Ekspertizasi dərsliK



Yüklə 3,31 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə114/133
tarix01.06.2018
ölçüsü3,31 Mb.
#46945
növüDərs
1   ...   110   111   112   113   114   115   116   117   ...   133

369 

hazırlanır.  Tündlüyü  35%,  şəkərin  miqdarı  33q∕100sm

3

  olur. 


Bolqar likorları “Mastika ekstra” və “Mastika zaarskaya” məlum-

dur. Birincinin tündlüyü 47%, ikinci 55%, ümumi şəkərin miqdarı 

uyğun olaraq 40 və 60 q∕100sm

3

 olur. İstifadədən əvvəl onları su 



ilə  duruldur  və  bundan  sonra  onlar  süd  forması  alır.  Müxtəlif 

ölkələrdə  müxtəlif  adlar  altında  və  fərqli  tərkibdə  albalı  şirəsi 

əsasında likör istehsal olunur. Macarıstanda “Çerri-brendi” adı ilə 

30%  tündlükdə,  32  q∕100sm

3

  şəkərlikdə;  Çexiyada  20  və  36% 



tündlükdə və uyğun olaraq 17 və 24 q∕100 sm

3

 şəkərlikdə; Fran-



sada uyğun olaraq 32% və 21q∕sm

3

; ABŞ-da oxşar likor “Krasnaya 



losad” adı ilə 35,7% spirtlikdə və 14,7q∕100sm

3

 şəkərlikdə istehsal 



olunur. Kremlərdən daha məşhurları fransız qara qarağat “Kasi”, 

macar  “Şokaladmy  flip”,  “Qərbi  Avropa  ölkələrində  emulsiyalı 

kremlər  və  likor  “Yaiçniy”  geniş  yayılmaqla  yumurta  sarısında 

vanillə ətirləşdirilməklə hazırlanır.  

“İDV”  şirkəti Dublindəki (İrlandiya) zavodunda 1974-cü il-

dən “Baileys” adlı gavalı likoru buraxır. Onun  əsasında ən yaxşı 

İrland viskisi, spirt slivkası durur. Onun tündlüyü 17 h%-dir. 

Ölkəmizdə son illər xeyli likor çeşidləri istehsal olunmaqdadır 

(şəkil 4.2). 

Nalivkalar.  Nalivkalar  yalnız  meyvə-giləmeyvə  xammalı 

əsasında hazırlanır. Çeşidinə özünün qədim tarixinə malik məşhur 

adda içkilər daxildir. Bunlara “Zapekanka”, “Slivyanka”, “Spoti-

kaç” aid olub, gavalı, albalı və s. əsasında hazırlanır. 

Bütün nalivkaların tərkibinə 65,8% şəkər şərbəti və turşuluğu 

tənzimləmək üçün limon turşusu daxil olur. 

Zapekanka  nalivkasının  tündlüyü  20%,  ümumi  şəkərliyi  40 

q∕100sm


3

,  turşuluğu  0,4  q∕100sm

3

  olur.  Slivyankanın  tündlüyü 



18%, şəkərliyi 28 q∕100sm

3

, turşuluğu 0,35 q∕100sm



3

-dur. 


Punşlar.  Punşlar  –  aşağı  tündlüklü  içkilər  olub,  inqredient-

lərin geniş yığınını əks etdirir. 

 



370 

 

 

Şə



kil 4.2. Az

ərbaycanda buraxılan bə

zi likor 

nümunə

l

ə

ri 

 

Punşların vətəni Hindistandır. “Punş” adının özü hind mənşəli 

söz  olub,  hindcə  “panç”  yəni  “beş”  deməkdir.  Bu  isə  içkinin  5 

tərkib hissələrini – rom, su, şəkər, çay və limon şirəsini göstərir. 

Avropada punş XVII əsrdən məlum olub, onun hazırlanması üçün 

rom əvəzinə bəzən konyak, viski və digər tünd içkilərdən istifadə 

olunur. Xarici punşlar yüksək tündlüyə malik olur. Şves punşları 

xüsusilə  məşhur  olub,  tündlüyü  25-35h%,  şəkərin  miqdarı  30% 

təşkil edir. 

Rus punşları turşaşirin dada malik olmaqla bəzən yüngül tamla 

seçilir. Istifadədən əvvəl onları isti çay, dəmlə, qazlaşdırılmış su 

ilə 1:1 nisbətində durulaşdırırlar.  

Lazım olan turşuluğa çatdırmaq üçün punşun tərkibinə şəkər 

şərbəti və limon turşusu daxil edirlər.  

Heyvalı, Alçalı, Portağallı, Assorti, Zoğallı və s. adda punşlar 

buraxılmaqdadır.  Heyvalı  punşu  17h%  tündlüyə,  38  q∕100sm

3

 

şəkərliyə,  0,5  q∕100sm



3

,  turşuluğa  malikdir.  Assorti  (vitaminləş-

dirilmiş)  punş  17  h%  tündlüyə,  40  q∕100sm

3

  şəkərliyə,  0,5 



q∕100sm

3

 turşuluğa malikdir. 



Nastoykalar. Şirin nastoyka.  Nastoyka nalivkadan  əsasən az 

şəkərliyə  və  daha  yüksək  spirtliyə  malik  olması  ilə  fərqlənir. 

Əsasən meyvə-giləmeyvə xammalı əsasında hazırlanır.  

Bu qrup içkilərdən daha məşhurları “Nejinskaya ryabina” və 




371 

“Ryabina və konyake” –dir. 

Ingiltərə  və  ABŞ-da  şirin  nastoyka  tipli  içkilər  ekstrakt 

maddələrinin miqdarına görə tünd linkorlara yaxın olanı “kordialı” 

adlanır. 

Ərikli,  portağallı,  limonlu,  çaytikanlı  və  s.  şirin  nastoykalar 

buraxılır.  

Ərikli  nastoyaskının  tündlüyü  20h%,  şəkərliyi  25  q∕100sm

3



turşuluğu 0,3 q∕100sm



3

 olur. 


Kəmşirin  nastoykalar.  Şirin  nastoykalarla  müqayisədə  bu 

içkilər yüksək tündlüyə, az miqdarda şəkər və esktrakta malik olur. 

Məsələn,  tündlüyü  45h%  olan”Yjova”  kəmşirin  nastoykası 

məlumdur. 

Kəmşirin  nastoykaların  çeşidi  məhduddur.  Belə  ki,  Alesiya, 

Daynava və Palamqa adlı bu tip nastoykalar buraxılır. 

Zəif tündlüklü kəmşirin nastoykalar. Bu tip içkilər əvvəlkindən 

aşağı tündlüyü və az şəkəri ilə fərqlənir. Belə aşağı tündlükdə dad 

dolğunluğu şirə, mors, şəkərin ekstraktlığı ilə təmin olunur. 

Vastoçnaya Ryabinka, Umarina, Jujnaya və s. adlı içkilər bu 

tiplidir.  Vastoçnaya  nastoykası  28h%  spirtliyə,  4,5  q∕100sm

3

 



ümumi şəkərliyə və 0,1 q∕100sm

3

 turşuluğa malikdir. 



Acı  nastoykalar.  Bu  qrup  içkilərə  daha  geniş  müxtəliflikdə 

çeşidlər daxildir. Çox hallarda onları efir yağlı və ətirli xammaldan 

hazırlayırlar.  Bəzi  içkilərə  dadı  yumşaltmaq  üçün  şəkər  əlavə 

etsələr də, acı nastoykaların çoxu şəkərə malik olmur. 

Acı nastoyka tipli içkilər bütün dünyada buraxılır. Çexiya və 

Slovakiyada  onları  “palinka”,  İtaliyada  –  “eliksir”  (məsələn 

“xinniy  eliksir”)  adlandırırlar.  ABŞ-da  məşhurluğu  acı  nastoyka 

“Korolovskoe sokrovişe”(tündlüyü 44,1h%, şəkərin miqdarı 1,73 

q∕100sm

3

),  Macarıstanda  –  rom  nastoykası  “Unikum”  (tündlüyü 



60h%) və s. qazanmışdır. 

Desert  içkilər.  Dad  və  ətrinə  görə  desert  içkilər  şirin 

nastoykaları xatırlatsa da, spirtin az qatılığına görə daha yüngül və 

ətirlidirlər.  Bütün  içkilərin  tərkibinə  şəkər  şərbəti  və  turşuluğu 

lazım olan həddə çatdırmaq üçün limon turşusu daxil olur. Vesna, 




Yüklə 3,31 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   110   111   112   113   114   115   116   117   ...   133




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə