl
dav ranmağımız zəruridir.
Burada qeyd edilməsi vacib olan digər bir məsələ də təbiətin, ət-
raf mü hitin və suyun israf edilməməsidir. Allah-Təala belə buyurur:
“...İsraf etməyin, çünki Allah israf edənləri sevməz!”
(əl-Ənam, 141)
“İsraf edənlər şeytanların dostlarıdır”.
(əl-İsra, 27)
Üstəlik də su, heç bir şəkildə israf edilməməlidir. Rəsu l ul lah
(s.ə.s) əshabından Hz. Sad`a baş çəkmişdi. Sad namaz üçün dəs-
tə maz alır, suyu bolluca istifadə edirdi. Peyğəmbər (s.ə.s):
“Bu nə israfdır belə?” buyurdu. Sad (r.a.):
“Dəstəmazda da israf olar?” dedi. Allah Rəsulu (s.ə.s):
738
Safvet Senih, “Su Kristallarinin Sırrı”, Sızıntı, dekabr 2002, sayı 287; M. Akif
Də niz, ilk Addım, fevral, 2003.
739
İpek Durkal, “Allah’ın 99 Adı İlə Meydana gələn Kristalları Göstərəcək”, SA-
BAH QƏZETİ GÜNAYDIN ƏLAVƏSİ, 28.03.2009; http://arsiv.sabah.com.
tr/2009/03/28/gny/haber,E64927875AE84F09B4896D9955C9BE15.html
Müamilət
598
Əbədi Yol Xəritəsi İSLAM
N
t
İP
Ə
KYOLU N
ƏŞ
R
İYY
AT
I
“Bəli, axan bir çay üzərində olsan belə!” buyurdu.
(İbn Macə,
Təharət, 48)
Allaha ibadət üçün Dəstəmaz alarkən belə, suyun israf edil mə-
mə si tələb edilirsə, onda deməli digər vəziyyətlərdə israfa heç ica zə
ve rilmir.
12. İslamda Bəzi Qadağalar və Zərərləri
Allah-Təala Qurani-Kərimdə xoş və təmiz şeylərdən istifadə et-
mə yi bəndələrinə halal etmiş və bunları qadağan etmək istəyənlə rə
xə bərdarlıq etmişdir. Sonra da Uca Zatının insanaların faydası na
olan şeyləri qadağan etməyib, sadəcə zərərli şeyləri haram etdiyi nə
işa rə edərək belə buyurmuşdur:
“De: “Rəbbim yalnız aşkar və gizli alçaq işləri (zina etmək,
lüt gəz mək və s.), hər cür günahı, haqsız zülmü, Allahın haq qın-
da heç bir dəlil nazil etmədiyi hər hansı bir şeyi Ona şə rik qoş-
ma ğınızı və Allaha qarşı bilmədiyiniz şeyləri deməyinizi ha ram
bu yurmuşdur”.
(əl-Əraf, 33)
Günahlar və haramlar, insanı maddi və mənəvi baxımdan məhv
ol mağa sürükləyən zəhərlər mahiyyətindədir. Ancaq şeytan və nəfs
on ları bəzəyərək cazibədar və xoş göstərir. Buna aldanan insan lar
da nəhayət mənəvi həyatlarını pərişan edərlər. Halbuki,
“Əşya da
əsas olan ibahadır”. Yəni bir şeyin haram edildiyinə dair qüvvət-
li bir dini dəlil yoxdursa, o halaldır. Bu səbəblə haram və qada ğan
edil miş şeylər istisna qəbilindən çox azdır. Bununla yanaşı İslam hər
qa dağanın məşru zəmində alternativini, daha yaxşı və təmiz olanı nı
da göstərmişdir. Ancaq nə hikmətdirsə, insan övladı bu qədər ha lal
şe yi qoyub, məhdud saydakı haramlara həvəslənir.
İslamda qadağalar bir sanksiyanı və açıq cəzaları tələb edən
əməl lər, bir də yalnız axirətdə cəzası veriləcək olan əməllər olmaq la
iki yerə ayrılır. İslam cəza hüququnun nəzərə aldığı başlıca bö yük
gü nahlar; cinayət, yaralama (fiziki xəsarətlər), zina, qeyri-qanu ni
mü nasibətlər, oğurluq, quldurluq, namuslu qadına böhtan və spirt li
iç kilərin içilməsidir.
740
Zərurətlə, gözlənilməz şərtlər, zorlamalar və həyati təhlükələr
qar şısında bəzi qadağaların müvəqqəti olaraq və ehtiyac miqda rın-
da pozulmasına rüxsət verilir. Allah-Təala belə buyurur:
740
Prof. Dr. M. Həmidullah, İslama Giriş, səh. 142-143.
599
N
o
İP
Ə
KYOLU N
ƏŞ
R
İYY
AT
I
“Ölü (kəsilmədən ölüb murdar olmuş) heyvan, qan, do nuz əti,
Allahdan başqasının adı ilə (bismillah deyilmədən) kəsil miş, bo-
ğul muş, (küt alət və ya silahla) vurulmuş, (bir yerdən) yıxı la raq
ölmüş, (başqa bir heyvanın buynuzu ilə) vurulub gəbər miş, vəh şi
heyvanlar tərəfindən parçalanıb yeyilmiş - canı çıxma mış kəs -
diyiniz heyvanlar müstəsnadır - dikinə qoyulmuş daş lar (büt-
lər və ya Kəbənin ətrafındakı bütpərəst qurbangahlar) üzə rin də
kəsilmiş heyvanlar və fal oxları ilə pay bölmək sizə ha ram edil-
di. Bunlar günahdır. Bu gün kafirlər dininizdən (onu məhv edə
bil mədikləri üçün) əllərini üzdülər. Onlardan qorxmayın, Mən dən
qorxun! Bu gün dininizi sizin üçün kamil etdim, sizə olan ne-
mətimi (Məkkənin fəthi, islamın mövqeyinin möhkəmlənmə si, Ca-
hi liyyət dövrünün bir sıra zərərli adətlərinin aradan qaldırılma sı və i.
a.) tamamladım və sizin üçün din olaraq islamı bəyə nib seçdim.
Kim aclıq üzündən naçar qalarsa (çətinliyə düşərsə), günaha meyl
et mək niyyətində olmayaraq (zəruri ehtiyacını ödəyəcək qədər bu
ha ram ətlərdən yeyə bilər). Həqiqətən, Allah bağışlayandır, rəhm
edən dir!”
(əl-Maidə, 3, 60, əl-Bəqərə, 173; əl-Ənam, 145; ən-Nəhl, 115)
Ancaq zərurət və ehtiyacın təyin və təsbit edilməsində şəx si və
subyektiv yanaşmalardan çox, şəri və obyektiv ölçülərin əsas gö tü-
rü ləcəyi qətidir.
İslamın qoyduğu qadağalardan məqsədi, fərdi və ictimai ola raq
in sanları hər cür azğınlıqdan və xətadan qorumaq, rahatlıq için də
ya şamalarını və Rəbblərinin hüzuruna təmiz bir alın ilə çıxmaları nı
tə min etməkdir. Bu mənada İslamın qadağaları, onun rəhmət di ni
ol masının təbii bir tələbi və nəticəsidir.
Digər yandan İslam dini, etiqadi, əxlaqi və huquqi əsasları bir-bi-
ri ilə əlaqələndirməklə, məqul bir bütünlük və müvazinət içərisin də,
bir likdə təqdim etmişdir. Ortaya qoyduğu etiqadi və əxlaqi əsas la rı,
bəzən hüquqi tədbirlər ilə dəstəkləmişdir. Bu etibarla, İslamın bir şe-
yin haram və qeyri-məşru olduğunu bəyan etməsi həm etiqadi, həm
üx rəvi və həm də əxlaqi və hüquqi yönləri olan bir xüsusdur.
Hiylə və fırıldaqçı yollar, haramın adını dəyişdirmək, əksə riy-
yə tin o işi etmiş olması kimi şeylər qeyri-məşru olan bir şeyi ha lal
et məz. Məlumatsızlıq, bu mövzuda bəhanə sayılmadığı kimi, yax-
şı niyyət ilə hərəkət etmək də çox vaxt kifayət deyildir. Vasitələ rin
də məqsədlər kimi məşru olması şərtdir. Haramdan və harama yol
açan vasitələrdən qaçınmaq lazım oldğu kimi, haram şübhəsi olan
iş lərdən və qazanclardan da ehtiyat edərək uzaq olmaq lazımdır.
Müamilət
Dostları ilə paylaş: |