oshirilishi kerak. Qurilishni loyihalashtirish muhim ahamiyatga ega, chunki sifatli
loyiha asosida qurilgan korxona kelgusida samarali ishlashi mumkin.
Qurilish bo’yicha loyihalashtirish ishlarini shu yo’nalishda
ish olib borish
uchun tegishli litsenziyaga ega bo’lgan loyiha tashkilotlari olib boradi. Ba’zi bir
muhim
tarmoqlarda
(metalurgiya,
mashinasozlik,
energetika
va
h.k.)
ixtisoslashtirilgan tarmoq loyiha tashkilotlari tashkil etilgan. Ular ichidan eng
kattasi va yuqori malakali kadrlarga ega bo’lgan tashkilot bosh loyihalashtiruvchi
tashkilot sifatida faoliyat ko’rsatadi. U yoki bu tarmoqqa xizmat ko’rsatuvchi bosh
loyihachi tashkilotlarga (institutlarga) qolgan barcha loyihachi tashkilotlarning
ishini muvofiqlashtirish vazifasi topshiriladi. Bosh loyihachi tashkilot rahbarligida
va uning bevosita qatnashuvi asosida loyihalarning texnik
iqtisodiy asoslanishi
amalga oshiriladi. Shu maqsadda bosh loyihachi tashkilotlar korxonalarni
loyihalashtirish, ularni qurish va ekspluatatsiyaga topshirish ishlari bo’yicha
mahalliy va xorijiy tajribalarni o’rganish va ularni amalga tatbiq etish bo’yicha
izlanishlar olib boradi. Bundan tashqari loyihalashtirish bosh institutlari shu
tarmoq yo’nalishidagi institutlarga loyihalashtirish ishlari bo’ymcha yordam beradi
va ular tomonidan ishlab chiqilgan loyihani ekspertiza qiladi.
Tarmoq loyiha tashkilotlaridan tashqari ixtisoslashtirilgan
tarmoqlararo
loyiha tashkilotlari ham mavjud bo’lib, ular qisqa ixtisoslashtirilgan yo’nalish
bo’yicha loyihalash ishlarini olib boradi. Masalan: fundament, kanalizatsiya, elektr
tarmoqlari va h.k.
Yirik va murakkab sanoat ishlab chiqarish investitsiya loyihalarini
loyihalashtirish bir qancha turli ixtisoslikdagi loyihachi tashkilotlar tomonidan
amalga
oshiriladi
(subloyihalashtiruvchilar).
Loyihalashtirish
ishlari
boshlanmasdan
oldin
bosh
loyihalashtiruvchi
tashkilot
buyurtmachidan
(quruvchidan) loyihalashtirish bo’yicha topshiriq
oladi va korxonani
loyihalashtirishning butun muddatiga bosh shartnoma tuzadi.
Bosh loyihalashtiruvchi tashkilot bilan kompleks loyihalashtirishda ishtirok
etayotgan loyihachi tashkilotlar o’rtasida loyihalashtirish ishining hajmi va uning
muddati kelishilgan holda shartnoma tuziladi.
Loyiha-qidiruv ishlarini
moliyalashtirish buyurtmachining mablag’lari hisobiga amalga oshriladi.
Buyurtmachi bo’lib, davlat, mahalliy davlat organlari va tijorat tashkilotlari
bo’lishi mumkin.
Bosh loyihachi tashkilot buyurtmachi (quruvchi)ga loyiha ishlari sifati va
uni o’z vaqtida bajarilishi bo’yicha javobgardir. Subloyihachi tashkilotlar esa bosh
loyihachi tashkilot oldida o’zlariga yuklatilgan loyihalash ishlari bo’yicha
javobgardir. Loyihalashtirish ishlari yakunlanadigan keyin bosh loyihachi tashkilot
loyiha xujjatlarini ko’rib chiqish va tasdiqlash uchun buyurtmachiga (quruvchiga)
beradi. Buyurtmachilar (quruvchilar) loyiha xujjatlarini o’zlari, davlatdan tashqari
va davlat ekologik ekspertizasidan o’tkazadi.
Qurilish loyihasi kerakli texnik va iqtisodiy xujjatlar to’plamidan
iborat
buladi. Sanoat korxonasi qurilishi loyihasida ishlab chiqarilishi mo’ljallanayotgan
mahsulot nomenklaturasi, korxonaning ishlab chiqarish quvvati,
qurilish joyi,
xom-ashyo, yoqilg’i, energetik baza, xo’jalik aloqalari o’rganiladi. Bundan
tashqari loyihalashtirilayotgan tashkilotning ishlab chiqarish
texnologiyasi texnik
ta’minlanishi aniqlanadi va obyektni qurish va ekspluatatsiyaga topshirish bo’yicha
iqtisodiy ko’rsatkichlar hisob-kitob qilinadi. Loyihaning texnik va iqtisodiy qismi
bir-biri bilan o’zaro bog’liq va bitta texnik-iqtisodiy xujjatni tashkil etadi.
Dostları ilə paylaş: