Ekspertizasi dərsliK
Yüklə 3,31 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 1.3.4.6. Qabla şdır ma, markalanma, n ə ql olunma v ə
118 oksidləşmə bulanmasına keçməsinə zəmin yaradır. Oksigenin mövcudluğunda həmçinin mayaotunun acı maddələri oksidləşir ki, bu da pivənin dadını dəyişməklə bulanmasına səbəb olur. Metallar zülal komponentləri ilə həll olmayan komplekslər əmələ gətirərək soyuq bulanmanı geri dönməyən metal-zülal bulanıqlığına çevirir. Mis və dəmir katalizator kimi hazır pivədə baş verən oksidləşmə reaksiyalarını sürətləndirir. Xeyli az miqdarda metal-katalizatorlar pivənin soyuq və oksidləşmə bulanıqlığının əmələ gəlməsini tezləşdirir. Oksidləşmə bulanmaları qızdırmada itmir. Onlar özlərini üzvi və qeyri-üzvi kolloidlərin kompleksi kimi göstərir. Yapışqanlı bulanmanın səbəbi pivə hazırlanması prosesində dənin 80
0 C-dən yüksək temperaturda isladılması zamanı müşahidə olunur. Bu halda dənin hidroliz olunmayan nişastası həll olur və şirə qaynatma qazanına düşür. Qıcqırma zamanı nişastanın hidroliz məhsulları koaqulyasiya olunur və dayanıqlı bulanıqlıq törədir. Qətranvari bulanıqlıq pivədən acı mayaotu turşusunun xırda damlaları ayrıldıqda baş verir. Əsasən də cavan pivədə qıcqıran şirənin zəif turşuluğunda olur. Nəticədə mayaotu qətranı pivədə ifrat doymuş vəziyyətdə olur. Mayaotu qətranı güclü soyutduqda, mexaniki silkələnmədə ayrıla bilir. Qeyri stabil mayaotu qətranı damlalarla səthdə toplanaraq zülal maddələri və digər kolloidlərlə adsorbsiya olunur. Bulanlıq əmələ gəlməsi suda yüksək miqdarda karbonat duzlarının yaranmasına rəvac verir. Bulanan pivə acı, büzücü dad alır. Bulanmanın bu forması çox az təsadüf olunur. Pivənin bulanıqlığını aradan qaldırmaq üçün hər şeydən əvvəl mikrobioloji tədqiqatar yolu ilə bulanmanın formasını müəyyən etmək lazım gəlir. Əgər söhbət kolloid bulanıqlıqdan gedirsə o, soyuq, oksidləşmə, metal-zülal, yapışqanlı və s. ola bilir. Onları aşkar etmək üçün bir sıra testlərdən istifadə olunur. Zəif HCl turşusu ilə işlədikdə oksidləşmə bulanıqlığı itsə də maya bulanıqlığı qalmış olur. Qızdırılmada isə soyuq (aşı – zülal bulanmaları) bulanıqlıq itsə də təmiz zülal və oksidləşdirici
119 bulanıqlıq saxlanır. Oksidləşmə bulanıqlığı 10%-li NaOH məhlulu ilə işləndikdə itir. Bakteriya, yapışqan, qətran və soyuq bulanmalar filtrləmədə itmir. Efirdə çalxalandıqda qətran bulanıqlığı itsə də bakteriya və yapışqan bulanıqlığı qalır. Metal-zülal bulanıqlığı pivəyə qatı nitrat turşusu əlavə olunduqda itir. Bulanmaların bir sıra formasını filtrləmə ilə aradan qaldırmaq olar.
Bioloji bulanmalara qarşı pivənin dayanıqlığını yüksəltmək üçün pasterizədən istifadə etmək olar.
Pivənin qablanma və markalanması standartın tələblərinə uyğun yerinə yetirilir. Pivə 10117 saylı QOST-a uyğun qəhvəyi yaxud yaşıl rəngli şüşəyə malik butulkalara, metal banka, çəllək və digər növ qablara doldurulur. Çəlləklərin doluluğu onun tutumunun azı 99,5%-i miqdarında olmalıdır. 20 0
çıxmalarla onların nominal tutumuna uyğun olmalıdır. Pivə butulkası hermetiklik təmin edən mantar tıxacla, çəlləklər isə Səhiyyə Nazirliyi tərəfindən icazə verilmiş bağlayıcı materiallarla bağlanır. Pivə butulkaları 13360 və 18575 saylı QOST-a uyğun taxta qutulara, 13516 saylı QOST-a uyğun büzməli kardon qutulara, polimer qutulara, həmçinin 24831 saylı QOST-a uyğun şəkildə qab-avadanlıqlara yığılır. Pivə butulkası hır bir butulkaya etiket, əks etiket, boyunbağı; çəlləyə yarlıq yapışdırılmaqla markalanır. Yarlıqda istehlakçı üçün vacib olan, həm də eyniləşdirmə və ekspertiza aparmaq üçün lazım olan aşağıdakı məlumatlar əks olunmalıdır:
məhsulun adı; 120
hazırlayan, qablayan, ixracatçı, idxalçının adı və yerləşmə yeri;
hazırlayanın əmtəəlik nişanı (əgər varsa);
spirtin miqdarı, onun həcmdə payı ilə;
pivənin tərkibi;
qida dəyəri;
saxlanma şəraiti;
yararlılıq müddəti;
həcm, dm 3 ; məhsulun hazırlandığı və ola bilsin ki, eyniləşdirildiyi normativ yaxud texniki sənədləşmənin adı və ona uyğunluğu;
sertifikatlaşdırmaya dair məlumat. Əlavə olaraq aşağıdakı məlumatlar verilə bilər:
hazırlayan təşkilatın adı;
içkinin əsaslarının qısa səciyyəsi;
məlumat və reklam səciyyəli digər yazılar. Çəlləklər əlavə olaraq saylarla (nömrələrlə) markalanır: birinci rəqəm – çəlləyin tutumunun ölçüldüyü sonuncu kvartal, üçüncü və dördüncü – həmin ölçmənin ili, qalanlar – çəlləyin inventarlaşma sayıdır. Qablama, istehlak tarası, etiket, əks etiket, boyunbağı, yarlıq, vərəq – əlavə və markalanmada yazı azərbaycan dilində verilir. Eyni zamanda xarici dildə də verilə bilər. Adlanma pivəni konkret və kifayət qədər səciyyələndirməli, bu məhsulun digərindən fərqlənməsini təmin etməlidir. Lazım gəldikdə pivənin fərqləndirici keyfiyyəti (məsələn, pasterizə olunmuş) göstərilməlidir. Həmin göstərici etiketdə birbaşa adlanmanın yaxınlığında yerləşir. Pivənin adlanmasında «ekoloji təmiz», «təzə», «vitaminləşdi- rilmiş», «konservantsız», «sağlam», «müalicəvi» və s. reklam xarakterli terminlərdən istifadəyə o halda icazə verilir ki, məhsulun eyniləşdirilməsini həyata keçirən normativ sənədləşmə Yüklə 3,31 Mb. Dostları ilə paylaş:
|