«Fəlsəfə anlayışlardan yaranan... biliklər sistemidir. Bu elmin
məktəb
anlayışı belədir.
Dünya
anlayışına görə isə o insan
ağlının son məqsədləri haqqında elmdir. Bu yüksək anlayış
fəlsəfəyə
İəyaqət,
yəni mütləq dəyər gətirir. Həqiqətən də yalnız
onun daxili dəyəri var və ilk dəfə bütün başqa biliklərə dəyər
verir».’’
Xüsusi elmlərin nəticələrinin fəlsəfi təhlili o hallarda
əhəmiyyət kəsb edir ki, əldə edilən biliklərin cəmində yeni
keyfiyyət meydana çıxır, böyük miqdarda alınan nəticələrdən
bir, lakin keyfiyyətcə yeni nəticə çıxır. Fəlsəfənin vəzifəsi bu
yeni keyfiyyətin təzahürünü vaxtında görmək, onun ümumi və
spesifik tərəflərini seçib ayırmaqdan ibarətdir.
Hər hansı bilik praktiki olaraq fəlsəfi biliyin qaynağı ola
bilər, lakin bir şərtlə ki, həmin bilik fəlsəfə üçün dünya
haqqında, insanın dünyaya olan münasibəti haqqında ümumi
təsəvvürləri dərinləşdirmək üçün material rolunu oynaya bilsin.
Bu səpkidə elmin və sosial həyatın hər bir faktı fəlsəfi idraka
münasibətində ilkin empirik material kimi çıxış edir. Fəlsəfə bu
materialı götürür, seçir, nəzərdən keçirir, mənimsəyir. Lakin
filosoflann heç də hamısı bu fikirlə razılaşmır.
XX əsr Qərb fəlsəfəsində fəlsəfi biliyin xüsusiyyəti haqqında
çoxsaylı fikirləri əsasən iki istiqamətdə qruplaşdırmaq olar: 1)
fəlsəfə və elm prinsipcə iki müxtəlif bilik sistemidir. Əgər
təcrübəyə əsaslanan elm konkretdirsə, fəlsəfə nə yanlış, nə də
həqiqi bilik verməyən sırf abstrakt (mücərrəd) dünyagörüşü
sistemidir; 2) bir sıra filosoflar fəlsəfəni ətraf dünya haqqında
elmi məlumatları yığan və ümumiləşdirən «elmi on- tologiya»'*
ilə eyniləşdirirlər. Fəlsəfə, onların dediyinə görə, elmi
məlumatlardan ayrılmamalı, elm nəzəriyyəsi kimi çıxış
etməlidir.
Marksist filosoflar hesab edirlər ki, marksist fəlsəfə
bəşəriyyətin topladığı bütün bilik sisteminə əsaslanır və xüsusi
elmlərlə sıx əlaqədə olsa da onları əvəz etmir.
Dostları ilə paylaş: 
